قذف و مجازات آن

قذف و مجازات آن

از نظر لغوی قذف به معنای انداختن و افکندن است که در قفه تحت عنوان یکی از جرایم حدی مورد برسی‌ قرار گرفته و عبارت است از متهم ساختن و نسبت دادن زنا و لواط به دیگری هر چند که فرد مرده باشد. یعنی فردی به دیگری نسبت زنا و لواط دهد و قادر به اثبات آن در محکمه نباشد.

قذف شباهت بسیاری به توهین و افترا دارد اما قانون گذار به دلیل تاثیری که قذف بر حیثیت و آبروی مخاطب قذف و اطرافیان او دارد، آن را از جرایمی با آثار، احکام و مجازات خاص دانسته است. قذف جرمی حدی بوده و شریعت اسلام مجازاتی را برای آن مشخص کرده است. عمل قذف زمانی جرم خواهد بود که قاذف (شخص نسبت دهنده) از عباراتی روشن و بدون ابهام استفاده کرده و معنای آن ‌را بداند و قصد نسبت دادن آن عبارات را به دیگری داشته باشد. در این صورت حتی اگر مخاطب، معنای آن عبارات را نداند، جرم انجام شده و مستحق مجازات است. قذف هم از طریق گفتاری و هم نوشتاری حتی در فضای الکترونیک، محقق خواهد شد.

شرایط تحقق جرم قذف

قاذف و مقذوف چه شرایطی را باید داشته باشند‌؟

قاذف عنوانی است که به فرد مرتکب قذف اطلاق می‌گردد. عنوان مقذوف نیز متعلق به افرادی است که نسبت زنا یا لواط از سوی قاذف به آن‌ها داده می‌شود. زمان قذف محقق می‌گردد که مقذوف در زمان قذف بالغ، مسلمان، عاقل، معین و غیرمتظاهر به زنا یا لواط‌ باشد‌. اگر مقذوف این شرایط را نداشته باشد مجازات مرتکب (قاذف) ‌31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری خواهد بود. البته در صورتی که‌ مقذوف متظاهر به زنا یا لواط باشد قذف نسبت به او، دارای مجازات نمی‌باشد. صراحت گفتار و یا نوشتار از شرایطی است که قاذف به هنگام قذف باید داشته باشد و معنای عبارات به کار برده را دانسته و عاقل و بالغ باشد. هم‌چنین قاذف باید قصد نسبت دادن عناوین زنا و لواط را به مقذوف داشته باشد.

قذف نسبت به پیامبران و ائمه

اشخاصی که پیامبران، امامان و حضرت فاطمه (س) را مورد دشنام و قذف قرار دهند، مطابق مواد 262 و 263 قانون مجازات اسلامی، به اعدام محکوم می‌گردد. مگر در مواردی که قاذف ادعا نماید که اظهارات او به دلایلی از جمله مستی، غضب و بدون توجه به معانی بوده و یا از روی اکراه، سهو، غفلت و یا به نقل قول از دیگری باشد، در این صورت شخص اعدام نخواهد شد.

مجازات قذف

قذف و یا فحش ناموسی دارای مجازات هشتاد ضربه شلاق است که در ماده 250 قانون مجازات اسلامی ایران به آن اشاره شده است. قانون گذار در مواردی حد قذف را غیر قابل اجرا دانسته و به جای آن 31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری را در نظر گرفته است و آن زمانی است که قذف از سوی پدر و یا جد پدری نسبت به فرزند یا نوه خود صورت گرفته باشد. و یا در صورتی که فردی زنا یا لواطی که مستوجب حد نیست را به دیگری نسبت دهد مانند زنا یا لواط در حال اکراه یا عدم بلوغ. همچنین در قذف پیامبران، ائمه و حضرت فاطمه (س) زمانی که قاذف ادعا نماید که در حال مستی، غضب‌ و یا به نقل دیگری این عمل را انجام داده‌ طوری که عمل او توهین تلقی شود.

چه مواردی سقوط حد قذف را سبب می‌گردد‌؟

قذف حق الناس بوده و تعقیب و اجرای مجازات با درخواست مقذوف انجام می‌شود. در صورت گذشت مقذوف، تعقیب و اجرای مجازات متوقف خواهد شد. البته لازم به ذکر است که بعد از اعلام گذشت امکان مطالبه مجدد اجرای حد قذف وجود نخواهد داشت. براساس ماده 261 قانون مجازات اسلامی ایران در صورتی که مقذوف عنوانی را که قاذف به او نسبت داده است را تصدیق نماید، و یا زنا یا لواط نسبت داده شده از طریق شهادت شهود و یا علم قاضی محرز و  اثبات گردد، مرد پس از قذف، همسرش را لعان کند و یا دو نفر یکدیگر را مورد قذف قرار دهند حد قذف ساقط می‌گردد، البته در مورد آخر طرفین به 31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری محکوم خواهند شد.

دلایل مورد نیاز جهت اثبات قذف

دلایل اثبات قذف به موجب مندرجات قانون مجازات اسلامی عبارت است از دو بار اقرار نزد قاضی، علم قاضی و یا شهادت دو مرد عادل.

قذف و قیادت چه تفاوتی با یکدیگر دارند‌؟

همانطور که ذکر شد قذف عبارت است از نسبت دادن زنا و لواط به دیگری بدون اثبات آن، در صورتی که قیادت یا قوادی به معنی رساندن زن و مردی نامحرم و یا دو مرد به یکدیگر جهت انجام امور جنسی است. عمل قوادی در صورت احقاق زنا یا لواط دارای حد قوادی خواهد بود که عبارت است از 75 ضربه شلاق.

سوالات متداول درمورد قذف و مجازات آن