آشنایی با محیط حقوقی در ورزش
محیط حقوقی در ورزش به کلیه علل و عواملی گفته میشود که در تنظیم و برقراری روابط قانونی و حقوقی جوامع ورزشی تاثیر دارند. عواملی مانند ضوابط و مقررات ورزشی، دستورالعملها، بخشنامهها و آیین نامههای ورزشی، نهادها و مراجع ذیصلاح داخلی که موظف به رسیدگی و نظارت بر تخلفات و فعالیتها هستند؛ مراجع و سازمانهای بین المللی فعال در حیطه ورزش و تمامی افراد و منابع انسانی شاغل در عرصههای حقوقی در ورزش از جمله این عوامل موثر به شمار میروند.
نقش نهادهای داوری و انضباطی در حل و فصل اختلافات ورزشی
ضوابط و مقررات ورزشی
این بخش از اساسیترین قسمتهای حقوقی در ورزش بوده و رعایت و عدم رعایت قوانین آن از عمدهترین دغدغههای حقوقی محسوب میگردند. آشنایی و آگاهی از کلیه ضوابط و مقررات ورزشی برای کسانی که در محیطهای ورزشی شاغل هستند؛ امری حیاتی و الزامی به شمار میآید و به همین منظور تدابیر حقوقی مدون و قاطعی تدوین و طراحی شده است. برخی از این قوانین پیشگیرانه بوده و به منظور جلوگیری از بروز تخلفات و جرایم ورزشی پیش بینی شده و با تدبیر مقامات حقوقی صلاحیت دار برای ممنوعیت از اجرای بعضی از اعمال و رفتار خلاف به کار گرفته میشوند. مانند قوانین مربوط به دوپینگ، تبعیض و تبانی. اما عده دیگری از قوانین در ورزش نقش حمایتی داشته و به وسیله مقامات حقوقی صاحب صلاحیت برای ایجاد جو و شرایط مطلوب در توسعه و گسترش فعالیتهای مفید ورزشی و پشتیبانی از مسئولان، مربیان، ورزشکاران و تمامی دست اندرکاران در ورزش وضع شدهاند؛ مانند قوانین حمایت از قهرمانان، پیشکسوتان و بیمههای ورزشی.
نهادها و مراجع ذیصلاح قضایی داخلی
تمامی سازمانها، کمیتهها و نهادهای صاحب صلاحیتی که مسئولیت رسیدگی به دعاوی و اختلافات و منازعات محیطهای ورزشی را بر عهده دارند در این حوزه قرار میگیرند. مراجعی مانند دادگاههای غذایی، کمیتههای انضباطی، محاکم قانونی و حقوقی در ورزش که مسئولیت نظارت و حکمیت در امور ورزش ملی را انجام میدهند؛ از بخشهای مورد نظر در این قسمت هستند که در ادامه در خصوص آنها بحث خواهد شد.
مراجع بین المللی و حقوقی در ورزش
به نهادهای مستقل گفته میشود که در راستای حمایت و پشتیبانی حقوقی از ورزش در عرصههای خارجی و بین المللی تشکیل شده و مسئولیت نظارت و اعمال مقررات و ضوابط ورزشی را در مناقشات و اختلافات بین کشورها، باشگاهها و ورزشکاران ملل گوناگون جهان بر عهده دارند و احکام صادره از سوی آنها مورد حمایت محافل و مراجع رسمی و بین المللی ورزشی در دنیا قرار میگیرد. این مراجع در اموری مانند اتخاذ تصمیمات حقوقی، تجدید نظر برای آراء صادره از سوی کشورها، میانجیگری و حل فصل اختلافات بین المللی دخالت و ایفای نقش میکنند.
منابع انسانی شاغل در محیط حقوقی ورزش
حضور و فعالیت افرادی مانند قضات، وکلا، کارشناسان حقوقی و داوران در عرصههای ورزشی، هم حکایت از ضرورت و اهمیت منابع انسانی شاغل در این بخش دارد. این افراد در امور انضباطی، قضایی، حقوقی و مسائل مربوطه اشتغال دارند که برای تصمیم گیری و اعمال نظر و صدور احکام مربوطه صلاحیت دارند و با توجه به قوانین و مقررات تخصصی حاکم بر رشتههای مختلف ورزشی عمل میکنند. این افراد با توجه به وظیفه پر اهمیتی که دارند، باید همواره با افزایش دانش و آگاهیهای خود، نسبت به تدوین و تنظیم آیین نامهها و دستورالعملهای حقوقی مترقی و متناسب با شرایط جدید اقدام کنند تا شرایطی مطلوب از نظر برگزاری مسابقات و رویدادهای ورزشی فراهم گردد.
