جرم انگاری انواع مزاحمت برای بانوان
یکی از مشکلاتی که همواره سبب از بین رفتن امنیت و آسایش مردم جامعه میگردد به کارگیری رفتارهای نابههنجار اجتماعی است. به همین منظور قانون برای برخی از این رفتارها مجازاتهایی پیش بینی کرده تا از این طریق از تکرار این رفتارهای نابهنجار در جامعه جلوگیری نماید. مزاحمت برای بانوان، یکی از رفتارهای نابهنجاری است که ممکن است سبب به خطر افتادن نظم و امنیت جامعه شود. همچنین امکان بزه دیدگی بانوان با توجه به جنس لطیف و آسیب پذیر آنها، چند برابر میشود. به این ترتیب قانون گذار میبایست سیاستهایی افتراقی و حمایتهای کیفری را در رابطه با ایجاد ناامنی و مزاحمت برای بانوان در نظر بگیرد. در قانون مجازات اسلامی ایران شاهد چگونگی شکل گرفتن حمایتهای کیفری و سیاستهای افتراقی میباشیم. قانون گذار در این قانون مجازات مرتکب را در موارد بزه دیدگی بانوان تشدید کرده است. مطابق با ماده 619 قانون مجازات اسلامی هر کس که با به کارگیری الفاظ و حرکات خلاف شئون و حیثیت، مزاحتمی را برای اطفال و بانوان در معابر و اماکن عمومی ایجاد کرده و به آنان توهین کند، مجازات حبس از 2 تا 6 ماه و تا 74 ضربه شلاق به او تعلق خواهد گرفت.
نقش شاکی خصوصی و نحوه طرح شکایت در جرائم مرتبط با مزاحمت
مصادیق مزاحمت بانوان
مطابق ماده 619 قانون مجازات اسلامی ایران، مزاحمت، تعرض، توهین با به کارگیری الفاظ و حرکات خلاف شأن از مصادیق ایجاد مزاحمت برای بانوان است. توهین به آقایان خارج از این ماده است. به طور کلی توهین و به کارگیری الفاظ خلاف شأن به موجب ماده 608 قانون مجازات اسلامی دارای مجازات و شلاق تا 74 ضربه و پرداخت جزای نقدی است. اما با تصویب قانون کاهش مجازاتهای تعزیری همواره شاهد تقلیل مجازات از حبس به جزای نقدی میباشیم. با بیان این موضوع و مقایسه دو ماده مزبور متوجه حمایت قانونگذار از بانوان هم به لحاظ میزان مجازات و هم شناسایی مصادیق مزاحمت خواهیم شد.
وقوع جرم مزاحمت بانوان تحت چه شرایطی است؟
شرط تحقق این جرم با توجه به ماده 619 قانون مجازات اسلامی، وقوع آن در اماکن عمومی و معابر است. اماکن عمومی جهت به کارگیری و ارائه خدمات برای عموم مردم دایر میباشند همچون بازار، ادارات دولتی، رستورانها، هتلها و… حتی برخی از اماکنی که برای ورود به آنها نیازمند تهیه بلیط میباشیم نیز از اماکن عمومی محسوب میشوند. مانند سینماها و موزهها و… معابر نیز محل رفت و آمد عموم مردم میباشد همچون خیابان، کوچه، بزرگراهها و… وقوع جرم مزاحمت برای بانوان میبایست در معابر و یا اماکن عمومی باشد. البته این به معنای دیدن صحنه جرم توسط افراد دیگر نمیباشد. به این ترتیب در ایجاد مزاحمت برای بانوان در کوچه بدون حضور افراد دیگر نیز جرم محقق شده است.
