سند املاک اوقافی
افراد معمولا برای امور مختلف وقف میکنند. رایجترین وقفها در راه خیر است و برای امور متبرکه مثل ساختن بیمارستان یا مدرسه و یا موارد دیگر که ممکن است هر شخص واقفی مدنظر داشته باشد.
.به شخصی که امور مربوط به ملک موقوفه را انجام میدهد، متولی میگویند
در قانون دو نوع وقف وجود دارد:
- وقف عام.
- وقف خاص.
وقف چیست و چه ارکانی دارد؟
وقف عام
این وقف در واقع متوجه شخص یا اشخاص خاصی نیست و برای همهی مردم در نظر گرفته شده است. در این نوع وقف متولی ملک وقفی ادارهی اوقاف محل وقوع ملک است. مانند: وقف برای عزاداری امام حسین (ع) یا وقف برای ساختن مدرسه.
وقف خاص
حالت دیگری وجود دارد که ممکن است واقف زمینی را برای شخص یا اشخاص خاصی وقف نماید و در این صورت باید در وقف نامه مشخص نماید که زمین موقوفه چگونه میان افراد تقسیم میگردد و همچنین او باید از میان آن افراد متولی تعیین کند و اگر چنین نکرد آنها باید از میان خودشان یک نفر را به عنوان متولی در نظر بگیرند.
در نهایت اگر ملک هیچ متولی پیدا نکرد ادارهی اوقاف خود متولی ملک میشود.
املاک اوقافی همگی دارای سند هستند و میتوان در آنها اعیانی (ساختمان) ساخت و خرید و فروش نمود ولی در خصوص عرصه (زمین) باید بیان داشت که فقط به اجاره می رود و به مالکیت شخصی در نخواهد آمد.
اخذ سند رسمی اعیان به چه صورت انجام میشود
تصور کنید یک فرد واقف فقط عرصه ملک خود را وقف میکند و در آن اعیانی موجود نیست. در این صورت هر شخصی میتواند پس از کسب اجازه از متولی موقوفه در ملک موقوفه شروع به ساخت اعیان نماید و همچنین اقدام به اخذ سند رسمی نیز بنماید.
در این حالت شخصی که چنین اقدامی میکند، باید با متولی قرارداد اجاره منعقد بنماید تا از لحاظ شرعی این امکان وجود داشته باشد که او از منافع ملک موقوفه بهره ببرد و پس از منقضی شدن زمان اجاره، متولی مالک اعیان را وادار میکند تا مجدد با وی قرارداد ببندد.
فروش اعیانی
اگر مالک اعیانی بخواهد ملکی که ساخته است و برای آن سند رسمی هم گرفته است به فروش برساند ابتدا باید رضایت متولی را جلب نماید که در موقوفه عام، ادارهی اوقاف و در موقوفهی خاص شخص متولی است.
در املاک وقفی عام قانونی برای انتقال سند اعیانی وجود دارد که در بانک قوانین موجود میباشد. مهمترین ماده آن اخذ پذیره در مورد قوانین اوقاف (آییننامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه– مصوب 1365/2/10) و (قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه– مصوب 1363) قبل از موافقت اداره اوقاف است که خوشبختانه این قانون به موجب رأی وحدت رویه سال 1397 ابطال شده و در حال حاضر اخذ پذیره توسط اداره اوقاف غیر قانونی میباشد و اداره اوقاف میبایست فقط اقدام به انعقاد قرارداد اجاره با شخص خریدار جدید بنماید.
اجازه متولی
در املاک اوقافی خاص باید مطابق نظر متولی رفتار شود. معمولا وقتی قرارداد اجارهای بسته میشود این مورد را هم مشخص میکنند که بعدا مالک به چه صورت میتواند اعیان خود را منتقل کند.
اما اگر کلامی از اجازهی متولی در انتقال اجاره موجود نباشد، دیگر نیازی به کسب اجازه از متولی نیست و فقط باید با خریدار جدید قرارداد اجارهی جدیدی تنظیم شود و در غیر این صورت، یعنی اگر شرط و شروطی ذکر شده باشد خریدار و فروشنده میبایست حتما آن را در نظر بگیرند.
تفاوت سند اوقافی با سند ملکی
سند اوقافی
این سند به مالک اختیار کامل نمیدهد و مالک باید به صورت سالیانه به ادارهی اوقاف اقساطی را پرداخت نماید و برای هر امر دیگری از جمله نقل و انتقال نیز باید اجازهی ادارهی اوقاف را دریافت نمود.
افرادی که دارای سند اوقافی هستند، در واقع دارای سند اعیان ملک و اجارهنامهی عرصهی ملک هستند.
پس خریدار فقط مالک اعیان است و هیچ حق مالکیتی بر عرصه نمیتواند داشته باشد. این سند را بدون مجوز نمیتوان خرید و فروش کرد و علاوه بر آن برای هر تغییر دیگری نیز باید چندین مرحله با حضور در ادارهی اوقاف طی شود.
سند ملکی
این گونه اسناد شش دانگ هستند و هر چند عدد مالک هم که داشته باشند نام آنها در هر سند که دارای پلاک ثبتی مجزا است درج میشود و هویت مالک از طریق کد رهگیری کاملا قابل پیگیری است. این گونه اسناد باید حتما در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شوند و در غیر این صورت اعتبار قانونی ندارند.
اگر شما نیز در خصوص املاک اوقافی و اسناد آنها نیاز به دریافت مشاوره و راهنمایی دارید میتوانید با بهترین وکلا ملکی در مجموعه ما در تماس باشید.
بدون دیدگاه