سازمان بین المللی دریانوردی IMO
قبل از جنگ جهانی دوم مسائل مربوط به کشتیرانی بین المللی دارای ساز و کار سازمانی ثابت نبود. مسائل و موضوعهایی که نیاز به قرارداد و ترتیبات بین المللی داشت از طریق کنفرانسهایی که به این منظور ایجاد میشد مورد حل و فصل قرار میگرفت. در سال 1889 در گردهمایی معروف به واشنگتن، تاسیس یک کمیسیون دائمی دریایی بین المللی پیشنهاد شد ولی عملا اقدامی صورت نگرفت. دو سازمان کوتاه مدت بین دولتی در این خصوص در سالهای 1944 و 1946 تاسیس شد که بالاخره سازمان دومی موفق شد پیش نویس طرح تاسیس یک سازمان دائمی دریایی را تهیه نمایند که اساس مذاکرات کنفرانس 1948 ژنو را تشکیل میداد. این کنفرانس موفق به تهیه متن کنوانسیون تحت عنوان سازمان دولتی دریایی شد که اختصارا I.M.C.O نامیده میشد. بعد از اینکه ژاپن به عنوان بیست و یکمین کشور در مارس 1958 صنعت موسس سازمان بین دولتی را تصویب کرد کنوانسیون موسس IMCO در ژانویه 1959 لازم الاجرا شد و IMCO به عنوان دوازدهمین سازمان تخصصی سازمان ملل متحد تولد یافت. اعضای این سازمان نه تنها کشورهای سنتی دریایی بلکه کشورهایی هم تاحد زیادی متکی به خدمات کشتیرانی دیگر کشورها بودند را در بر میگرفت. این سازمان در 22 مه 1982 به International Maritime organisation تغییر نام یافت. اولین هدف سازمان بین المللی دریایی تدارک و تسهیل همکاری بین کشورهای عضو در موضوعهای گوناگون فنی است که در امور کشتیرانی میتواند واجد اثر باشد. این سازمان درصدد ایجاد بالاترین استانداردهای عملی ایمنی در دریا و راندمان بالای دریانوردی است. مسئولیت ویژه IMO حفظ ایمنی حیاط در دریا است. سازمان مذکور در این راستا تلاش میکند که تبادل اطلاعات بین کشورها در تمام مسائل فنی دریایی در حد گستردهای صورت بگیرد.
تاریخچه و ساختار سازمان بینالمللی دریانوردی
تشکیلات سازمانی IMO عبارتاند از:
- مجمع.
- شورا.
- کمیتهها نظیر ایمنی دریایی، کمیته فنی، کمیته حفاظت از محیط زیست و کمیته حقوقی دبیرخانه و ارکان فرعی حسب نیاز.
عضویت در این سازمان به روی تمامی کشورها باز است:
مجمع متشکل از تمام کشورهای عضو است هر دو سال یک بار تشکیل جلسه میدهد. شورا متشکل از 24 عضو است که به وسیله مجمع انتخاب میشوند و به عنوان نماینده عرضه کنندگان و استفاده کنندگان خدمات دریایی بین المللی عمل میکند و حسب نیاز تشکیل جلسه میدهد و گزارشهای کمیته ایمنی دریایی را دریافت و به همراه تفاسیر و توصیههای خود به مجمع و برای اطلاع اعضا ارسال میدارد. دبیر کل سازمان نیز به وسیله شورا منصوب میشود. کمیته ایمنی دریایی متشکل از نمایندگان تمام کشورهای عضو است و عهده دار امور فنی سازمان است. اعضای این کمیته برای چهار سال انتخاب میشوند و وظیفه آنها بررسی هر موضوع مربوط به مساعدت در دریانوردی، ساخت و تجهیز کشتی، به کارگیری کارکنان از نقطه نظر ایمنی، قواعد بازدارنده تصادف، جابجایی محمولههای خطرناک، آیین و تشریفات مربوط به ایمنی دریایی، اطلاعات تصویری از مناطق دریایی جعبه سیاه کشتی، سوابق رهیابی و ناوبری، بررسی سوانح و حوادث، نجات و کمک و به طور کلی هر موضوعی که مستقیما واجد اثر بر ایمنی دریایی باشد. این کمیته سالی یک بار تشکیل جلسه میدهد و از طریق شورا پیشنهادات مربوط به مقررات ایمنی و اصلاحیههای مربوط به مقررات موجود ایمنی را به همراه تفسیر و توصیههای خود به مجمع تسلیم میکند. دبیرخانه IMO متشکل است از یک دبیر کل، دبیرکل کمیته ایمنی دریایی و کارکنان دیگر که مورد نیاز باشد. دبیرخانه وظیفه حفظ و نگهداری سوابق مورد نیاز برای انجام وظیفه سازمان را برعهده دارد و نیز اسناد و مدارک و دستور جلسهها و صورت جلسهها و… را که برای کارهای مجمع، شورا و کمیته ایمنی دریایی نیاز است تهیه و توزیع مینماید. مقر سازمان واقع در شهر لندن است.