مزاحمتهای فیزیکی و لفظی بانوان
همانطور که ذکر شد، افعال متعددی برای ایجاد مزاحمت بانوان و سلب آرامش و امنیت آنها وجود دارد که ممکن است به صورت فیزیکی و یا لفظی باشد. تهدید، توهین و… میتواند مصداقی از مزاحمتهای لفظی باشد. تعقیب کردن بانوان، چاقو کشیدن بر آنها و سد راه آنها شدن و… نیز میتواند از مصادیق مزاحمتهای فیزیکی برای بانوان قرار گیرد. شایان ذکر است که اشارات و نگاه کردنهای نامعقول نیز میتواند از مصادیق مزاحمتهای فیزیکی باشد. در صورتی که مردی زنی را تعقیب نماید و قصد مزاحمت او نیز مسلم شود، حتی در صورت عدم به کارگیری الفاظ نیز قابل مجازات است.
چگونگی رسیدگی به جرم توهین به بانوان
رسیدگی به جرم مزاحمت بانوان نیازمند طرح شکایت توسط شاکی است. بنابراین با شکایت شاکی نوبت به مرحله تحقیق از متهم و سپس تعقیب او رسیده و پرونده جهت صدور حکم نهایی از دادسرا به مرجع قضایی صالح ارجاع میشود. مجوز قرار بازداشت موقت مرتکب، از دیگر حمایتهای قانون گذار از بانوان میباشد. مطابق با بند ت ماده 237 قانون آیین دادرسی کیفری در صورتی که مزاحمت و آزار و اذیت بانوان به وسیله اسلحه و یا چاقو انجام شود، میتوان قرار بازداشت موقت متهم را صادر نمود.
مدارک اثبات جرم مزاحمت علیه بانوان
از صدای ضبط شده، حضور شاهد در صحنه جرم، پیامهای ارسالی و دوربینهای مدار بسته میتوان به عنوان مدرک علیه متهم استفاده کرد و به آن استناد کرد.
دادگاه صالح
محل وقوع جرم، قاعده ای کلی برای تعیین صلاحیت محاکم در رسیدگی به جرایم است. بنابراین دادگاه محل وقوع جرم، صالح به رسیدگی است. صلاحیت ذاتی دادگاه نیز با توجه به مصادیق آن مشخص میشود.
سوالات متداول درمورد جرم انگاری انواع مزاحمت برای بانوان
مزاحمت برای بانوان از نظر قانون چیست؟
طبق ماده 619 قانون مجازات اسلامی، مزاحمت بانوان شامل به کارگیری الفاظ و حرکات خلاف شئون و حیثیت است که در معابر و اماکن عمومی موجب سلب آرامش و امنیت بانوان میشود.
چه مجازاتی برای ایجاد مزاحمت بانوان در نظر گرفته شده است؟
مرتکب این جرم ممکن است به حبس از 2 تا 6 ماه و تا 74 ضربه شلاق محکوم شود. همچنین در برخی موارد با تصویب قانون کاهش مجازاتهای تعزیری، مجازات حبس به جزای نقدی تبدیل میشود.
مزاحمت بانوان در چه مکانهایی جرم محسوب میشود؟
جرم مزاحمت بانوان تنها در اماکن عمومی و معابر تحقق مییابد؛ اماکن عمومی شامل بازار، ادارات، رستورانها، هتلها و معابر شامل خیابان، کوچه و بزرگراهها میباشند.
مزاحمت بانوان چه انواعی دارد؟
مزاحمت بانوان میتواند لفظی باشد مانند توهین و تهدید، و یا فیزیکی مانند تعقیب، سد راه شدن، نگاههای نامعقول، تهدید با چاقو یا اسلحه.
چگونه میتوان جرم مزاحمت بانوان را پیگیری کرد؟
رسیدگی به جرم مستلزم طرح شکایت توسط شاکی است. پس از آن مراحل تحقیق از متهم و تعقیب قانونی انجام میشود و پرونده به مرجع قضایی صالح جهت صدور حکم نهایی ارجاع میشود.
چه مدارکی برای اثبات جرم مزاحمت بانوان معتبر است؟
مدارک میتواند شامل صدای ضبط شده، حضور شاهد، پیامهای ارسالی، و تصاویر یا ویدئوهای دوربین مدار بسته باشد.
