دعوای اعتراض ثالث
علی رغم اینکه در احکام صادرشده توسط دادگاه‌ها اصل بر عادلانه بودن و رعایت تمام موازین شرعی و قانونی است، اما در قانون برای اصحاب دعوی، حقی در نظر گرفته شده تا بتوانند توسط آن به آرای صادره از دادگاه اعتراض نمایند. چرا که امکان خطا و اشتباه در صدور احکام و یا کشف موضوع جدید همیشه وجود داشته که می‌تواند تغییر رای صادره را سبب گردد.
روش‌های اعتراض به آراء صادره در دادگاه به دو شکل عادی و فوق العاده است.
روش‌های عادی شامل واخواهی و تجدید نظر بوده و روش‌هایی از جمله فرجام خواهی، اعتراض ثالث و اعاده دادرسی در دسته روش‌های فوق العاده هستند.
آثار اعتراض ثالث بر رأی معترض عنه
مطابق مطالب مذکور، یکی از طرق اعتراض به رای دادگاه دعوای اعتراض ثالث است. روش اعتراض ثالث تنها روش در نظر گرفته شده برای اشخاص ثالثی است که خود در جریان رسیدگی به دعوا و همچنین صدور حکم حضور نداشته لیکن، حکم صادره موجب ایجاد اختلال در حقوق آنان شده است . اشخاص ثالث می توانند اعتراض و درخواست نقض حکم دادگاه را از طریق این روش به عمل بیاورند.
مفهوم اعتراض ثالث
همانطور که گفته شد اعتراض ثالث از روش فوق العاده اعتراض به رای دادگاه است که مانع از اجرای حکم نشده و اثر تعلیقی بر اجرای حکم نیز ندارد. به طور کلی قابلیت اعتراض، صرفا از طریق اصحاب پرونده وجود دارد و اشخاص ثالث تنها از طریق اعتراض ثالث، قادر به اعتراض علیه آراء صادره از دادگاه می‌باشند. در اعتراض ثالث باید رای صادره از دادگاه بدوی باشد. همچنین اشخاص ثالث حق اعتراض نسبت به آراء داوری از دادگاه تجدید نظر و یا دادگاه انقلاب را دارند.
لازم به ذکر است که برای اعتراض ثالث، محدودیت زمانی و مهلت، پیش بینی نشده و شخص ثالث در هر زمانی که مطلع خلل وارده به حقوق وی گردد، می‌تواند اقدام به اعتراض نماید. تنها زمانی محدودیت قانونی شامل اعتراض ثالث می‌گردد که حکم صادره اجرا شده باشد. مطابق قانون آیین دادرسی مدنی، طرح اعتراض ثالث مختص قبل از اجرای حکم است.
آرایی که قابلیت اعتراض از طریق اعتراض ثالث را دارند
در بحث اعتراض شخص ثالث، قانونگذار از اعتراض به رای سخن گفته است نه حکم. در معنای حقوقی، رای شامل حکم و قرار می‌شود، بنابراین معترض ثالث می‌تواند هم نسبت به احکام و هم نسبت به قرارهای صادره از دادگاه بدوی، انقلاب، تجدید نظر یا در جریان داوری اعتراض نمایند.
لازم به ذکر است، تا زمانی که رای صادره قطعی نشده باشد و جریان رسیدگی توسط تجدید نظر خواهی هر یک از اصحاب دعوا ادامه داشته باشد، اعتراض شخص ثالث ممکن نیست، بلکه می‌تواند در قالب دعوای ورود ثالث و یا از ناحیه یکی از اصحاب آن، در قالب جلب ثالث وارد دعوا شود.
طرفین در پرونده اعتراض ثالث
اعتراض ثالث باید از سوی شخص ثالث، علیه محکوم له و محکوم علیه طرح گردد. شخص ثالث یا نماینده ی او نباید در دادرسی که منتهی به حکم شده است دخالت داشته و یا جزء اصحاب دعوا باشند.
کسی که به عنوان نماینده شخصی در جریان دادرسی حضور داشته باشد، می‌تواند بعد از صدور رای، اصالتا به عنوان ثالث اقدام به طرح دعوای اعتراض ثالث نماید.
انواع اعتراض ثالث
اعتراض ثالث در قالب دو نوع اعتراض تحت عنوان اصلی و طاری قابل برسی است.
- اعتراض ثالث اصلی: اگر شخص ثالث با تقدیم دادخواست حقوقی در قالب دعوای مستقل اقدام به اعتراض نسبت به حکم کرده و تقاضای نقض آن را نماید، اعتراض او در قالب اعتراض ثالث اصلی بوده و دادگاهی که رای قطعی را صادر نموده، مرجع تقدیم دادخواست اعتراض ثالث اصلی می‌باشد.
- اعتراض ثالث طاری: اعتراض یکی از طرفین دعوا به رایی که سابقا در دادگاه صادر شده و طرف دیگر به منظور اثبات ادعای خود، آن رای را در اثنای دادرسی ابراز نموده است.
آثار اعتراض ثالث چیست؟
- اثر انتقالی: در اعتراض ثالث، دعوا به طور کامل و یا تمام اجزای موضوعی و حکمی خود از مرحله بدوی به تجدید نظر انتقال پیدا می‌کند.
- اثر تعلیقی: اعتراض ثالث بر اجرای حکم، تعلیقی ایجاد نمی‌کند یعنی موجب تاخیر و یا توقف اجرای حکم نمی‌شود.
نحوه طرح دعوا در اعتراض ثالث
امروزه دادخواست اعتراض ثالث، با توجه به تشکیل دفاتر الکترونیک خدمات قضایی، از طریق این دفاتر ثبت شده و به مرجع صادر کننده رای ارسال می‌گردد. لازم به ذکر است که در دادخواست اعتراض ثالث باید محکوم له و محوم علیه حکمی که نسبت به آن اعتراض می‌شود، طرفین دعوا باشند در غیر این صورت دعوای اعتراض ثالث رد خواهد شد.
بدون دیدگاه