تکرار و تعدد جرم چیست؟
قوانین کشورها در سراسر دنیا همواره با چالش‌های در رابطه با جرایم انجام شده توسط افراد روبه رو بوده است. یکی از این موضوعات تعدد و تکرار جرم بوده که از موارد فردی کردن مجازات از طریق تشدید آن‌ها محسوب می‌شود. لذا تشخیص آن از اهمیت بسیاری برخوردار است. در رابطه با تکرار و تعدد جرم توجه به الفاظ، استدلال‌ها و مواد قانونی بسیار راهگشا خواهد بود.
برای پرداختن به موضوعات مزبور، لازم است که ابتدا با انواع جرایم به صورت مختصر آشنا شویم.
به طور کلی دو نوع جرم وجود دارد که در قانون به عنوان جرم تعذیری و حدی معرفی شده و با آن سرو کار داریم.
- جرم تعذیری: جرایمی هستند که مجازات آن ها بستگی به رای قاضی داشته و عوامل زیادی در آن رای تاثیر گذار هستند.
- جرم حدی: جرایمی هستند که مجازات آن‌ها توسط شرع اسلام تعیین شده و اندازه‌ی معینی دارد.
شرایط تحقق تکرار جرم
تکرار جرم
هنگامی که فردی مرتکب جرمی شود مجازاتی برای او از طریق دادگاه پیش بینی خواهد شد که در صورت اجرای مجازات و ارتکاب دوباره ی فرد به جرم، مجازات شدید تری به آن تعلق خواهد گرفت که میزان شدت مجازات در نظر گرفته شده بستگی به نوع جرم ارتکابی توسط شخص دارد.
در واقع بین مجازات جرایم حدی و تعذیری تفاوت‌هایی وجود دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
حکم تکرار جرم در جرایم حدی
با توجه به تعریف جرایم حدی، به این موضوع واقف هستیم که مجازات جرایم حدی توسط دین اسلام مشخص و تعیین شده است. مجازات تکرار جرم در جرایم حدی به گونه‌ای است که اگر شخصی مرتکب جرم حدی شده و جرم آن محرز گشته و نیز مجازات شود، در صورت تکرام جرم در چهارمین دفعه، حکمی که در دادگاه صادر می‌شود شامل اعدام شخص است.
لازم به ذکر است که این جرم در 4 دفعه باید یکسان باشد یعنی شخص، مرتکب همان جرم شده باشد و در صورت ارتکاب به جرم حدی دیگر، حکم اعدام برای او صادر نخواهد شد. اجرای مجازات‌های پیشین در موضوع تکرار جرم بسیار مهم است و اگر مجازات جرایم پیشین اجرا نشده باشد، شامل موضوع تکرار جرم نخواهد بود.
حکم تکرار جرم در جرایم تعذیری
همانطور که گفته شد مجازات جرایم تعذیری توسط قوانین حکومتی و قاضی تعیین می‌شود. در مجازات تعذیری اگر شخص، مجازات شده و بعد از اتمام دوره‌ی مجازاتش، دوباره مرتکب جرم تعذیری شود، مجازاتی شدیدتر برای او در نظر گرفته خواهد شد.
طبق قانون، تکرار جرم، مختص جرایم درجه یک تا درجه شش است و همچنین برای تحقق تکرار جرم، باید جرم به صورتی عمدی باشد، در غیر این صورت عنوان تکرار جرم برآن صدق نمی‌کند.
جرم مرتکب نباید از نوع مطبوعاتی و سیاسی باشد و زمان وقوع جرم دوم، قبل از اعاده حیثیت جرم اول است.
تعدد جرم
در صورتی که شخصی به طور متعدد و بنابر دلایلی از جمله متواری بودن مجرم یا مجازات نشدن او در پی عدم کشف جرم، مرتکب جرمی شود، تعدد جرم در رابطه با او صدق می کند . تعدد جرم به صورت تعدد اعتباری و تعدد واقعی است.
- تعدد اعتباری یا معنوی: در این حالت فرد با ارتکاب جرم، موجب نقض دو یا چند ماده قانونی می‌شود.
- تعدد واقعی یا تعدد مادی: در این حالت فرد مرتکب جرم‌های متعددی شده که هر کدام از آن‌ها جرم واحدی است.
در صورتی که شخص، مرتکب تعدد مادی جرم از نوع جرایم تعذیری شود، اگر جرم‌هایی که شخص مرتکب شده دارای حداقل و حداکثر مجازات باشد و تعدد جرم کم‌تر از سه تا باشد، مجازاتی که برای شخص در نظر گرفته می‌شود به شکل حداکثر خواهد بود. در صورت عدم شمول جرم به مجازات‌های حداکثر و حداقل، مجازات پیش بینی شده برای شخص مرتکب، یک چهارم بیشتر از اصل مجازات است.
همچنین اگر جرایمی که شخص مرتکب شده است از سه عدد بیشتر باشد و جرم دارای حداقل و حداکثر مجازات باشد، مجازات صادر شده در دادگاه برای او از حداکثر بیشتر بوده، طوری که مازاد آن بیشتر از نصف حداکثر مجازات جرم نباشد. در این فرض اگر جرم دارای حداکثر و حداقل مجازات نباشد، مجازات قابل پیش بینی برای او به صورت اضافه نمودن اندازه نصف مجازات آن جرم به اصل مجازات است.
تعدد جرم در جرایم حدی
گاهی در تعدد جرم، با وجود ارتکاب فرد به جرایم متعدد، قانون گذار تنها یک مجازات برای او در نظر می‌گیرد. این حالت در صورتی رخ می‌دهد که جرم ارتکابی از نوع حدی بوده و نیز یکسان نباشد.
بدون دیدگاه