تأثیرات ورود جمهوری اسلامی ایران به سازمان تجارت جهانی بر خدمات حمل و نقل دریایی

تأثیرات ورود جمهوری اسلامی ایران به سازمان تجارت جهانی بر خدمات حمل و نقل دریایی

سازمان تجارت جهانی بزرگترین سازمان بین‌المللی با هدف آزادسازی تجارت بین‌المللی است که اکنون 164 عضو دارد.

تأثیر الحاق بر مقررات داخلی حمل‌ و نقل دریایی ایران

سازمان تجارت جهانی

1 ژانویه 1995 آغاز به کار سازمان تجارت جهانی است. یکی از بخش‌های منشور تجارت جهانی یک توافقنامه 34 ماده‌ای است که در 30 اکتبر 1947 بین 23 کشور، عمدتا کشورهای پیشرفته صنعتی، امضا شد. این موافقتنامه مشابه موافقت نامه تعرفه‌ها و تجارت یا گات است. موافقت نامه عمومی عملا یک سازمان بین‌المللی غیررسمی را تأسیس کرد و به طور غیررسمی به عنوان گات شناخته شد. در واقع، در حال حاضر سه توافقنامه اصلی این سازمان عبارت‌اند از:

• موافقتنامه عمومی تعرفه‌ها و تجارت (GATT).
• موافقت نامه عمومی تجارت در خدمات.
• موافقت نامه جنبه‌های تجاری حقوق معنوی (TRIPS).

فرمت توافق

چارچوب اساسی این موافقت نامه شامل الزامات عمومی برای همه اعضای کلیه فعالیت‌های مؤثر بر تجارت خدمات (قوانین، مقررات، رویه‌ها، تصمیمات، اقدامات اجرایی و…) است و از 29 ماده و شش قسمت تشکیل شده است. موافقت نامه عمومی تجارت خدمات نیز دارای هشت پیوست است که موقت یا دائمی هستند. ضمیمه موقت ضمیمه‌ای است که برای مذاکرات پس از دور اروگوئه آماده شده است و این پیوست زمانی که مذاکرات به نتیجه برسد دیگر قابل اجرا نخواهد بود. پیوست‌های دائمی هم‌چنین شامل ضمیمه‌های مربوط به خدمات حمل و نقل هوایی، نقل و انتقالات اشخاص حقیقی، خدمات ارتباطی و خدمات مالی است، به استثنای مواردی که در ماده 2 مقرر شده است. محتوای موافقت نامه شامل اصولی است که به عنوان اصول اصلی آزادسازی تجارت در خدمات، یعنی:

• اصل حصول اطمینان از این‌که اعضا در مورد کلیه فعالیت‌های مرتبط با تجارت خدماتی از جمله انتشار و ایجاد فوری وب‌سایت‌های مربوط به دادگاه‌ها و رسیدگی‌های حقوقی به یکدیگر اطلاع می‌دهند.
• اصل رفتار خوب دولت به این معنا که اعضا باید فورا و بدون قید و شرط رفتار خوب دولت را در همه شرکای تجاری خود (اعضای سازمان تجارت جهانی یا غیر عضو) مشاهده کنند. در عمل این امکان وجود دارد که رفتار دولت مربوطه بدتر از رفتاری باشد که در فرآیند عادی گزینش یا توافقات دوجانبه و منطقه‌ای استفاده می‌شود.

سیاست عدم تبعیض

این بدان معناست که اعضا نباید نسبت به سایر اعضا با خدمات و ارائه دهندگان اعضا رفتار منفی داشته باشند.