سازمانهای غیر دولتی (NGOs)
سازمان بین المللی دریایی از آغاز تاسیس خود برای استفاده از نظرهای مشورتی سازمانهای غیر دولتی NGOs در امور مختلف دریایی با تعدادی از این سازمانهای (NGOs) از طریق انعقاد قراردادهای همکاری، رابطه کاری برقرار کرده است. تا سال 2013 سازمان بین المللی دریایی به 77 سازمان غیر دولتی برای استفاده از نظرهای تخصصی آنها در خصوص موارد مربوطه به تخصص هر یک از آن سازمان نقش مشورتی اعطا کرده است. به عنوان مثال اتاق بین المللی کشتیرانی International Chamber of Shipping در چندین موضوع خصوصا ایمنی نفتکشها سیستمهای پایای گاز و تمیز کردن و شستشوی تانکرها از نفت خام با سازمان بین المللی دریایی همکاری نزدیک دارد و تاکنون تعداد زیادی کتاب و راهنماهای ایمنی دریانوردی تهیه و تدوین کرده است. در خصوص جنبههای مختلف نجات نیز ICS کارهای ارزندهای ارائه کرده است.
سوالات متداول درمورد سازمان بین المللی دریانوردی IMO
سازمان بین المللی دریانوردی (IMO) چیست؟
IMO یک سازمان تخصصی بینالمللی تحت نظر سازمان ملل است که وظیفه تنظیم و توسعه استانداردهای ایمنی و مقررات دریانوردی بین کشورهای عضو را دارد و تلاش میکند همکاری فنی و اطلاعاتی میان کشورها را در زمینه کشتیرانی افزایش دهد.
تاریخچه شکلگیری IMO چگونه است؟
ایده تاسیس سازمان بینالمللی دریایی از سال 1889 مطرح شد اما به طور رسمی در کنفرانس ژنو 1948 تصویب شد. نام اولیه آن IMCO بود و در سال 1982 به IMO تغییر یافت. این سازمان از ابتدا با هدف ارتقای ایمنی دریانوردی و همکاری بینالمللی تشکیل شد.
ساختار سازمانی IMO چگونه است؟
ساختار IMO شامل مجمع (تمام کشورهای عضو)، شورا (24 عضو منتخب)، کمیتهها (ایمنی دریایی، فنی، حفاظت محیط زیست و حقوقی) و دبیرخانه است. دبیرخانه مسئول حفظ سوابق و هماهنگی امور اجرایی است.
وظایف کمیته ایمنی دریایی IMO چیست؟
این کمیته امور فنی مربوط به ایمنی دریانوردی، تجهیزات کشتی، کارکنان، جلوگیری از تصادفات، حمل محمولههای خطرناک، بررسی سوانح و نجات دریایی را بر عهده دارد و پیشنهادات خود را به شورا و مجمع ارائه میکند.