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم مزاحمت بانوان کدام است؟
دادگاه محل وقوع جرم، صالح به رسیدگی است و صلاحیت ذاتی دادگاه نیز با توجه به نوع جرم تعیین میشود.




اصلا چرا تو قانون برای مزاحمت خانم ها مجازات سنگین تری در نظر گرفتن؟
قانونگذار با توجه به لطافت و آسیبپذیری بیشتر بانوان، سیاستهای کیفری حمایتی در نظر گرفته است. به همین منظور، در مواردی که بزه دیدگی بانوان رخ میدهد، مجازات مرتکب تشدید شده تا از تکرار رفتارهای ناهنجار جلوگیری شود.
اگه تو کوچه به یه خانمی مزاحمت کنم ولی هیچ کسی اونجا نباشه بازم جرم حساب میشه؟
بله. شرط تحقق این جرم، وقوع آن در اماکن عمومی و معابر است، اما این به معنای لزوم مشاهده صحنه جرم توسط افراد دیگر نیست. بنابراین، حتی در صورت عدم حضور افراد دیگر، جرم مزاحمت برای بانوان محقق شده است.
مزاحمت برای خانم ها فقط با حرف زدن اتفاق میفته؟
خیر. مزاحمت برای بانوان میتواند به صورت فیزیکی (مانند تعقیب، سد راه شدن یا نگاههای نامعقول) و یا لفظی (مانند توهین و تهدید) باشد.
اگه یکی به یه آقا توهین کنه همون مجازات رو داره؟
خیر. توهین به آقایان مشمول ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی است که مجازات آن تا ۷۴ ضربه شلاق و جزای نقدی است، در حالیکه مجازات مزاحمت برای بانوان در ماده ۶۱۹ علاوه بر شلاق، حبس نیز در پی دارد. این نشاندهنده حمایت افتراقی قانونگذار از بانوان است.
چه جاهایی جزو اماکن عمومی و معابر حساب میشه؟
اماکن عمومی شامل مکانهایی مانند بازارها، ادارات دولتی، رستورانها و حتی سینماها میشود. معابر نیز شامل مکانهای رفتوآمد عمومی مثل خیابانها، کوچهها و بزرگراهها است. وقوع جرم در هر یک از این مکانها مشمول قانون است.
اگه با چاقو برای یه خانم مزاحمت کنم زندانم میکنن؟
بله. در صورتیکه آزار و اذیت بانوان با استفاده از اسلحه یا چاقو انجام شود، دادگاه میتواند قرار بازداشت موقت متهم را صادر کند که یکی از حمایتهای قانونی از بانوان است.
برای اثبات مزاحمت برای یه خانم چه مدارکی رو میتونیم ارائه بدیم؟
برای اثبات جرم مزاحمت علیه بانوان میتوانید از مدارکی مانند صدای ضبطشده، حضور شاهد در صحنه جرم، پیامهای ارسالی و تصاویر ضبطشده توسط دوربینهای مداربسته استفاده کنید.
برای شکایت از مزاحم باید چیکار کرد؟
برای رسیدگی به جرم مزاحمت، باید ابتدا توسط شاکی (فردی که مورد آزار قرار گرفته) شکایت رسمی طرح شود. پس از آن، پرونده برای تحقیق از متهم و در نهایت صدور حکم به دادگاه صالح ارجاع میگردد.
دادگاهی که به جرم مزاحمت رسیدگی میکنه باید کدوم شهر باشه؟
دادگاه صالح برای رسیدگی به این جرم، دادگاهی است که جرم در محدوده قضایی آن اتفاق افتاده است. یعنی دادگاه محل وقوع جرم، مسئول رسیدگی به آن خواهد بود.
اگه فقط با نگاه کردن برای یه خانمی مزاحمت ایجاد کنم مجازات داره؟
بله. نگاهها و اشارات نامعقول نیز میتواند از مصادیق مزاحمتهای فیزیکی محسوب شود. در متن هم اشاره شده که حتی در صورت عدم بهکارگیری الفاظ، تعقیب کردن یک خانم با قصد مزاحمت، قابل مجازات است.