بارنامه مستر و کاربرد آن در حمل و نقلهای بین المللی
بارنامه یکی از اصلیترین و مهمترین اسناد و مدارکی است که در انواع حمل و نقل مورد استفاده قرار میگیرد. براساس قوانین دولتی، امکان انجام حمل و نقل بدون وجود بارنامه وجود نخواهد داشت. کمک به روشن شدن بخشهای مختلف حمل و نقل از ویژگیهای مفاد مختلف درون این اسناد و مدارک است.
اطلاعات مهم مندرج در بارنامه مستر و نحوه تنظیم آن
بارنامه چیست؟
بارنامه یکی از اسنادی است که برای جابهجایی محموله بار مورد استفاده قرار گرفته که بر دریافت خدمات حمل و نقل اشاره دارد و نقش بسیار مهمی را برای دولت ایفا میکند. وجود این سند از نظر قانونی الزامی است چرا که تمام جزئیات مورد نیاز انتقال کالا و بار در آن وجود دارد از جمله کدهای مخصوص به کالا. هر شخصی با در دست داشتن بارنامه میتواند ادعای مالکیت بر کالا و بار داشته باشد. در صورتی که کالایی فاقد بارنامه باشد، هیچ مالکی نداشته و هر شخصی میتواند ادعای مالکیت بر آن بار را داشته باشد. به همین دلیل است که بارنامه تبدیل به یکی از مهمترین اسناد برای شرکتهای حمل و نقل و دولت گردیده است. در واقع در این سند اطلاعاتی در رابطه با حمل و نقل بار توسط راننده و شرکت حمل و نقل، درج شده است. مطابق با اطلاعات درج شده در بارنامه، نوع کالا، مبدا و مقصد آن نیز مشخص میشود. این سند توسط شرکتهای حمل و نقل تنظیم شده و سپس در اختیار حامل قرار میگیرد و در نهایت زمانی که کالا به مقصد برسد، این سند نیز به گیرنده تحویل داده میشود. مشخص شدن صلاحیت گیرنده به عنوان مالک بار، مستلزم این است که بارنامه در اختیار گمرک قرار گیرد. در صورت عدم ارائه چنین مدرکی، خارج نمودن بار از گمرک امکان پذیر نبوده و تمام بار توسط دولت ضبط خواهد گردید.
مفهوم بارنامه هوایی
بارنامه هوایی، یکی از انواع بارنامه در حمل و نقل هوایی است. این بارنامه از سوی شرکت حمل و نقل، برای بارگیری و تخلیه بار صادر میشود که دارای مشخصات زیر است:
- مشخصات کامل گیرنده.
- کدفرودگاه مبدا و مقصد.
- کد سه رقمی شرکت هواپیمایی.
- کد هشت رقمی شماره بارنامه.
- مشخصات کامل و دقیق فرستنده.
- نام شرکت حمل و نقل کالا.
- مشخصات بار.
- تعداد بار، نوع بسته بندی، حجم و وزن آن.
- شیوه ارسال، حمل و تحویل کالا.
- تاریخ و شماره پرواز همراه با مهر شرکت هواپیمایی.
- زمان رسیدن پرواز و تحویل بار.
- بارنامههای هوایی سند مالکیت بار محسوب نمیگردند و معمولا برای بیمه بار کاربرد دارند.
دوازده نسخه از این اسناد با توجه به اهمیت آن صادر میگردد که سه نسخه از آن دارای ارزش قانونی و تجاری بوده و 9 نسخه دیگر به بخشهای مختلف شرکتهای حمل کننده داده میشود. البته لازم به ذکر است که سه نسخه اصلی در اختیار گیرنده کالا، فرستنده و شرکت حمل و نقل هوایی قرار میگیرد. البته طی سالهای اخیر برخی از شرکتها اجازه استفاده از بارنامه کاغذی را نداشته و اجازه دسترسی به بارنامههای الکترونیکی را به مشتریان خود میدهند. بارنامه مستر و بارنامه هاوس دو نوع بارنامه هوایی هستند که در ادامه به تعریف آن خواهیم پرداخت.
بارنامه مستر
بارنامه اصلی و سند مادر دو عنوانی است که به بارنامه مستر اطلاق میگردد. شرکتهای هوایی بارنامه مستر را در ازای دریافت محموله از شرکتهای حمل و نقل فورواردی (و یا کانسولیدیت) و نیز تحویل آن در مقصدی معین، صادر مینمایند. معمولا گیرندهای که در بارنامه مستر مشخص میشود، شرکت طرف قرارداد با فورواردر در مبدا حمل است. در واقع بارنامه مستر قراردادی است که بین شرکت حمل و نقل کرییری و شرکت حمل و نقل فورواردی وجود دارد.
بارنامه هاوس
یکی از اسناد مطرح در حمل و نقل، بارنامه هاوس است که به آن بارنامه فرعی نیز میگویند. درواقع چنین سندی را شرکتهای فورواردر در ازای دریافت بار از فرستنده اصلی آن و نیز حمل آن به مقصد تعیین شده، صادر مینمایند. در نتیجه گیرنده واقعی کالا، همان گیرندهای است که در بارنامه هاوس مشخص شده است.
سوالات متداول درمورد بارنامه مستر و کاربرد آن در حمل و نقلهای بین المللی
بارنامه چیست و چه کاربردی دارد؟
بارنامه سندی است که برای جابهجایی محموله بار مورد استفاده قرار میگیرد و شامل تمام جزئیات حمل و نقل از جمله نوع کالا، مبدا، مقصد و مشخصات فرستنده و گیرنده است. این سند از نظر قانونی الزامی است و مالکیت بار بر اساس آن تعیین میشود.
