عقد بیع چیست ؟
بیع یکی از عقود معینی است که به موجب آن مالی توسط یک شخص، در ازای دریافت مالی دیگر به شخصی دیگر واگذار می شود. در واقع فروشنده در ازای دریافت پول، مالکیت مال خود را به خریدار واگذار می کند و همچنین خریدار، پول خود را در ازای دریافت مال در اختیار فروشنده قرار می دهد.
عقد بیع چیست ؟
ارکان عقد بیع
- ایجاب و قبول: انشاء معامله توسط فروشنده را ایجاب و اعلام رضایت به معامله توسط خریدار، قبول می باشد. به عنوان مثال در صورتی که فروشنده بگوید این اتوموبیل را به قیمت 25 میلیون فروختم و خریدار نیز بگوید خریدم، اولین رکن از ارکان بیع رعایت شده است. در واقع ایجاب و قبول درعقد بیع، توافق فروشنده و خریدار را در مورد معامله خرید و فروش محرز می گرداند و در آن اولین قدم از سوی فروشنده می باشد.
- متعاملین: فروشنده (بایع) و خریدار (مشتری) طرفین عقد محسوب می شوند. با توجه به دخل و تصرفی که طرفین به واسطه عقد بیع در اموال و دارایی خود می نمایند، عاقل، بالغ و رشید بودن و همچنین قصد و رضایت آن ها به لحاظ قانونی، برای انعقاد معامله، ضروری می باشد چراکه معامله با اشخاص بیهوش، مست و یا فاقد قصد، باطل می باشد.
- ثمن: از دیگر ارکان تشکیل دهنده بیع، ثمن می باشد که توسط خریدار در ازای دریافت مبیع به فروشنده پرداخت می شود. در واقع ثمن بهایی است که ضمن معامله مشخص شده تا خریدار آن را در ازای مبیع به فروشنده پرداخت نماید. بنابراین ثمن توسط مشتری به فروشنده و مبیع توسط فروشنده به مشتری تسلیم می شود.
- مبیع: به کالایی که از جانب فروشنده به خریدار تملیک می گردد مبیع گفته می شود که باید مالیت و قابلیت خرید و فروش داشته باشد.
ویژگی های مبیع
برای صحیح واقع شدن عقد بیع، مبیع باید دارای ویژگی های زیر باشد:
- موجود بودن مبیع هنگام عقد: در صورتی که مبیع عین معین و یا در حکم عین معین باشد، باید حین عقد وجود داشته باشد و خرید و فروش مال معینی که دارای وجود خارجی نیست، باطل می باشد. به عنوان مثال چنانچه دامداری 10 عدد از گوسفندان خود را بفروشد، بیع در صورتی صحیح واقع می شود که این مقدار گوسفند موجود باشند، در غیر این صورت بیع به سبب فقدان موضوع، باطل میباشد.
- مالیات داشتن مبیع: عقد بیع در صورتی صحیح واقع خواهد شد که موضوع آن مالیت داشته باشد. هدف از این جمله، مالیت داشتن موضوع معامله بین طرفین است و مالیت داشتن در میان مردم ملاک نیست. به عنوان مثال، فروختن یادگاری های خانوادگی برای دیگران فاقد ارزش می باشد در حالی که برای فروشنده در زمره کالاهای باارزش قرار دارد.
- مبیع باید قابلیت خرید و فروش داشته باشد: بیعِ مالی که خرید و فروش آن از لحاظ قانونی ممنوع گردیده است، باطل می باشد. این بطلان بیع ممکن است به دلایل ذیل صورت گیرد: پاره ای از اموال متعلق به عموم مردم باشد: گاهی عقد بیع به دلیل تعلق موضوع ان به اموال عمومی، باطل بوده و نمی تواند به مالکیت اشخاص درآید. مانند راه ها، باغ های ملی، پل ها و … . گاهی اراده خود مالک، قابلیت فروش را از مبیع متعلق به خود سلب می کند . مانند مالی که توسط مالک وقف شده است . چراکه بیع مال وقف از نظر قانونی صحیح نمی باشد. خرید و فروش پاره ای از اموال که توسط دولت جهت حفظ منافع عمومی، ممنوع گردیده است. مانند خرید و فروش اسلحه، مواد مخدر،اشیاء عتیقه و …
- معین و معلوم بودن مببیع: موضوع عقد بیع و مبیع باید معلوم باشد تا خریدار و فروشنده از آن چیزی که دریافت می کنند اطلاع داشته باشند. منظور از معین بودن مبیع، مردد نبودن آن است، یعنی خریدار و فروشنده نیاز به شناخت مبیع دارند و معامله ای که در آن مبیع مردد است باطل می باشد. مبیع باید قابلیت تسلیم داشته باشد زیرا مبیع باید در اختیار خریدار قرار گیرد.
آثار بیع چیست ؟
آثار بیع طبق ماده 326 قانون مدنی به شرح زیر می باشد:
- بر اثر وقوع عقد بیع، مشتری مالک مبیع (موضوع معامله) و بایع مالک ثمن می شود. بنابراین نخستین اثر عقد بیع تبدیل مالکیت می باشد، به این ترتیب که مشتری مالک مبیع شده و حق هر گونه تصرف در آن را دارد و در مقابل فروشنده مالک ثمن گشته و حق اعمال هر گونه عملی از جمله واگذاری ان به واسطه ی عقدی دیگر را دارد.
- از دیگر آثار عقد بیع تعهداتی است که در ضمانت جنس مورد معامله برای هر یک از طرفین حاصل می گردد. بنابراین بایع بر اثر عقد بیع، ضامن درک مبیع و مشتری نیز ضامن درک ثمن می شوند. در صورتی که محرز شود مبیع به شخص دیگری تعلق داشته، مشتری حق رجوع به بایع جهت اخذ ثمن را دارد .چنانچه اطلاعی از فساد بیع نداشته باشد، بایع ضامن تمام خسارت های وارده به مشتری ایت . این قواعد در رابطه با ثمن نیز صدق می کند.
- از دیگر آثار عقد بیع، الزام بایع به تسلیم مبیع می باشد. (تعهد فروشنده به تحویل مبیع)
- عقد بیع الزام تادیه ثمن توسط مشتری را سبب می گردد.
امتیاز ما
برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]
بدون دیدگاه