دعوای مطالبه‌ی وجه چک
با گذشت زمان و پیشرفت شگرف انسان در تمامی زمینه‌ها، به مرور شاهد استفاده از ابزارهایی برای پرداخت وجه از جمله چک، بوده‌ایم.
چک‌ها اسناد تجاری هستند که قابلیت انجام مبادلات مالی افراد را در قالب چک‌های عادی، رمز دار و مسافرتی دارند. گاه پیش می‌آید که عامه مردم با عدم آگاهی از قوانین و عدم وجود وجه کافی در حساب، اقدام به صدور چک نمایند و با گواهی عدم پرداخت چک از سوی بانک‌ها مواجه شوند. از این رو همواره موضوع چک‌های برگشتی به یکی از مشکلات در جامعه تبدیل شده و شاهد تعداد کثیری از شهروندان، که به نوعی با این موضوع درگیر می‌باشند، هستیم.
با رسیدن تاریخ وصول چک و عدم موجودی کافی در حساب شخص صادر کننده، دارنده‌ی چک می‌تواند با بهره گیری از روش‌های متفاوتی که برای مطالبه‌ی وجه چک وجود دارد، رسیدن به حقوق خود را سبب گردد. در این صورت بانک موظف است نسبت به صدور گواهی عدم پرداخت چک اقدام کرده و مشخصات کامل صاحب حساب را با ذکر تاریخ و شماره به همراه دلیل برگشت چک، به دارنده تسلیم نماید.
ادامه‌ی رسیدگی به دعوای چک برگشتی توسط مطالبه وجه چک از طرق دادگاه‌های حقوقی، شکایت کیفری چک بالمحل، و اجرای ثبت امکان پذیر می‌باشد.
شرایط قانونی صدور و مطالبه وجه چک در ایران
طرح دعوای حقوقی
طرح دعوای حقوقی در دفاتر اولین راهکار برای مطالبه وجه از مسئولین وجه چک (صادر کننده چک، ضامن چک یا ظهر نویس چک) است.
این دفاتر به دنبال اخذ هزینه، دادخواست مطالبه وجه چک را به دادگاه‌های حقوقی مربوطه ارسال خواهد نمود. پس از انجام تشریفات قانونی دادگاه نسبت به تعیین وقت رسیدگی اقدام نموده و در صورت محق بودن دارنده، حکم بر محکومیت صادر کننده‌ی چک خواهد نمود.
دارنده می‌تواند پس از قطعیت حکم، نسبت به اجرای حکم اموال صادر کننده چک و ممنوع الخروجی یا جلب او اقدام نماید.
مطالبه‌ی وجه چک‌های جدید (صیادی) در قانون صدور چک جدید
در قانون صدور چک جدید مصوب سال 1397، برای اخذ حکم محکومیت صادر کننده نیازی به تقدیم دادخواست مطالبه وجه نبوده و دارنده چک می‌تواند به وسیله گواهی عدم پرداخت شامل شماره و کد رهگیری و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک (خدمات قضایی)، صدور اجرائیه علیه صادر کننده چک برگشت خورده را از دادگاه درخواست نماید. این درخواست پس از ثبت در دفاتر خدمات قضایی به دادگاه صالح ارجاع گشته و پس از احراز صحیح و قانونی بودن درخواست، بلافاصله اقدام به صدور اجرائیه و همچنین تشکیل پرونده اجرایی می‌شود. پس از طی این مراحل دارنده‌ی چک باید اقدام به شناسایی اموال مسئولین پرداخت وجه چک نماید. در صورتی که به اموالی جهت استیفای وجه چک دست نیافت می‌تواند تقاضای ممنوع الخروجی و جلب مسئولین پرداخت چک را بنماید.
مطالبه‌ی وجه چک از طریق اجرای ثبت
از مزایای چک، اهمیت قانون گذار و شیوه‌های متفاوتی که برای وصول وجه آن در نظر گرفته می‌توان نام برد. همچنین چک به واسطه‌ی بهره مندی از حکم سند لازم الاجرا، قابلیت وصول وجه از طریق اجرای ثبت را دارد. بنابراین دارنده‌ی چک باید درخواستنامه چاپی طبق نمونه موجود در ثبت را در اجرای ثبت واقع در محل بانک حساب صادر کننده‌ی چک، پر کرده و چک برگشتی را به شکل اصلی و فتوکپی ارائه نماید. اجرائیه صادر شده در اجرای ثبت صرفا برای صادر کننده‌ی چک است و دارنده همواره می‌تواند نسبت به ممنوع الخروجی و توقیف اموال وی طبق مقررات آیین نامه اجرائی، اقدام کند. لازم به ذکر است که در این روش، جلب صادر کننده ممکن نمی‌باشد و فرد دارنده چک در صورت دست نیافتن به اموال او باید از طرق دیگر نسبت به این موضوع اقدام کند.
مطالبه‌ی وجه چک به روش شکایت کیفری
شکایت کیفری چک بلامحل یکی از طرق مطالبه‌ی وجه چک است. این روش برای چک‌هایی به کار برده می‌شود که به روز و مختص حال باشد. زیرا صادر کننده‌ی چک با آگاهی به عدم موجودی کافی اقدام به صدور چک روز می‌نماید در این صورت چک صادر شده بلامحل بوده و شخص دارنده می‌تواند از طریق شکایت کیفری خواستار وصول وجه چک شود .لازم به ذکر است که شکایت کیفری شامل چک‌های وعده دار ولو یک روزه، چک‌های سفید امضا و یا چک‌هایی که وصول آن منوط به انجام کار یا شرطی است، نمی‌شود. همچنین چک‌هایی که بدون تاریخ بوده یا تاریخ واقعی صدور چک بر تاریخ مندرج در متن، مقدم باشد مشمول شکایت کیفری نشده و وصول چک از این طریق امکان پذیر نمی‌باشد.
برای ثبت در خواست شکایت کیفری چک بلامحل باید به دفاتر الکترونیکی خدمات قضایی مراجعه شود.
بدون دیدگاه