کمیتههای انضباطی در ورزش
میادین و مکانهای ورزشی به ویژه هنگام برگزاری رویدادها و مسابقات حساس، همواره شاهد بروز حوادث و اتفاقات مختلفی است که در چارچوب برگزاری رویدادها به وقوع میپیوندد. داورانی که به عمد یا به طور سهوی، قضاوت بدون و نادرست انجام داده و موجبات تضییع حقوق ورزشکاران، مربیان و تیمهای گوناگون را فراهم میآورند؛ مربیانی که برای دفاع از حقوق ورزشکاران خود مرتکب تخلفاتی در کنار زمین و محل مسابقه میشوند؛ ورزشکارانی که در حین مسابقه یا پیش و پس از آن اعمال و رفتار خارج از قانون و شئونات اخلاقی و ورزشی انجام میدهند؛ تماشاگران و هوادارانی که در راستای تشویق و ترغیب تیمها و ورزشکاران مورد علاقه خود دچار بی نظمی و بی قانونی میشوند و در نهایت مدیران و سرپرستانی که وظایف و مسئولیتهای قانونی خود را به نحو شایستهای انجام نداده و شرایط ایجاد تنش و بحران در عرصههای ورزشی را ایجاد میکنند. در بیشتر اینگونه موارد، مسائل و موضوعات قابل رسیدگی توسط مراجع قضایی صورت نمیگیرد بلکه در حیطه فدراسیونها و هیأتهای ورزشی قابل پیگیری، رسیدگی و تصمیم گرفتن هستند. به همین منظور طبق قوانین جاری هر کشوری کمیتههایی تحت عنوان انضباطی در کلیه فدراسیونها و به تبع آن تمامی هیأتهای ورزشی تشکیل میگردد و مسئولیت رسیدگی و صدور حکم در موارد تخلف ورزشی را به عهده میگیرد.
اهداف و مسئولیت کمیته های انضباطی در ورزش
- پشتیبانی و حراست از شئونات اخلاقی در ورزش.
- نظارت بر مراعات ضوابط و آیین نامههای قانونی در ورزش.
- رسیدگی به حل و فصل منازعات و اختلافات گروه ورزش.
- حفظ حریم و حقوق قانونی مربیان، ورزشکاران و تیمهای ورزشی.
- پیشگیری از برخوردهای ناشایست و بد آموزیها در مکانهای ورزشی.
- تعیین ناظر این انضباطی اجرای دقیق مقررات و اصول انضباطی در ورزش.
- رسیدگی و صدور احکام تنبیهی در موارد دوپینگ تیمها و ورزشکاران.
سوالات متداول درمورد آشنایی با محیط حقوقی در ورزش
محیط حقوقی در ورزش چیست؟
محیط حقوقی در ورزش شامل مجموعه ضوابط، مقررات، دستورالعملها، آییننامهها، مراجع داخلی و بینالمللی و منابع انسانی شاغل در امور حقوقی ورزش است که بر تنظیم و برقراری روابط قانونی جوامع ورزشی تاثیر دارند.
نقش ضوابط و مقررات ورزشی چیست؟
ضوابط و مقررات ورزشی هم پیشگیرانه هستند و هم حمایتی. قوانین پیشگیرانه برای جلوگیری از تخلفات مانند دوپینگ و تبانی اعمال میشوند و قوانین حمایتی، از قهرمانان، مربیان و فعالیتهای مفید ورزشی حمایت میکنند.
کدام نهادها در رسیدگی به دعاوی ورزشی داخلی مسئول هستند؟
سازمانها، کمیتهها، دادگاهها و محاکم قانونی در ورزش، مسئول رسیدگی به اختلافات و منازعات ورزشی داخلی بوده و نظارت و حکمیت در امور ملی ورزش را بر عهده دارند.
نهادهای بینالمللی در ورزش چه نقشی دارند؟
این نهادها به صورت مستقل به حل و فصل اختلافات بین کشورها، باشگاهها و ورزشکاران میپردازند. آنها نظارت، اجرای مقررات و صدور احکام در مناقشات بینالمللی را انجام میدهند و احکامشان مورد حمایت مراجع جهانی ورزشی است.
منابع انسانی شاغل در محیط حقوقی ورزش شامل چه کسانی هستند؟
قضات، وکلا، کارشناسان حقوقی و داوران که در امور انضباطی، قضایی و حقوقی ورزش فعالیت میکنند و برای تصمیمگیری و صدور احکام صلاحیت دارند.