بارنامه هوایی چه ویژگیهایی دارد؟
بارنامه هوایی توسط شرکت حمل و نقل صادر میشود و شامل مشخصات فرستنده و گیرنده، کد فرودگاه مبدا و مقصد، شماره پرواز، مشخصات بار، وزن، حجم و شیوه حمل و تحویل است. این نوع بارنامه معمولاً برای بیمه بار کاربرد دارد و سند مالکیت بار محسوب نمیشود.
بارنامه مستر چیست؟
بارنامه مستر یا بارنامه مادر، سند اصلی حمل و نقل هوایی است که شرکتهای هوایی در ازای دریافت محموله از شرکتهای فورواردری و تحویل آن در مقصد صادر میکنند. گیرنده در این بارنامه معمولاً شرکت طرف قرارداد با فورواردر در مبدا حمل است.
بارنامه هاوس چیست و چه تفاوتی با بارنامه مستر دارد؟
بارنامه هاوس یا بارنامه فرعی توسط شرکتهای فورواردر در ازای دریافت بار از فرستنده اصلی و حمل آن به مقصد تعیین شده صادر میشود. گیرنده واقعی کالا همان کسی است که در بارنامه هاوس مشخص شده است، در حالی که بارنامه مستر میان شرکت حمل و فورواردری تنظیم میشود.
چند نسخه از بارنامه هوایی صادر میشود؟
دوازده نسخه بارنامه هوایی صادر میشود که سه نسخه اصلی دارای ارزش قانونی و تجاری هستند و در اختیار گیرنده کالا، فرستنده و شرکت حمل و نقل قرار میگیرند. ۹ نسخه دیگر به بخشهای مختلف شرکتهای حمل کننده داده میشود.
بارنامه الکترونیکی چه مزیتی دارد؟
بارنامههای الکترونیکی امکان دسترسی سریع و آسان به اطلاعات بار را فراهم میکنند و باعث کاهش استفاده از کاغذ و سهولت در مدیریت حمل و نقل بینالمللی میشوند.
اگه کالای من تو گمرک باشه ولی بارنامه نداشته باشم چی میشه؟
خیر در صورت نداشتن بارنامه، شما به عنوان مالک کالا شناخته نمیشوید و امکان ترخیص کالا از گمرک برای شما وجود ندارد. در این شرایط کالا توسط دولت ضبط خواهد شد.
بارنامه هوایی با بارنامه مستر چه فرقی داره؟
بارنامه هوایی یک سند کلی برای حمل و نقل هوایی است، اما بارنامه مستر یکی از انواع آن محسوب میشود. بارنامه مستر یک بارنامه مادر است که توسط شرکت هواپیمایی برای شرکت فورواردر صادر میشود و حاوی اطلاعات کل محموله است.
من از طریق یه شرکت فورواردر یه بار فرستادم. الان باید بارنامه هاوس داشته باشم یا بارنامه مستر؟
شما به عنوان فرستنده اصلی بار، از شرکت فورواردر بارنامه هاوس دریافت میکنید. این بارنامه اطلاعات مربوط به محموله شما را دارد و شما به عنوان فرستنده و گیرنده واقعی در آن مشخص میشوید.
اگه بارنامهام رو گم کنم، کسی دیگه می تونه با اون بار رو از گمرک بگیره؟
بله بارنامه سند مالکیت کالا محسوب میشود و هر کسی که آن را در اختیار داشته باشد، میتواند ادعای مالکیت بر کالا کند. بنابراین باید در نگهداری آن دقت کافی داشته باشید.
تو متن گفتین بارنامه هوایی سند مالکیت نیست. پس چطور میشه باهاش بار رو گرفت؟
بارنامه هوایی به خودی خود سند مالکیت نیست و بیشتر برای بیمه بار کاربرد دارد. برای ترخیص کالا از گمرک، بارنامه باید در اختیار گمرک قرار گیرد تا صلاحیت گیرنده به عنوان مالک بار مشخص شود.
اگه من گیرنده بار باشم، کدوم نسخه از بارنامه رو دریافت می کنم؟
شما به عنوان گیرنده کالا، یکی از سه نسخه اصلی و باارزش قانونی و تجاری بارنامه هوایی را دریافت خواهید کرد.
فرق بین بارنامه مستر و هاوس چیه؟
بارنامه مستر سندی است که بین شرکت هواپیمایی و شرکت فورواردر صادر میشود و شامل اطلاعات کلیه محموله است اما بارنامه هاوس سندی است که توسط شرکت فورواردر برای فرستنده اصلی صادر میشود و حاوی اطلاعات محموله همان فرستنده است.
اگه شرکت فورواردر از من بارنامه هاوس بگیره، خودشون باید بارنامه مستر بگیرن؟
بله شرکت فورواردر پس از دریافت بار از شما، بارنامه هاوس را به شما میدهد و سپس برای حمل کل محمولهها از شرکت هواپیمایی، بارنامه مستر را دریافت میکند.
این بارنامههای الکترونیکی چه فرقی با کاغذی دارن؟
بارنامههای الکترونیکی همان اطلاعات بارنامههای کاغذی را دارند با این تفاوت که به صورت دیجیتال صادر و منتقل میشوند. این کار باعث تسهیل و تسریع فرآیند حمل و نقل میگردد.
اطلاعات مهمی که باید تو بارنامه مستر باشه چیه؟
بارنامه مستر شامل اطلاعات مهمی مانند مشخصات فرستنده و گیرنده (که معمولا شرکتهای حمل و نقل هستند)، مبدا و مقصد، کد هواپیمایی و شماره بارنامه است.