قرارداد کار فریلنسری یا پروژهای
به وجود آمدن موقعیت‌های کاری فاقد محدودیت‌های مکانی و زمانی، یکی از چالش‌ها و دستاورد‌هایی است که همواره در دنیای جدید مطرح میشود. از این رو افراد قادر به کسب درآمد بدون نگرانی و دغدغه نسبت به حضور در زمان یا مکانی خاص هستند. این افراد فریلنسر بوده که قراردادهای حاکم بر اشتغال آن‌ها مسئله مهمی را برای این افراد ایجاد میکند.
تعهدات و حقوق متقابل کارفرما و فریلنسر
مزایای اشتغال در قالب فریلنسینگ
تنوع در پروژه‌های دریافتی و افزایش میزان دریافتی فریلنسرها در مقایسه با کارمندان، از مزایای موجود در این نوع از اشتغال است. از دیگر مزایای این نوع اشتغال میتوان به داشتن اختیار زمان خود و مدیریت آن اشاره کرد. این مزیت میتواند سبب بالا رفتن تعداد پروژه‌های دریافتی شده و درآمد فرد را نیز افزایش دهد. اشتغال در قالب فریلنسینگ تنوع بسیاری داشته و افراد با شرایط یکسان و یکنواخت روبه رو نخواهند بود. همانطور که پیش‌تر ذکر شد، اشتغال در این قالب در صورتی میتواند مثمر ثمر باشد که تمامی قواعد و قوانین حاکم بر قرارداد‌ها رعایت شود در غیر این صورت مشکلات و مسائل بسیاری پیش می‌آید که انگیزه اشتغال در قالب فریلنسر را از افراد سلب می‌نماید.
مفهوم قرارداد فریلنسر
براساس قرارداد فریلنس، فرد یا شرکتی تعهد به انجام کاری در ازای دستمزدی مشخص برای یک کارفرما را میدهد. در این قرارداد‌ها سرویس‌ها و یا خدمات فریلنس یا کارمز بدون تعهدی دراز مدت به کارفرما ارائه میشود. دستمزد فریلنس‌ها معمولا ساعتی، روزانه و یا پروژهای بوده و اساسا کسب و کاری یکنفره است.
درآمدزایی از این طریق در برخی زمینه‌ها بسیار رایج‌تر از سایرین است. برخی از این زمینه‌ها عبارت‌اند از:
- عکاسی.
- آرایشگری.
- چاپ.
- برنامه نویسی.
- موسیقی.
- روزنامه نگاری.
- طراحی گرافیک.
- مشاوره.
- طراحی سایت.
- راهنمای تور.
- ویرایش.
- برخی فعالیت‌های معماری و مهندسی و…
نحوه عملکرد فریلنسر
فریلنسرها دارای عملکردهای متفاوتی هستند. ممکن است برخی از آن‌ها تقاضای امضا قرارداد از مشتریان داشته باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است کار را ضمن موافقنامه‌ای شفاهی و بر پایه اعتمادی سازنده شروع کنند. همچنین امکان تخمین زدن پروژه توسط فریلنسرها و درخواست بیعانه نیز وجود دارد.
نحوه پرداخت به فریلنسر
نحوه پرداخت دستمزد به فریلنسرها نیز مانند عملکردشان متفاوت است. نحوه پرداخت به انتخاب آن‌ها بستگی داشته و میتواند به صورت ساعتی، روزانه و یا پروژهای باشد. حتی ممکن است مبلغ مشخصی برای کار مربوطه در نظر گرفته نشده و قیمت گذاری بر مبنای نتیجه کار باشد.
نکات اختصاصی مربوط به قراردادهای فریلنسری
- تعیین محدوده خدمات: فریلنسر می‌بایست حدود خدماتی که موظف به انجام آن می‌باشد را به روشنی بیان نماید. به این ترتیب از ایجاد هر گونه سوء تفاهم و اختلافات جلوگیری میشود.
- قیمت و نحوه پرداخت: یکی از مسائل مهم و ضروری در نگارش قرارداد‌ها، ذکر دقیق میزان حق الزحمه و نحوه پرداخت آن است. منظور از نحوه پرداخت این است که پرداخت این دستمزد به صورت یکجا و یا اقساطی باشد. همچنین تصمیم گیری در رابطه با هزینه‌هایی که فریلنسر متقبل میشود، یکی از نکات ضروری در نگارش قرارداد بوده و باید ذکر گردد که این هزینه‌ها به عهده کدام یک از طرفین می‌باشد.
- اطلاعات محرمانه: حفظ محرمانگی اطلاعاتی، یکی از ضروری‌ترین جنبه کسب و کار است. لازم است که توافقی مبنی بر حفاظت و حمایت از اطلاعات محرمانه و عدم فاش شدن آن‌ها در قرارداد صورت گیرد تا مشتری از آسودگی خاطر بیش‌تری بهره مند شود.
- مدت انجام پروژه: ذکر مقدار زمانی که برای انجام پروژه نیاز است.
- حمایت از حقوق مالکیت معنوی: ذکر این نکته امری بسیار مهم برای مشتری محسوب میشود تا از این طریق حفظ حقوق مالکیت معنوی اثر را سبب گردیده و از عدم پخش و انتشار آن جلوگیری نماید. چرا که حقوق مالکیت معنوی یک کسب و کار، از بزرگ‌ترین سرمایه‌های آن محسوب شده و مهیا گردیدن این تضمین در قرارداد برای مشتری لازم است.
