خوانندگان محترم توجه داشته باشند که مطالب ارائهشده صرفاً با هدف اطلاعرسانی تهیه شدهاند و بههیچوجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی با وکیل پایهیک دادگستری نیستند. هرگونه تصمیمگیری یا اقدام حقوقی بدون مشورت با وکیل، بر عهده شخص استفادهکننده است و ناشر در قبال آن هیچگونه مسئولیتی نداشته و نخواهد داشت.
انتخاب ثبت کشتی میان نظامهای ثبت آزاد
هنگامی که مالک کشتی انتخاب کند تا کشتیاش را در یک ثبت بین الملل در مقایسه با پرچم محل اقامت قانونیاش، محل کارش و یا سایر عوامل، براساس ارتباط واقعی ثبت کند، با مسئله انتخاب میان تعداد زیاد نظامهای ثبت آزاد که در جستجوی ثبت او هستند، مواجه میشود اگر مالک کشتی به دنبال عامل اصلی برای انتخاب سیستم ثبت آزاد باشد، اصلیترین عامل که بین تمامی نظامهای ثبت وجود دارد معافیت از مالیات است،
چالشهای حقوقی و نظارتی در ثبت کشتی تحت نظام آزاد
بنابراین معافیت مالیاتی خصیصه مشترک همهی نظامهای ثبت آزاد است؛ بنابراین مالک، باید به دنبال عوامل دیگری برای انتخاب سیستم ثبت باشد. برخی از این عوامل عبارتاند از:
- واجد شرایط بودن کشتی: ثبتهای اصلی به لحاظ نوع، اندازه و قدمت کشتیهایی که تحت پرچمشان خواهند پذیرفت، محدودیتهایی قرار میدهند. اکثر نظامهای ثبت آزاد هر نوع از کشتیهای خود رانش را میپذیرند. در مورد کشتیهایی که فاقد هر گونه وسیله رانش هستند، مانند سکوی نفتی دریایی یا قایق بادی، ممکن است انتخاب محدودتر شود. تعدادی از نظامهای ثبت، یک محدودیت حداقلی روی اندازه کشتیهایی که تحت پرچمشان میپذیرند، وضع میکنند. چون حق الزحمه به دست آمده توسط ثبتهای آزاد براساس ظرفیت بارگیری است، دلیل منطقی این محدودیت روشن است. در بعضی موارد، طول یک کشتی کمتر از 24 متر ممکن است یک عامل مهم شود و از ثبت در یک کشور پرچم خاص جلوگیری کند. به عنوان مثال، کشورهای خاص در حالی که ممکن است ثبت کشتیهای بازرگانی با این اندازه را اجازه دهند، قانونشان ممکن است توانایی مالک برای قرارداد اجاره دادن در بست کشتیهای کوچک را منع کند.
- قدمت کشتی: یکی دیگر از محدودیتها در ثبت کشتیها، قدمت آنهاست. باهاما، محدودیت قدمت 12 ساله دارد، اگر چه یک رویه برای ثبت کشتیهای قدیمیتر وجود دارد و آن این است به شرط اینکه اجازه ویژه وزارتی کسب شود، میتوان کشتی را ثبت کرد.
- محدودیتهای مالکیت: اگر چه هیچ کدام از ثبتهای بین الملل محدودیت درباره مالکیت ذینفع وضع نکردهاند، همانطور که مشاهده کردیم، تعدادی از این ثبتها ملزم میکنند که مالکیت شرکت تحت قوانین حوزه قضایی مربوطه ثبت شود. کشورهای وضع کننده این الزام شامل لیبریا، سنگاپور وانواتو هستند. در مورد لیبریا، صرف نظر از الزام مالکیت ممکن است هنگامی که دلایل معتبر ارائه شوند و مالکیت شرکت به عنوان یک موجودیت دریایی خارجی تحت قانون شرکت تجاری لیبریا ثبت شود، اعطا میشود. وانواتو یک خط مشی لیبرال در خصوص صرف نظر از الزام مالکیت را پذیرفته است. در کشورهای پاناما، باهاما، باربادوس محدودیت مالکیت مانند آنچه ذکر شد وجود ندارد.
