صلح و سازش در دعاوی

صلح و سازش در دعاوی

از آنجایی که زندگی بشر به گونه ایست که افراد جامعه مدام در ستیز و تنش قرار دارند، باید به مرجعی که بین افراد به عدالت قضاوت نماید مراجعه کرده و به حل مشکلشان ترتیب اثر بخشند. این مرجع قوه  قضاییه است که هدف اصلی آن حل اختلافات و صدور رای می‌باشد. اگرچه در نگاه کلی وضایف اصلی دادگاه‌ها رسیدگی و صدور حکم است، اما مسئله‌ی دستور روسای قوه قضاییه به محاکم و قضات جهت برقراری صلح و سازش در کلیه پرونده‌ها اعم از حقوقی، همواره در این بین خود نمایی می‌کند.

یکی از پررنگ‌ترین اقدامات در دعاوی حقوقی صلح و سازش است‌. زیرا کیفری برای شخصی که حکم به ضرر او انشاء می‌گردد در دعاوی حقوقی وجود ندارد بنابراین برقراری صلح و سازش در این دعاوی به مراتب راحت‌تر می‌باشد.

شرایط صحت عقد صلح در دعاوی حقوقی

درخواست صلح و سازش در دعاوی حقوقی

قاعدتا زمانی که اختلاف بین افراد افزایش می‌یابد به دادگاه مراجعه کرده و محاکم، مرجع رسیدگی به آن اختلافات خواهند بود. علی رغم این موضوع، طرفین دعوا می‌توانند هر زمان که بخواهند با استفاده از حق پیش بینی شده برای آن‌ها، دعوا را از طریق مصالحه خاتمه دهند. این خواسته مطابق قانون باید در فرم دادخواست مطرح شده و دادگاه وقتی را تعیین کرده و طرفین را به انجام این امر دعوت نماید.

صلح و سازش در دعاوی حقوقی من جمله قراردادها

مطابق موارد ذکر شده هر دو طرف دعوا می‌توانند از طریق سازش حین دادرسی دعوا را خاتمه دهند که این کار مستلزم طرح شدن در قالب دادخواست است. در صورتی که خوانده حاضر به سازش نشود و یا در جلسه حاضر نگردد، تایید قرار رد دادخواست توسط محکمه، مختومه شدن پرونده را سبب می‌گردد زیرا رضایت طرفین به طور قطعی برای انجام مصالحه ضروری است.

نکات مهم گزارش اصلاحی مربوط به صلح و سازس در دعاوی حقوقی

1. طرح دعوای ابطال گزارش اصلاحی یا سازش نامه، اگر بر حسب قانون باشد قابل پذیرش است‌. چراکه مبنای این گزارش بر توافق طرفین جهت برقراری صلح و سازش بوده و ممکن است به هر دلیل قانونی قابل ابطال باشد.
2. گزارش اصلاحی آثار یک رای را داشته و قطعی است.
3. صدور گزارش اصلاحی در پرونده‌های کیفری مطابق قانون مجاز نمی باشد.
4. در گزارش اصلاحی امکان طرح همان دعوی وجود ندارد چرا که این گزارش اعتبار امر مختومه را دارد و همچنین صدور اجرائیه نسبت به آن ممکن نیست.
5. بنابر دلایلی از جمله رای محسوب نشدن گزارش اصلاحی، قابلیت اعتراض، فرجام، اعاده دادرسی و همچنین اعتراض ثالث را نخواهد داشت.
6. اگر دعوایی از طریق سازش ختم به خیر شود، بنا بر ماده 517 قانون آیین دادرسی مدنی، حکم به خسارت نسبت به آن دعوا صادر نمی‌شود مگر آنکه ضمن سازش تصمیمی اتخاذ شده و در گزارش ثبت شود.

صلح و سازش درجرایم قابل گذشت

آن دسته از جرایمی که با رضایت شاکی، تعقیب، رسیدگی یا اجرای حکم آن متوقف می‌شود، جزء جرایم قابل گذشت است. گذشت باید بدون هیچ قید و شرطی و همچنین به صراحت بیان شود.

علاوه بر اینکه صلح و سازش از بارزترین انواع مصالحه است، در عین حال از آن به عنوان یکی از اسباب زوال دادرسی یاد می‌شود.

صلح و سازش پرونده‌های حقوقی در کجا تحقق می‌یابد‌؟

• سازش در دفاتر رسمی: هرگاه صلح و سازش در دفاتر اسناد رسمی انجام شود مطابق ماده 181 قانون آیین دادرسی مدنی، ختم موضوع به موجب سازش نامه در پرونده مربوطه توسط دادگاه قید شده و اجرای آن طبق مقررات راجع به اجزای مفاد اسناد لازم الاجرا خواهد بود.
• صلح و سازش در دادگاه: در صورت واقع شدن سازش در دادگاه، شرایط آن در صورت جلسه دادگاه منعکس شده و به امضای طرفین پرونده و دادرس خواهد رسید.
• صلح و سازش طرفین خارج از دادگاه: هر گاه سازش نامه غیر رسمی بوده و همچنین سازش خارج از دادگاه انجام شده باشد، طرفین باید با حضور در دادگاه به صحت آن اقرار کنند. سپس اقرار طرفین در صورت جلسه دادگاه قید شده و به امضای طرفین و دادرس می‌رسد.