وضعیت فعلی خدمات حمل و نقل دریایی در ایران

اکثر خدمات حمل و نقل دریایی ایران را بر عهده دارند و در هر استان و شهر بندری بسته به امکانات، این خدمات مستقیما از طریق اداره کل بندر ارائه می‌شود. توسط شرکت‌ها و موسسات زیر نظر مدیریت کل و سازمان و با راهنمایی سازمان ارائه می‌شود. در حال حاضر نظارت بر فعالیت‌های خدماتی 12 بندر مهم از جمله کم‌تر از 50 بندر مهم کشور بر عهده بنادر و سازمان‌های کشتیرانی کشور است. آشنایی با برخی از فعالیت‌های خدمات بندری مرتبط با حمل و نقل دریایی در سه بندر بزرگ کشور:

خدمات ارائه شده در بندر شهید رجایی

خدمات اصلی ارائه شده در بندر شهید رجایی شامل خدمات راهنما و همچنین نگهداری و تعمیر وسایل کمک ناوبری و ایمنی آبراه‌ها، بازرسی کشتی، امور بندری، اجاره اتاق و اسکله کشتی و همچنین خدمات کشتی تحت نظارت واحدهای دریایی است. . همچنین شرکت‌ها می‌توانند در بندر شهید رجایی تخلیه و بارگیری کنند.

خدمات شامل موارد زیر است:

• تعداد بارها.
• تامین آب.
• آژانس حمل و نقل کالا.
• عملیات کانتینری.
• کمک و نجات.
• تامین پرسنل و تجهیزات.

بندر امام خمینی

خدماتی مانند کار مدیریت (مدیریت کانال، تعمیر و نگهداری و جداسازی) کار یدک کش در حال حاضر بندر امام خمینی دارای 9 فروند کشتی و دو کشتی راهنما است و کار یدک کشی بصورت مستقل و زیر نظر یک شرکت خصوصی انجام می‌شود. مسئولیت بهره برداری، تعمیر و نگهداری شناورها در قالب قرارداد مزایده.

بندر انزلی

این بندر دارای ده اسکله، یک محوطه اسکله، چهار سقف، کانتینرهای روباز و انبار است. این اسکله همچنین آماده ارائه خدمات برای پهلوگیری کشتی‌های حامل کالاهای خطرناک و همچنین پهلوگیری کشتی‌های تجاری است. تجهیزات زمینی و دریایی بندر انزلی در دست شخصی است. از جمله تجهیزات دریایی؛ این به قایق‌های خدماتی، قایق‌های اکتشافی و نجات، یدک کش‌ها، راهنماها، هیدروگراف‌ها و قایق‌ها مربوط می‌شود.

خدمات کشتیرانی که ایران را ملزم به تعهد به آزادسازی این بخش می‌کند، به چهار بخش عمده تقسیم می‌شود:

• خدمات راهنمایی کشتی، خدمات پشتیبانی و بکسل کشتی، ذخیره سازی، خدمات تامین سوخت و آب، خدمات جمع آوری، خدمات کاپیتان بندر، پشتیبانی کشتی (برج فانوس دریایی، پشتیبانی ناوبری، خدمات ناوبری راداری کشتی)، سایر پشتیبانی‌های الکترونیکی و کشتی از جمله خدمات بندری. سیستم‌های ارتقاء امنیت و…)، خدمات عملیاتی مبتنی بر ساحل که برای عملکرد کشتی ضروری است، از جمله ارتباطات، تامین آب و برق، تعمیرات اضطراری، خدمات حمل و نقل، خدمات نجات کشتی و بازیابی کشتی.
• خدمات مربوط به کشتی از جمله خدمات اجاره کشتی با خدمه، نگهداری و تعمیر کشتی.
• خدمات میانی شامل خدمات رابط گمرکی، خدمات ترخیص کالا از گمرک، خدمات نمایندگی آب است.
• خدمات بار و مسافر شامل حمل و نقل مسافر و بار، خدمات جابجایی محموله دریایی، خدمات انبارداری و انبارداری، خدمات انبارداری و کانتینری، خدمات حمل و نقل، تاکسی آبی و خدمات کشتی باری.

سوالات متداول درمورد تأثیرات ورود ایران به سازمان تجارت جهانی بر حمل و نقل دریایی