کمیتههای انضباطی در ورزش چه وظایفی دارند؟
کمیتههای انضباطی مسئول رسیدگی به تخلفات ورزشکاران، مربیان، مدیران و تماشاگران، حفظ حقوق و شئونات قانونی، صدور احکام تنبیهی و نظارت بر رعایت ضوابط و آییننامهها هستند.
اهداف کمیتههای انضباطی چیست؟
اهداف شامل پشتیبانی از شئونات اخلاقی، نظارت بر مراعات قوانین، رسیدگی به اختلافات، حفظ حقوق قانونی مربیان و ورزشکاران، پیشگیری از برخوردهای ناشایست، تعیین ناظر و صدور احکام دوپینگ است.
اگه تو یه مسابقه، داور به نفع یه تیم اشتباه سوت بزنه، اون تیمی که حقش ضایع شده باید به کجا مراجعه کنه؟
در چنین مواردی، رسیدگی به تخلفات داوری در حیطه اختیارات کمیتههای انضباطی و هیئتهای ورزشی است که در فدراسیون مربوطه تشکیل میشوند.
برای یه ورزشکار چه قوانینی وجود داره که از حقوقش دفاع کنه؟
در محیط حقوقی ورزش، قوانینی با نقش حمایتی وضع شدهاند که از حقوق ورزشکاران، مربیان و قهرمانان پشتیبانی میکنند. این قوانین میتوانند شامل بیمههای ورزشی و حمایتهای قانونی باشند.
اگه یه ورزشکار دوپینگ کنه، رسیدگی به جرمش به عهده چه نهادیه؟
رسیدگی و صدور احکام تنبیهی در موارد دوپینگ، به عهده کمیتههای انضباطی در ورزش است که بر اساس آییننامهها و ضوابط موجود عمل میکنند.
اگه یه تیم ورزشی با یه تیم خارجی مشکل داشته باشه، برای حل اختلاف باید به چه مرجعی مراجعه کنن؟
در صورت بروز اختلاف بینالمللی، باید به مراجع و سازمانهای بینالمللی حقوقی در ورزش مراجعه کنند. این نهادها وظیفه میانجیگری و حل و فصل اختلافات بین کشورها و تیمها را بر عهده دارند.
نقش قضات و وکلا تو محیط حقوقی ورزش چیه؟
قضات و وکلا به عنوان منابع انسانی متخصص در محیط حقوقی ورزش، در امور قضایی، انضباطی و حقوقی فعالیت میکنند و برای تصمیمگیری و صدور احکام صلاحیت دارند. حضور آنها برای پیگیری تخصصی مسائل حقوقی ضروری است.
مگه قوانین ورزشی فقط برای مجازات کردن ورزشکارا و مربیها هستن؟
خیر، قوانین ورزشی دو نقش اصلی دارند: برخی از آنها پیشگیرانه هستند تا از وقوع تخلفاتی مانند تبانی و دوپینگ جلوگیری کنند و برخی دیگر نقش حمایتی دارند و از حقوق ورزشکاران و دستاندرکاران ورزش پشتیبانی میکنند.
اگه یه تماشاگر تو ورزشگاه باعث بینظمی بشه، چه کسی مسئول رسیدگی به اون هست؟
رسیدگی به بینظمی و رفتارهای غیرقانونی تماشاگران و هواداران در حیطه اختیارات کمیتههای انضباطی فدراسیونها و هیئتهای ورزشی است.
وظیفه کمیته انضباطی فقط مجازات کردنه یا کار دیگهای هم انجام میده؟
کمیتههای انضباطی اهداف گستردهتری دارند، از جمله پشتیبانی از شئونات اخلاقی در ورزش، نظارت بر ضوابط، حل و فصل اختلافات و پیشگیری از رفتارهای ناشایست در میادین ورزشی.
آیا فقط یه وکیل با تجربه تو ورزش میتونه به مشکلات حقوقی ما رسیدگی کنه؟
بله، با توجه به تخصصی بودن قوانین در هر رشته ورزشی، وکلای متخصص در حوزه حقوق ورزشی به دلیل دانش و آگاهی بیشتر، گزینه بهتری برای رسیدگی به این مسائل هستند.
اگه یه مربی به خاطر دفاع از حقوق بازیکنش تو زمین مسابقه تخلفی انجام بده، آیا مجازات میشه؟
بله، مربیانی که برای دفاع از حقوق ورزشکاران خود مرتکب تخلفات میشوند، رفتارهایشان توسط کمیتههای انضباطی بررسی شده و در صورت لزوم مجازات خواهند شد.