مراحل ثبت کشتی
پس از فهم ضوابط قانونی حاکم بر اقسام ثبت کشتی در نظام حقوقی ایران، حال باید دید که طی چه فرایندی این ثبت انجام می پذیرد.
همراه ما باشید.
مراحل ثبت کشتی
ذیلاً به بیان احکام کلی در این خصوص خواهیم پرداخت:
تعیین نام
برای تعیین هویت هر کشتی احراز چهار عامل ضروری است: نخست نام کشتی، دوم ظرفیت کشتی، سوم تابعیت کشتی و چهارم اقامتگاه یا بندر پایگاه کشتی.
انتخاب نام برای کشتی مهمترین عامل هویت بخشی به کشتی است. داشتن نام، یکی از اوصاف شخصیت انسانی است که به صورت استثنایی برای اشخاص حقوقی نیز ضروری دانسته شده است.
یکی دیگر از استثنائات قاعده لزوم دارا بودن نام، مربوط به کشتی هاست. اگرچه که کشتی همچون انسان، دارای شخصیت واقعی و همچون اشخاص حقوقی، دارای شخصیت فرضی نیست اما به واسطه اهمیت آن، قانونگذار، برخی قواعد مربوط به شخصیت را درخصوص کشتی ها نیز اجرایی نموده است که داشتن نام، اقامتگاه و تابعیت جزء این موارد است.
ذیل ماده ۹ قانون دریایی ایران مصوب ۱۳۴۳:
«مالک باید قبل از هر چیز نام اختیاری کشتی را به اطلاع سازمان بندرها و کشتیرانی برساند و در صورت تایید، آن را در دو سینه و پاشنه کشتی به طور ثابت و نام بندر ثبت رانیز در پاشنه کشتی بر طبق مقررات مربوطه نقش و یا نصب نماید».
تقاضا و درخواست ثبت کشتی
اولین گام عملی متقاضی ثبت کشتی در نظام دریایی ایران، ارائه درخواست خود به اداره ثبت کشتی هاست. این اقدام چنانچه گفته شد علی القاعده باید توسط مالک کشتی ارائه شود اما طبق قواعد عمومی حقوقی، نماینده قانونی مالک نیز حق ارائه تقاضای ثبت کشتی را دارد؛ چه بسا در کشتی های اجاره ای، مستاجر به عنوان مالک منافع و نماینده مالک عین کشتی درخواست ثبت کشتی را ارائه نماید.
«برای ثبت کشتی مالک و یا نماینده او باید درخواست ثبت را در دو نسخه بر طبق نمونه تنظیم نموده و به ضمیمه اظهارنامه و مدارک دیگر مذکور در ماده ۱۰ قانون دریایی تسلیم اداره مرکزی ثبت کشتی ها بنماید».
ارائه مستندات مالکیت
برابر ماده ۹ آیین نامه ثبت کشتی ها و شناورهای سال ۱۳۴۴:
«در مورد کشتی های نو باید از اصل و یک رونوشت از گواهی ساخت و مدارک مالکیت کشتی که بر حسب مورد از طرف سازمان بندرها و کشتیرانی و یا نمایندگان کنسولی ایران تصدیق شده باشد ضمیمه اظهارنامه، تسلیم گردد».
چنانچه بیان شد در مواردی که کشتی به صورت دربست اجاره داده شده است، سند اجاره کشتی که در بر دارنده مشخصات مستاجر است نیز می تواند به عنوان مدارک مالکیت ارائه گردد.
ارائه اظهارنامه
بر اساس ماده ۱۰ قانون دریایی مصوب ۱۳۴۳:
«مالک کشتی یا نماینده او باید به ضمیمه تقاضانامه ثبت کشتی، اظهارنامه ای که حاوی: نام کشتی، ظرفیت ها، تعداد پل هاو دکل ها و دودکش ها، نوع قوه محرکه( بخاری، دیزل، انرژی اتمی و غیره) علائم مشخصه، نام و تابعیت و محل اقامت مالک یا مالکین و سهم هر یک از مالکین کشتی ارائه نماید».
