واخواهی چیست و چگونه انجام می شود؟
واخواهی یکی از روش های اعتراض به آرا است که نسبت به حکم غیابی صادره از دادگاه صورت می گیرد. در طول جریان رسیدگی به پرونده اصل بر حضور طرفین دعوا در دادگاه و ارائه دفاعیات خود می باشد. اما در برخی موارد امکان حضور خوانده و یا متهم دعوا در دادگاه و ارسال لایحه از سوی او وجود ندارد. با توجه به اینکه تعطیلی فرآیند رسیدگی به دعوا امکان پذیر نیست، دادگاه می بایست به موضوع پرونده رسیدگی نموده و حکم صادر نماید. این حکم تحت عنوان حکم غیابی شناخته شده که حضور متهم و یا خوانده دعوا صادر شده است.
قانون گذار امکان اعتراض و واخواهی از حکم غیابی صادر شده را در نظر گرفته است تا از این طریق از حقوق شخصی که امکان حضور در فرآیند دادرسی را نداشته، حمایت نماید . لازم به ذکر است که این واخواهی باید در مدت زمان مقرر شده صورت گیرد. واخواهی فرایند قانونی مشخص و مخصوص به خود را دارد که متفاوت بودن این روش با سایر روش ها را سبب می گردد.
بنابراین برای دانستن مفهوم واخواهی، نحوه انجام شدن و آثار آن تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
واخواهی چیست و چگونه انجام می شود؟
مفهوم دقیق واخواهی
همانطور که گفته شد واخواهی از احکام غیابی یک یاز روش های چندگانه اعتراض به آرای صادره از دادگاه می باشد. معنای لغوی واخواهی عبارت است از اعتراض کردن. برای بیان مفهوم دقیق واخواهی باید ابتدا به تعریف حکم غیابی بپردازیم چراکه این روش اعتراض تنها به احکامی که به صورت غیابی صادر شده اند، اختصاص می یابد.
مطابق ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی، حکم زمانی غیابی است که خوانده یا وکیل و یا نماینده قانونی او در جلسات دادگاه حاضر نشده و دفاعیات خود را به صورت کتبی نیز ارسال نکرده باشند. بدین ترتیب ملاک تشخیص حکم حضوری از غیابی به شرح ذیل می باشد:
- عدم حضور خوانده، وکیل یا قائم مقام او در جلسات دادرسی
- عدم ارسال لایحه توسط خوانده دعوی، وکیل و یا قائم مقام او
- عدم ابلاغ واقعی اخطاریه. (عدم تحویل برگه اخطاریه به خود خوانده)
با توجه به مطالب ذکر شده، اعتراض خوانده نسبت به حکم غیابی تحت عنوان واخواهی مورد برسی قرار خواهد گرفت.
نحوه انجام واخواهی
طبق ماده 305 قانون آیین دادرسی مدنی محکوم علیه غایب حق اعتراض به حکم غیابی تحت عنوان واخواهی را دارد. در اولین قدم خوانده می بایست به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نموده و دادخواستی را مبنی بر واخواهی، به دادگاه صادر کننده حکم غیابی تقدیم نماید.
دفاتر خدمات قضایی پس از تکمیل دادخواست واخواهی، آن را به دادگاه صادر کننده حکم غیابی ارجاع می دهد. در صورت کامل نبودن دادخواست مزبور برای واخواهی، اخطاری مبنی بر رفع نقص توسط مدیر دفتر دادگاه صادر می شود. پس از آن وقت رسیدگی مجدد تعیین گردیده و به طرفین ابلاغ می شود.
مطابق ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری، مهلتی که برای واخواهی اشخاص نسبت به احکام غیابی پیش بینی شده است، برای افراد مقیم ایران 20 روز و افراد مقیم خارج دو ماه از ابلاغ حکم غیابی به آن ها می باشد.
آثار واخواهی
- نقض رای در صورت مورد قبول واقع شدن واخواهی، اولین و مهمترین اثر حقوقی و کیفری واخواه می باشد. به موجب ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی اگر دادگاه پس از برسی ادعا، آن را موجه تشخیص دهد، قرار قبول دادخواست را صادر می کند بدین ترتیب اجرای حکم نیز متوقف خواهد شد.
- مطابق ماده 307 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورت صدور حکم به نفع محکوم علیه غایب پس از واخواهی، خواهان می بایست خسارت ناشی از اجرای حکم اولی نسبت به واخواه را جبران نماید.
- بهموجب ماده 308 قانون آیین دادرسی مدنی، اثر رایی که پس از رسیدگی و برسی دادخواست واخواهی صادر می گردد تنها نسبت به واخواه و واخوانده وارد است. و مشمول شخصی که واخواهی نکرده است نخواهد بود . تنها در صورتی که رای صادر شده قابلیت تجزیه و تفکیک را نداشته باشد، حکم نسبت به اشخاص دیگری که مشمول حکم غیابی بوده ولی واخواهی ننموده اند نیز تسری خواهددد داشت.
در صورت نیاز به مشاوره در خصوص واخواهی و روش های اعتراض به آرا و دریافت اطلاعات بیشتر، با وکیل متخصص در این امر با شماره ٠٢١٢٢٢٢٧۵۵١ تماس حاصل فرمایید.
سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگستری مرکز
بدون دیدگاه