- ثبات دولت: اگر چه که ثبات دولت را به عنوان یکی از عوامل موثر در انتخاب پرچم کشتی بیان میکنند ولی واقعیت این است که تاثیر ثبات دولت به اندازه سایر عوامل در این امر موثر نیست؛ بلکه بیش از ثبات دولت درگیریهای خارجی است که بر انتخاب صاحبان کشتی تاثیر گذار است. چرا که درگیری بین یک کشور با یک یا چند کشور دیگر است که امنیت دریانوردی بین المللی را متاثر میسازد.
- هزینهها: با توجه به این واقعیت که تمام نظامهای ثبت آزاد مزیتهای تقریبا مشابه ارائه میدهند، رقابت از لحاظ هزینههای ثبت اولیه و هزینههای سالانه فشرده میشود. به عنوان مثال، لیبریا، به طور کامل از هزینههای ثبت اولیه بدون توجه به اندازه کشتی، صرف نظر و چشم پوشی کرده است. هر چند هزینههای مالکیت سالانه هنوز عموما بر اساس ظرفیت بارگیری کشتی وضع میشود و منبع اصلی درآمد برای کشور پرچم را تشکیل میدهد، مالکانی که به دنبال صرفه جویی در هزینهها هستند، باید فراسوی ارقام ارائه شده را بررسی کنند، چون در انتخاب پرچم بسیاری از عوامل دیگر نیز در در مورد هزینه باید در نظر گرفته شود مانند هزینه ترجمه اسناد ثبت و سایر هزینههای قانونی که هر کشور برای خود وضع میکند.
- اولویت ملیت: برخی از نظامهای ثبت آزاد نسبت به برخی ملیتها تمایل بیشتری نشان میدهند و این امر دلایل فرهنگی و تاریخی دارد؛ بنابراین مالکان کشتی در هنگام ثبت باید به این امر نیز توجه کنند.
- قابلیت دسترسی: تمام نظامهای ثبت در تمام مراکز دریایی اصلی، تسهیلات ثبت ارائه نمیدهند. با توجه به نقش سرعت در تجارت بین المللی، سر و کار داشتن با یک ثبت فوری، همیشه آسانتر از اتکا روی ارتباط از دور است، اختلاف زمانی بین مراکز دریایی در نقاط مختلف جهان نیز این امر را پیچیدهتر میکند. به عنوان مثال در یک معامله خرید و فروش، به خصوص وقتی کشتی یک مهلت فشرده فروش دارد توانایی برای ثبت کشتی بلافاصله بعد از تحویل آن اهمیت زیادی دارد به همین جهت برخی نظامهای ثبت به منظور تسهیل ثبت همزمان یک کشتی، در هنگام لزوم 24 ساعته کار میکنند.
- کشتیهای ماهیگیری: وقتی یک کشتی ماهیگیری برای کاربرد فعالیتهای تجاری ماهیگیری در نظر گرفته میشود، این کاربرد همیشه نیاز دارد که مالک یک مجوز یا سهمیه برای انجام این فعالیت کسب کند که این مجوز یا سهمیه میتواند توسط یک تقاضا نامه به بخش دولتی مربوطه صورت پذیرد و یا همان طور که در انگلستان انجام میشود، توسط خرید جواز مالک کنونی یک کشتی ماهیگیری ثبت شده در این کشور.
- قایقهای تفریحی: مالک یک قایق تفریحی احتمالا وسیعترین دامنه اختیارات انتخاب پرچم را دارد.
- قایقهای تجاری: فعالیتهای تجاری، مهمترین و بیشترین کاربرد را درمیان فعالیتهای مربوط به دریانوردی دارند. به همین جهت است که غالب فصول قوانی دریایی کشورها از جمله ایران توجه به این نوع کشتیرانی را در کانون توجه خود قرار دادهاند. رشد استفاده حرفهای از قایقهای بزرگ در 25 سال گذشته این واقعیت را برجسته کرده است است که بسیاری از مقررات کشتیهای بازرگانی برای قایقهای بزرگ به کار نرفتند یا نامناسب بودند، اگر چه این کشتیها اغلب خدمههای حرفهای داشتند و طبق یک مبنای تجاری بر یک پایه منظم با مبالغ زیاد پول اجاره داده میشوند.