- محدودیت مسئولیت: احتمال ورود خسارت و یا ضرر و زیان به پروژه در هر عملیاتی وجود دارد. لذا می‌بایست مسئول جبران این خسارات در قرارداد مشخص شده و بر آن توافق گردد.
سوالات متداول درمورد قرارداد کار فریلنسری یا پروژهای
قرارداد کار فریلنسری یا پروژهای چیست؟
قرارداد کار فریلنسری قراردادی است که فرد یا شرکت، متعهد به انجام کاری مشخص برای کارفرما در ازای دستمزد تعیین شده میشود و بدون تعهد بلندمدت است.
مزایای اشتغال فریلنسری کدامند؟
از مزایای فریلنسینگ میتوان به انعطاف در زمان و مکان کار، افزایش درآمد، تنوع پروژهها و مدیریت بهتر زمان اشاره کرد.
نحوه عملکرد و توافق با فریلنسر چگونه است؟
فریلنسرها ممکن است قرارداد کتبی یا شفاهی داشته باشند، پروژهها را تخمین زده و گاهی بیعانه دریافت میکنند.
روشهای پرداخت دستمزد فریلنسر چیست؟
پرداخت میتواند به صورت ساعتی، روزانه، پروژهای یا مبتنی بر نتیجه کار باشد و به انتخاب فریلنسر تعیین میگردد.
نکات مهم در قرارداد فریلنسری چیست؟
تعیین محدوده خدمات، قیمت و نحوه پرداخت، حفظ اطلاعات محرمانه، مدت انجام پروژه، حقوق مالکیت معنوی و محدودیت مسئولیت از نکات مهم قرارداد فریلنسری هستند.
چگونه میتوان از حقوق مالکیت معنوی در قرارداد فریلنسری محافظت کرد؟
با درج بند مربوط به حفظ حقوق مالکیت معنوی در قرارداد، مشتری تضمین می‌یابد که اثر یا پروژه بدون اجازه او منتشر یا کپی نشود.
اگه من فریلنسرم و قراردادی ندارم، اگه کارفرما پولم رو نداد چیکار کنم؟
در صورت عدم وجود قرارداد کتبی، اثبات انجام کار و حق الزحمه توافق شده دشوار خواهد بود. در این شرایط، میتوانید با ارائه شواهد مانند پیامهای متنی، ایمیل یا مدارکی که انجام کار را ثابت میکند، به مراجع قانونی مراجعه کنید.
قرارداد فریلنسری با قرارداد کارمندی چه فرقی داره؟
قرارداد فریلنسری برای انجام یک کار مشخص و در بازه زمانی معین منعقد میشود و تعهدات بلند مدت و روابط استخدامی مانند بیمه و سنوات در آن وجود ندارد. در حالی که قرارداد کارمندی شامل رابطه استخدامی بلندمدت با کارفرما است.
من یه فریلنسر هستم و پروژه هام همش شبیه به همه، آیا برای هر پروژه باید قرارداد جدا بنویسم؟
بله، بهتر است برای هر پروژه قرارداد جداگانه ای منعقد کنید تا جزئیات مربوط به هر کار، از جمله محدوده خدمات، حق الزحمه و زمان تحویل به طور دقیق مشخص شود.
توی قرارداد فریلنسری باید در مورد مالکیت معنوی هم صحبت کرد؟
بله، یکی از نکات ضروری در قراردادهای فریلنسری، ذکر حقوق مالکیت معنوی اثر است. این موضوع به مشتری اطمینان میدهد که حقوق مربوط به کار تولید شده به او منتقل میشود و از انتشار غیرمجاز آن جلوگیری میکند.
اگه کارفرما بعد از شروع کار بخواد پروژه رو کنسل کنه، چی میشه؟
در صورتی که در قرارداد بند مربوط به فسخ و عواقب آن ذکر شده باشد، مطابق آن عمل میشود. در غیر این صورت، فریلنسر میتواند برای جبران خسارت خود اقدام قانونی نماید.
اگه یه کارفرما به فریلنسرش بگه که باید حتما در ساعت‌های مشخصی کار کنه، آیا این قرارداد فریلنسریه؟
اصولاً قرارداد فریلنسری فاقد محدودیت های زمانی و مکانی است. در صورت تعیین ساعات کاری مشخص، ممکن است این قرارداد به عنوان قرارداد کارمندی تلقی شود.
فریلنسرها هم باید بیمه بشن؟
به طور کلی در قراردادهای فریلنسری، کارفرما الزامی به بیمه کردن فریلنسر ندارد. فریلنسر میتواند خود را تحت پوشش بیمه خویش‌فرما یا مشاغل آزاد قرار دهد.
اگه کارفرما بعد از دریافت کار، از نتیجه راضی نباشه، میتونه پول رو نده؟
در صورتی که در قرارداد به طور واضح شرایط و استانداردهای کار مشخص شده باشد و فریلنسر طبق آن عمل کرده باشد، کارفرما موظف به پرداخت حق الزحمه است.
اگه یه پروژه طبق زمان بندی توی قرارداد تموم نشه، فریلنسر باید خسارت بده؟
در صورتی که در قرارداد بند مربوط به جریمه تاخیر در انجام پروژه ذکر شده باشد، فریلنسر باید مطابق آن خسارت پرداخت کند.
اگه کارفرما بگه که هزینه های جانبی مثل خرید نرم افزار به عهده من نیست، این قانونیه؟
در قرارداد باید به روشنی مشخص شود که هزینه‌های جانبی به عهده کدام یک از طرفین است. در صورت عدم توافق، این موضوع می تواند منجر به اختلاف شود.