منظور از قرار اناطه چیست؟
بخش قابل توجه و مهم از آرائی که در دادگاه ها صادر می شوند، در قالب قرار می باشند که به انواع مختلفی دسته بندی شده اند. قرار اناطه یکی از پرکاربرد ترین و مهم ترین انواع قرار هایی است که توسط دادگاه ها صادر می شود. هنگامی که رسیدگی به پرونده جهت احراز موضوع در صلاحیت دادگاه نباشد، قرار اناطه صادر شده تا ذینفع پرونده رسیدگی به قرار اناطه را از دادگاه صالح تقاضا نماید. قرار اناطه در لغت به معنای منوط کردن و یا موکول کردن می باشد. بنابراین در صورتی که رسیدگی به یک پرونده در دادگاه موکول به اثبات موضوع دیگری شده و رسیدگی به آن موضوع در حیطه وضایف دادگاه دیگری باشد، دادگاه قراری تحت عنوان قرار اناطه صادر می کند تا شخص ذینفع آن موضوع را در دادگاه صالح اقامه نماید که پس از اعلام و مشخص شدن نتیجه، رسیدگی و حکم مقتضی نسبت به پرونده در دادگاه اول صادر می گردد.
منظور از قرار اناطه چیست؟
چرایی قرار اناطه حقوقی
با توجه به اینکه صلاحیت دادگاه کیفری نسبت به حقوقی بر حسب صلاحیت ذاتی است و دخالت در کنار یکدیگر جز در موارد استثنا امکان پذیر نیست، لذا امکان دارد رسیدگی به دعوایی که در دادگاه حقوقی مطرح می شود منوط به اثبات ادعایی در دادگاه دیگر باشد که این دادگاه ممکن است حقوقی یا کیفری باشد.
به عنوان مثال: تصور کنید شخص الف در باب مطالبه ی وجه چک علیه شخص ب اقامه دعوای حقوقی کرده است . حال شخص ب مدعی مسروقه بودن چک نامبرده است و شکایتی کیفری در رابطه با همین امر تسلیم دادگاه کیفری نموده است. در این صورت گفته می شود که به دلیل منوط گشتن رسیدگی پرونده چک به اثبات مسروقه نبودن آن، برای مشخص شدن تکلیف مسروقه بودن یا نبودن چک، قرار اناطه صادر می شود.
در مثالی دیگر اگر زنی از شوهر خود به جرم ترک انفاق در دادگاه کیفری، شکایت نموده باشد، در حالی که مرد منکر رابطه ی زناشویی میان خود و همسرش باشد، به دلیل اینکه دادگاه صالح در رسیدگی به احراز رابطه زوجیت میان زن و مرد، دادگاه خانواده است، در این صورت دادگاه کیفری به دلیل احراز رابطه ی زوجیت میان زن و مرد در دادگاه صالح، قرار اناطه صادر کرده و پس از احراز این موضوع، جرم ترک انفاق توسط دادگاه کیفری مورد برسی قرار خواهد گرفت.
برای صدور قرار اناطه چه شرایطی باید وجود داشته باشد ؟
-شرط اول برای صدور قرار اناطه این است که ابتدا باید مقدمه ی دعوا که ملزم به اثبات است در صلاحیت دادگاه دیگر باشد.
-ادعا باید متکی به دلایل قوی باشد.
از ماده 19 قانون آیین دادرسی مدنی اینگونه برآورد می شود : در مواقعی که رسیدگی به یک دعوا منوط به اثبات ادعایی باشد که دادگاه دیگری صلاحیت رسیدگی به آن را دارد، تا زمان آغاز تصمیم، رسیدگی به دعوا از مرجع صلاحیتدار متوقف می شود. خواهان باید ظرف یک ماه، رسید اقامه دعوا در دادگاه صالح را به دفتر دادگاه رسیدگی کننده تسلیم نماید در غیر این صورت قرار رد دعوا صادر شده و خواهان بعد از اثبات ادعا در دادگاه صالح می تواند مجدداً اقامه دعوا نماید.
اعتراض به قرار اناطه
در ماده 332 آیین دادرسی مدنی قرار هایی پیش بینی شده است که قابل اعتراض تجدید نظر است و در بین این موارد نام قرار اناطه وجود ندارد. همچنین در ماده 367 و 368 که به موارد قابل فرجام اشاره نموده، نامی از قرار اناطه برده نشده . در نتیجه قرار اناطه در امور حقوقی قابل اعتراض نمی باشد . در حالی که در امور کیفری قرار اناطه قابل اعتراض بوده و مدت اعتراضبه قرار اناطه 10روز است.
اناطه امور کیفری به حقوقی
- شکایت مطرح شده از ناحیه شاکی می باشد.
- موضوع اختلاف بین شاکی و متهم مربوط به اموال غیر منقول باشد و این اختلاف نباید راجع به هر مال غیر منقولی باشد، یعنی موضوع با توجه به مورد متفاوت خواهد بود.
همانطور که ذکر شد امکان اعتراض به قرار اناطه صادر شده توسط بازپرس به مدت ده روز از تاریخ ابلاغ قرار اناطه، توسط شاکی وجود دارد.
مطابق ماده 271 رسیدگی به قرار های قابل اعتراض به عهده ی دادگاهی می باشد که صلاحیت رسیدگی به آن اتهام را دارد. رسیدگی به این اعتراض با استناد به ماده 273 در جلسه فوق العاده دادگاه صورت گرفته و تصمیم دادگاه قطعی می باشد. در رابطه با قرار اناطه نسبت به مواردی که امکان صدور قرار اناطه در آن وجود دارد اختلاف نظر هایی بوده است که به صدور نظریه های مشورتی و آراء وحدت رویه منجر شده است.
لازم به ذکر است که هر دو اناطه کیفری و مدنی مهلت یک ماه به منظور اقامه دعوا صادر میشود.
بدون دیدگاه