عضویت در IMO چگونه است؟
عضویت در IMO برای همه کشورها باز است و اعضا میتوانند در مجمع و کمیتهها شرکت کنند. مجمع هر دو سال یک بار تشکیل جلسه میدهد و شورا نماینده عرضهکنندگان و استفادهکنندگان خدمات دریایی بینالمللی است.
سازمانهای غیر دولتی (NGOs) چگونه با IMO همکاری میکنند؟
IMO با سازمانهای غیر دولتی متخصص در زمینه دریانوردی برای ارائه مشاوره فنی و تخصصی همکاری میکند. تاکنون بیش از 77 NGO در زمینههایی مانند ایمنی نفتکشها و نجات دریایی با IMO همکاری کردهاند.
اصلا چرا یه همچین سازمان هایی مثل سازمان IMO به وجود اومدن؟
سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) بهمنظور ایجاد یک چارچوب ثابت برای همکاری بینالمللی در زمینه کشتیرانی، افزایش استانداردهای ایمنی در دریا، بهبود راندمان دریانوردی و تبادل اطلاعات فنی بین کشورها تأسیس شد.
این سازمان فقط به کشورهای بزرگ دریایی کمک میکنه؟
خیر، اعضای این سازمان نهتنها کشورهای سنتی دریانوردی، بلکه کشورهایی که تا حد زیادی به خدمات کشتیرانی سایر کشورها متکی هستند را نیز دربر میگیرد. عضویت در این سازمان برای تمام کشورها آزاد است.
وظیفه کمیته ایمنی دریایی تو این سازمان چیه؟
کمیته ایمنی دریایی مسئول امور فنی سازمان است و وظایفی نظیر بررسی موضوعات مربوط به ایمنی دریانوردی، ساخت و تجهیز کشتیها، قواعد جلوگیری از تصادف، حمل محمولههای خطرناک، بررسی سوانح و بهطور کلی هر موضوعی که بر ایمنی دریایی اثرگذار است را برعهده دارد.
این سازمان از NGO ها یا سازمان های غیر دولتی هم کمک میگیره؟
بله، سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) از زمان تأسیس خود با تعداد زیادی از سازمانهای غیردولتی (NGOs) از طریق قراردادهای همکاری، ارتباط کاری برقرار کرده و از نظرات مشورتی آنها در امور مختلف دریایی استفاده میکند.
میشه یه مثال از همکاری سازمان IMO با سازمان های غیر دولتی بزنید؟
بله، بهعنوان مثال، اتاق بینالمللی کشتیرانی (ICS) با سازمان IMO در زمینههایی مانند ایمنی نفتکشها، سیستمهای پایای گاز و روشهای تمیز کردن تانکرها از نفت خام همکاری نزدیکی دارد.
مقرهای اصلی این سازمان ها کجان؟
مقر اصلی سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) در شهر لندن قرار دارد.
چرا اسم این سازمان تغییر پیدا کرده؟
نام این سازمان در تاریخ ۲۲ مه ۱۹۸۲ از سازمان دولتی دریایی (IMCO) به سازمان بینالمللی دریانوردی (International Maritime Organization) تغییر یافت تا نقش گستردهتر آن در همکاریهای بینالمللی دریانوردی بهتر منعکس شود.
شورا تو این سازمان چه وظیفه ای داره؟
شورا که متشکل از ۲۴ عضو است، نمایندگی عرضهکنندگان و استفادهکنندگان خدمات دریایی را برعهده دارد. این شورا گزارشهای کمیته ایمنی دریایی را دریافت کرده و به همراه توصیههای خود به مجمع ارسال میکند.
آیا کشورهای عضو در IMO باید هر سال جلسه داشته باشن؟
مجمع IMO که متشکل از تمام کشورهای عضو است، هر دو سال یکبار تشکیل جلسه میدهد.
تعداد کارکنان این سازمان چقدره؟
دبیرخانه IMO از یک دبیرکل، یک دبیرکل کمیته ایمنی دریایی و کارکنان دیگری که مورد نیاز باشد، تشکیل شده است و وظیفه تهیه و نگهداری اسناد و مدارک مورد نیاز را برعهده دارد.