محتوای این اظهارنامه، خلاصه ای از محتوای اسناد فنی و حقوقی همراه کشتی که الزاماً باید توسط مالک یا نماینده کشتی تهیه و در اختیار سازمان بندر ها قرار گیرد.
رونوشت ثبت های قبلی (در صورت وجود)
برابر بند ب ماده ۹ آیین نامه ۱۳۴۴، در مورد کشتی هایی که قبلاً تابعیت کشور دیگری را دارا بوده‌اند، شرط ارائه رونوشت مصدق گواهی ثبت و تابعیت سابق کشتی را الزامی کرده است. بر اساس این بند:
«ب- در مورد کشتی هایی که قبلاً تابعیت دیگری را تحصیل نموده اند اسناد ذیل باید به ضمیمه اظهارنامه تسلیم شود.
- رونوشت مصدق گواهی ثبت و تابعیت سابق کشتی
- رونوشت اسناد مالکیت و یا هر گونه مدرکی که مثبت مالکیت کشتی باشد».
به نظر می‌رسد ارائه گواهی ثبت و تابعیت سابق کشتی فایده ای برای ثبت کشتی در ایران نداشته باشد بلکه آنچه مهم است و برای جلوگیری از اعطای تابعیت مضاعف، لازم است، از ابطال ثبت کشتی در کشور سابق اطمینان حاصل شود.
معاینه فنی کشتی
برابر ماده ۱۱ آیین نامه مصوب ۱۳۴۴ در صورتی که اسناد کامل و ثبت کشتی و اعطای تابعیت ایران بلا اشکال باشد اداره مرکزی ثبت کشتی ها، ترتیب معاینه فنی کشتی را خواهد داد.
گواهی ساخت
بر اساس بند الف ماده ۹ آیین نامه ثبت کشتی ها و شناورها مصوب ۱۳۴۴، کشتی های نو برای ثبت در نظام حقوقی ایران، علاوه بر اسناد مالکیت و سایر اسنادی که به آن اشاره شد، مکلف به ارائه گواهی ساخت نیز می باشند.
بر اساس این ماده:
«در مورد کشتی های نو باید اصل و یک رونوشت از گواهی ساخت و مدارک مالکیت کشتی که بر حسب مورد از طرف سازمان بنادر و دریانوردی و یا نمایندگان کنسولی ایران تصدیق شده باشد ضمیمه اظهارنامه تسلیم گردد».
ثبت در دفتر مخصوص ثبت کشتی ها
برابر ماده ۱۳ آیین نامه ۱۳۴۴ پس از رسیدگی به کلیه مدارک و تعیین نام و ارائه برگ معاینه فنی، اداره مرکزی ثبت کشتی ها، کشتی را در دفتر ثبت کشتی ها ثبت نموده و مندرجات آن را به امضای مالک و یا نماینده او میرساند. مراتب قبولی ثبت نیز با ذکر شماره رسمی کشتی، تاریخ و علائم مخابراتی بر طبق نمونه ۵ به اطلاع درخواست کننده می رسد.
مالک مکلف است به مجرد دریافت فرم نمونه ۵، کشتی، نام بندر ثبت، شماره رسمی کشتی و همچنین ظرفیت خالص آن را بر روی لوحه فلزی در محل مناسبی که به سهولت قابل مشاهده باشد نصب نماید. اداره مرکزی ثبت کشتی ها از کشتی بازرسی نموده و در صورتی که نقش و یا نصب لوحه و یا سایر مشخصات صریحا انجام گرفته باشد مراتب را بر طبق نمونه ۶ گواهی می نماید.
پس از گواهی فوق اداره مرکزی ثبت کشتی ها مبادرت به صدور سند ثبت خواهد نمود.
در صورت نیاز به مشاوره در خصوص حمل و نقل های دریایی و امور مربوط به کشتیرانی و ثبت کشتی، با وکیل متخصص در این امر با شماره ٠٢١٢٢٢٢٧۵۵١ تماس حاصل فرمایید.
سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگستری مرکز
بدون دیدگاه