شرایط منع اشتغال زوجه
امروزه افراد با مشکلات اقتصادی بسیاری مواجه هستند. با پایین آمدن ارزش پول کشور و عدم ثبات قیمت ها، علاوه بر مردان بسیاری از خانم ها نیز شاغل می باشند تا از این طریق بتوانند بخشی از هزینه ها و مشکلات خود و یا زندگی مشترک را برطرف سازند. از این رو اکثر خانم ها شاغل بودن را به خانه داری ترجیح می دهند.
اما گاهی ممکن است اشتغال خانم مشکلاتی را در زندگی مشترک او به وجود آورد . مطابق با اصل 28 قانون اساسی این حق برای افراد پیش بینی شده تا شغلی که بدان مایل بوده و خلاف اسلام، حقوق دیگران و مصالح عمومی نیست را برگزیده و به آن اشتغال داشته باشند.
اما قانون مدنی این اصل را با استثنائاتی روبه رو ساخته که عدم اشتغال زن را توسط همسر او به دنبال دارد (در صورت احراز وجود شرایطی).
شرایط منع اشتغال زوجه
موارد منع اشتغال زوجه
ماده 1117 قانون مدنی این اختیار را به مرد می دهد تا در برخی موارد خاص بتواند مانع از اشتغال همسر خود شود. مطابق با ماده مزبور در مواردی که شغل یا حرفه ی زن منافی مصالح خانوادگی و یا حیثیت مرد یا خود زن باشد، مرد می تواند همسر خود را از اشتغال منع نماید.
شایان ذکر است که قانون این حق را برای زن نیز در نظر گرفته است. یعنی در مواردی که حرفه ی مرد منافی مصالح خانوادگی باشد زن نیز می تواند همسر خود را از اشتغال منع نماید . دادگاه نیز در صورتی حکم به منع اشتغال مرد می دهد که مشکلی در امر معیشت خانواده ایجاد نشود.
تشخیص این موضوع که چه شغلی منافی مصلحت خانواده است، بسته به عرف و منافات خانواده ها، با یکدیگر متفاوت است. از این رو قاضی رسیدگی کننده صلاحیت تشخیص چنین امری را خواهد داشت.
برخی از موارد شغل منافی مصلحت به شرح ذیل می باشد:
- حرفه ای که اشتغال به آن مستلزم انجام امری غیر قانونی یا حرام باشد.
- حرفه ای که از نظر شرع برای شان انسان مناسب نمی باشد.
نکته: در صورتی که اشتتغال زوجه ضمن عقد ازدواج و یا عقد لازم دیگری شرط شده باشد، شوهر نمی تواند مانع از اشتغال همسر خود شود (دست کم تا زمان اتمام قرارداد کار زوجه). البته در صورتی که شغل او منافی مصلحت خانوادگی باشد، شوهر می تواند به حکم دادگاه مانع از اشتغال همسرش شود.
در صورتی که زن به واسطه شغل خود (اشتغال در منزل یا خارج از منزل) قادر به تمکین از شوهر خود نباشد، علاوه بر عدم استحقاق نفقه، مرد می تواند او را از شغل وی باز دارد.
مرد در چه مواردی قادر به ممانعت از اشتغال زن می باشد ؟
در صورتی که مرد پیش از ازدواج نسبت به اشتغال زن آگاهی داشته و یا این موضوع ضمن عقدی شرط شده و مرد ان را پذیرفته باشد، نمی تواند زوجه را از اشتغال باز دارد. مگر در مواردی که ذیلا به برسی آن خواهیم پرداخت.
- در مواردی که صلاح خانواده پس از عقد نکاح، تغییر نموده و متضاد با اشتغال زن باشد. به عنوان مثال ساعات کاری مرد پیش از عقد نکاح به گونه ای بوده که نبود زن را در خانه جبران مینمود درواقع قادر به جبران نبودن زن در خانه بوده اما پس از عقد مشغله کاری زیاد اجازه ی رسیدگی به امور را نداده و حضور زن در این شرایط الزامی باشد.
- در مواردی که عناصری حیثیتی از جمله وضعیت اقتصادی، تحصیلات و جایگاه اجتماعی، پس از عقد تغییر نموده و مخالف با حیثیات مرد و یا زن باشد.
تشخیص منافات استغال زوجه
مرد به تنهایی نمی تواند با مراجعه به محل کار همسر خود درخواست منع اشتغال او را داشته باشد. مرد می بایست از طریق دادگاه دادخواستی را مبنی بر عدم اشتغال زوجه مطرح نموده و پس از صدور حکم آن را به محل کار زن برده و مانع از اشتغال او گردد. در واقع مرد نمی تواند به صرف ادعایی که دارد مانع از اشتغال همسرش شود.
بدیهی است که اگر شغل زن منافی مصالح خانوادگی و حیثیت خود و همسرش نباشد، مرد قادر به منع کردن او از اشتغال نمی باشد.
چه ملاک هایی برای تشخیص مشاغل منافی حیثیت یا مصالح وجود دارد ؟
- شرایط زندگی
- وضع اجتماعی زن و مرد
- سطح خانواده زوجین
- موقعیت اجتماعی، اقتصادی و یا مذهبی زوجین
در صورت نیاز به مشاوره در خصوص دعاوی خانواده و مسائل پیرامون آن، با وکیل متخصص در این امر با شماره ٠٢١٢٢٢٢٧۵۵١ تماس حاصل فرمایید.
سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگستری مرکز
بدون دیدگاه