خوانندگان محترم توجه داشته باشند که مطالب ارائهشده صرفاً با هدف اطلاعرسانی تهیه شدهاند و بههیچوجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی با وکیل پایهیک دادگستری نیستند. هرگونه تصمیمگیری یا اقدام حقوقی بدون مشورت با وکیل، بر عهده شخص استفادهکننده است و ناشر در قبال آن هیچگونه مسئولیتی نداشته و نخواهد داشت.




من یه شرکت حملونقل دارم و میخوام برای کشتیهام یه پرچم ثبت آزاد انتخاب کنم. مهمترین عامل برای انتخابم چیست؟
مهمترین عامل برای انتخاب یک سیستم ثبت آزاد، معافیت مالیاتی است که بین تمامی این سیستمها مشترک است. البته باید عوامل دیگری مثل شرایط کشتی و هزینهها را هم در نظر بگیرید.
آیا همه کشتیها میتونن در نظامهای ثبت آزاد ثبت بشن؟
خیر، برخی از نظامهای ثبت آزاد محدودیتهایی از لحاظ نوع، اندازه و قدمت برای کشتیها دارند. برای مثال، برخی از آنها برای کشتیهای بدون موتور یا کشتیهایی با طول کمتر از ۲۴ متر محدودیت دارند.
اگه کشتی من خیلی قدیمی باشه، بازم میتونم تو یه کشور ثبت آزاد ثبتش کنم؟
برخی از کشورها مثل باهاما برای ثبت کشتیهای قدیمی محدودیت قدمت دارند (مثلاً ۱۲ سال)، اما معمولاً با کسب اجازه ویژه وزارتی میتوان این محدودیت را دور زد و کشتی را ثبت کرد.
ثبات دولت یه کشور چقدر روی انتخاب پرچم تأثیر داره؟
ثبات دولت کمتر از سایر عوامل تأثیرگذار است. چیزی که بیشتر اهمیت دارد، درگیریهای خارجی آن کشور است که میتواند امنیت دریانوردی بینالمللی را تحت تأثیر قرار دهد.
آیا همه نظامهای ثبت آزاد هزینه ثبت یکسانی دارن؟
خیر. با اینکه مزایای مالیاتی آنها مشابه است، اما در هزینههای ثبت اولیه و هزینههای سالانه با هم رقابت میکنند. برای مثال، لیبریا هزینههای ثبت اولیه را بهطور کامل حذف کرده است.
اگه یه کشتی رو از کشور دیگهای بخریم، چطور میتونیم سریعا پرچم جدید بگیریم؟
سرعت در معاملات دریایی بسیار مهم است. به همین دلیل برخی نظامهای ثبت، برای تسهیل ثبت سریع و همزمان، بهصورت ۲۴ ساعته خدمات ارائه میدهند.
من یه کشتی ماهیگیری دارم. برای ثبتش باید مجوز خاصی داشته باشم؟
بله، برای ثبت یک کشتی ماهیگیری، معمولاً باید یک مجوز یا سهمیه برای انجام فعالیت ماهیگیری دریافت کنید. این مجوز میتواند از طریق یک تقاضانامه به دولت یا با خرید جواز از مالک قبلی به دست آید.
آیا قایقهای تفریحی هم میتونن در این نظامها ثبت بشن؟
بله، مالکان قایقهای تفریحی معمولاً وسیعترین دامنه اختیارات را برای انتخاب پرچم در نظامهای ثبت آزاد دارند.
اینکه میگن برخی از کشورها به ملیت های خاصی اولویت میدن، به چه معنیه؟
برخی از نظامهای ثبت آزاد به دلایل فرهنگی و تاریخی تمایل بیشتری به ثبت کشتی با مالکان ملیتهای خاصی دارند. این موضوع میتواند بر انتخاب مالک کشتی تأثیر بگذارد.
مالکیت یک شرکت خارجی چقدر روی ثبت کشتی در یک کشور تأثیر داره؟
برخی از نظامهای ثبت بینالمللی مانند لیبریا، سنگاپور و وانواتو، الزامی میکنند که شرکت مالک کشتی تحت قوانین حوزه قضایی آنها ثبت شود، هرچند ممکن است برای این الزام استثنا قائل شوند.