متصدی حمل و نقل دریایی
متصدی حمل و نقل به تعبیر قانون دریایی ایران متصدی باربری به مالک یا اجاره کننده کشتی اطلاق می شود که با فرستنده بار، قراردادی برای حمل و نقل کالا از طریق دریا بر اساس بارنامه دریایی یا اسناد مشابه دیگری و یا بارنامه دریایی که به استناد قرارداد اجاره کشتی، رابطه متصدی و دارنده بارنامه را تعیین می کند منعقد می نماید .
متصدی حمل و نقل دریایی
مسئولیت متصدی حمل در قانون دریایی
ماده ۵۲، ۵۳ و ۵۴ قانون دریایی به تعریف متصدی باربری و مسئولیت او پرداخته است. به موجب ماده ۵۴ وظایف متصدی حمل به شرح ذیل خلاصه می گردد:
اعمال مراقبت های لازم در موارد زیر، قبل از سفر و در شروع آن:
- آماده سازی کشتی
- تهیه سوخت کافی
- آماده سازی انبارها، سردخانه ها و سایر قسمت ها برای حمل کالا
در اصلاحیه قانون دریایی در خصوص وظایف فرمانده این مسئولیت به طول مدت سفر نیز تعمیم داده است.
دقت لازم در بارگیری و چیدن کالا، حمل و تخلیه محموله به نوعی که با توجه به حجم و نوع کالا که بارگیری شده در حین سفر لطمه‌ای به کالا وارد نشود.
هدایت کشتی و صدور بارنامه دریایی
وظایف متصدی حمل و نقل
متصدی حمل و نقل علاوه بر تجهیز کشتی به امکانات فنی و انسانی مناسب حمل کالا که قبل از هر سفر و در شروع آن لازم است بایستی ازشروع بارگیری که چنگال جرثقیل بارگیری، کالا را از اسکله یا بارانداز و یا وسایل دیگر حمل که به این منظور اختصاص داده شده است می گیرد و بلند می کند تا زمان تخلیه که آخرین قسمت کالا از چنگال جرثقیل تخلیه، کالا را در اسکله و یا بارانداز یا وسایل حمل دیگری که برای این منظور مورد استفاده قرار گرفته است فرود می آورد تمهیدات متناسب را فراهم کند و در جابجایی و حمل محافظت و مراقبت نمایند. این تعهد متصدی حمل علاوه بر قرارداد در ماده ۵۴ بند یک و دو قانون دریایی به آن تصریح شده است.
معافیت از مسئولیت متصدی حمل و نقل
از بین رفتن و یا خسارت دیدن کالایی که در اختیار مالک کشتی بوده لزوما موجب مسئولیت مالک کشتی نمی شود زیرا مالک کشتی ممکن است به موجب قانون و یا شروط تصریح قرارداد از مسئولیت معاف شده باشد. در قانون دریایی متصدی حمل و نقل کالا مسئول فقدان یا خسارت ناشی از علل زیر نخواهد بود مشروط بر اینکه بتواند اعمال سعی و مراقبت از ناحیه خود را ثابت کند:
- قصور و غفلت و یا عمل فرمانده و راهنمایان و کارکنان و یا مامور مجاز متصدی باربری در حین دریانوردی و اداره امور کشتی
- آتش سوزی ناشی از فعل و یا خطای متصدی باربری نباشد .
- خطرات و حوادث خطرناک و یا سوانح دریا و آبهای قابل کشتیرانی
- بلیات طبیعی
- جنگ و نتایج آن
- عملیات دشمنان جامعه
- بازداشت یا متوقف شدن کشتی در نتیجه اقدامات قهریه یا به سبب امر یا عمل حکام یا مردم یا مقامات قضایی
- فعل یا ترک فعل فرستنده بار یا صاحب بار، عامل یا نماینده او.
- اعتصاب و یا بستن کارگاه ها و یا جلوگیری از کار به طور کلی یا جزئی بنابر هر دلیلی.
- شورش و اغتشاش
- نجات و مجاهدت جهت نجات جان افراد و اموال در دریا
- کسری و کمبود وزن و حجم کالا و هر نوع خسارت دیگری که از معایب مخفی، ماهیت و نقایص ذاتی کالا ناشی گردد.
- نقایص بسته بندی کالا
- نقایص علائم و مشخصات
- عیوب مخفی که با دقت کافی قابل کشف نباشد
- هر علت دیگری که از فعل و یا تقصیر متصدی باربری و یا تقصیر عامل یا مامور مجاز او ناشی شده باشد ولی در این مورد متصدی باربری و عامل مجاز او باید ثابت کند که تقصیر و فعل آنها تاثیری در فقدان و خسارت و زیان وارده نداشته است.
فرستنده بار در مورد فقدان یا خسارت وارد به متصدی باربری و یا کشتی به هر سبب و علتی که ناشی از عمل تقصیر و یا غفلت فرستنده بار یا عامل و یا مامور مجاز او نباشد مسئولی نخواهد بود.
محدودیت مسئولیت متصدی حمل و نقل کالا
محدودیت مسئولیت یعنی اینکه متصدی حمل و نقل در پرداخت خسارت وارد بر کالا تا سقف معینی مسئولیت داشته باشد و در صورتی که خسارت واقعی بیش از آن سقف وارد شده باشد قابل جبران از طرف متصدی حمل و نقل نخواهد بود.
مطابق بند ۵ ماده ۵۵ قانون دریایی ایران محدودیت مسئولیت قانونا بر روابط متصدی حمل و نقل و صاحب کالا برقرار می شود متصدی حمل و نقل در صورت فقدان یا خسارت وارد بر کالا در ازای هر بسته کالا یا هر واحد آن بیشتر از ۱۰۰ لیره استرلینگ مسئولیت ندارد. معیار محاسبه میزان خسارت، بسته یا واحد کالا است.
در صورت نیاز به مشاوره در خصوص حمل و نقل های دریایی و امور مربوط به کشتیرانی و ثبت کشتی، با وکیل متخصص در این امر با شماره ٠٢١٢٢٢٢٧۵۵١ تماس حاصل فرمایید.
سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگستری مرکز
بدون دیدگاه