تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد

تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد

تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد


تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد

یکی از سوالاتی که افراد حسب نوع فعالیتشان با آن سرو کار دارند،تفاوت تفاهم نامه، توافق نامه و قرارداد است. پیش از بیان تفاوت آن ها با یکدیگر باید خاطر نشان شد که ملاک تصمیم گیری برای تماییز دادن اسناد، عنوان آن نبوده بلکه متن و محتوای تحریر شده است که ملاک تفسیر سند ایجاد شده می باشد. لذا بسیاری از حقوق دانان بر این باورند که تفاوت چندانی میان تفاهم نامه، توافق نامه و قرارداد وجود ندارد.

اما برای بیان و بکارگیری چارچوبی مناسب از معانی این الفاظ باید به بیان مراحلی جهت ایجاد تعهدی حقوقی بیان نماییم. ارائه چنین تعریفی، بهتر متوجه شدن تفاوت آن را به دنبال خواهد داشت.

 

تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد

تفاهم نامه

تفاهم نامه (Memorandum of Understanding) سندی است در نتیجه مذارکرات طرفین یک قرارداد تنظیم می گردد و نشان دهنده توافق طرفین بر موضوعی معین و تلاش آن ها برای پیش بردن قرارداد می باشد.

تفاهم نامه نوعی صورتجلسه مذاکرات بوده که طرفین با امضای آن اگرچه سعی بر عدم ایجاد آثار حقوقی الزام آور نسبت به توافقات حاصل شده دارند اما در عین حال نشان می دهند که نسبت به مذاکرات انجام شده، به وجه مشترکی دست یافته تا در ادامه مذاکرات جهت تنظیم قرارداد قادر به استناد به آن ها باشند.

 

کاربرد تفاهم نامه

این نوشتار شامل توافقات پایه تعهدات قراردادی بوده و نوعی پیش نویس قرارداد است. زیرا نشان دهنده جدیت طرفین در انعقاد این قرارداد است. این سند از نظر قانونی غیر قابل استناد بوده و الزامی را برای طرفین در پی ندارد اما به کارگیری برخی عبارات الزام آور میتواند کمکی برای رسیدن به ادعایی الزام آور باشد.

تفاهم‌نامه تحت عنوان سند پشتیبان مذاکرات شفاهی طرفین یک قرارداد به آن‌ها در پیکربندی قرارداد کمک نموده و نشان دهنده این است که طرفین در مسیر مذاکرات قراردادی به معانی مشترکی مرتبط با موضوعات قراردادی دست یافته‌اند که از آن ها به عنوان پایه و مبنا برای تصمیمات بعدی استفاده می کنند؛ موضوع رعایت اخلاق حرفه‌ای و نیز حفظ اعتبار برای اشخاص حقیقی و حقوقی، بیشترین چیزی است که از یک تفاهم‌ نامه پشتیبانی می‌کند.

کاربرد عمده تفاهم نامه به شرح ذیل می باشد:

  1. مشخص کردن چارچوبی جهت توافقات نهایی طرفین در تنظیم قرارداد.
  2. ثبت نمودن شرایط کلیدی مورد تواق طرفین در تفاهم نامه.

 

توافق نامه

توافق نامه (Memorandum of Agreement) که بعضا به آن Agreement  نیز گفته می شود، سندی مکتوب است که نشان دهنده ی روابط مشترک طرفین و تراضی و توافق آن ها، در موضوعی مشترک است که شرایط و جزئیات توافق طرفین در آن مشخص می گردد . هرچند که رسمیت توافق نامه ها کمتر از یک قرارداد است اما شایان ذکر است که به عنوان یک سندی قانونی از الزامات حقوقی بهره مند می باشند.

در توافقنامه ها، توافقات طرفین با روش های اجرایی و جزئیات بیشتری قرار دارند که پایه اصلی امضای قرارداد هستند. لازم به ذکر است که شروط و بند های توافق نامه اصولا تغییر ناپذیر هستند و بند های یک موافقت نامه اغلب عینا در قرارداد اما به صورت کامل تر منعکس می گردد.

 

تفاوت تفاهم نامه با توافقنامه

مهم ترین تفاوت توافق نامه ها و تفاهم نامه در الزام آوری آن ها می باشد. همانطور که پیشتر ذکر گردید، هیچ الزامی برای طرفین به موجب تفاهم نامه  به وجود نخواهد آمد در حالی که توافق نامه از ویژگی الزام آور بودن بهره مند بوده و قابل استناد نیز می باشند.

 

قرارداد و مزیت های آن نسبت به توافق نامه و تفاهم نامه

براساس ماده 183 قانونی مدنی، قرارداد نمایانگر اراده طرفین جهت ایجاد آثار حقوقی و پذیرش تعهدات و مسئولیت ها است. در قرارداد ها نقض شروط و بندهای قرارداد الزام آور بوده و از حمایت و اعتبار قانونی برخوردار می باشند.

قرارداد به عنوان یک سند حقوقی در برابر همگان قابل استناد است و طرفین با استناد به قرارداد نیاز به دلیل بیشتری برای مطالبه تعهدات طرف دیگر ندارند. قراردادها حسب طرفین، موضوع و تعهدات به دسته‌های متفاوتی تقسیم می‌شوند. و در واقع قرارداد در جایی است که تمامی مذاکرات اولیه و مقدماتی به ثمر رسیده و ظهور و بروز رسمی و قانونی می‌یابد.

اگرچه تدوین و تنظیم قرارداد باید به شکلی منصفانه و متوازن صورت گیرد ولی این به این معنا نیست که لزوماً همه طرفین از یک قرارداد سود یکسانی ببرند. به عنوان مثال برخی قراردادها مثل قراردادهای مشمول قانون کار به دلایل مختلف حقوق کارگران را بیشتر مورد حمایت قرار می‌دهند.

 

ابهامات تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد

شاید به نظر برسد در بسیاری از مواقع قراردادها بدون انعقاد توافق‌نامه و تفاهم‌نامه منعقد می‌گردند، که البته این فرضی ناصحیح است زیرا که حتماً برای انعقاد قرارداد تعاملاتی صورت می‌گیرد و یا گهگاه صورت جلساتی تنظیم و یا جلسات شفاهی یا مکاتباتی انجام می‌پذیرد، تمامی این صورت جلسات و تعاملات کتبی و شفاهی به فراخور موضوع و مضمون می تواند توافق نامه و یا تفاهم نامه محسوب گردد و این اسناد مدارک معتبری برای تفسیر هرگونه قرارداد در زمان بروز اختلاف در اجرا و یا تفسیر مواد خواهد بود: تفاهم نامه، توافق نامه و قرارداد.

لذا با توجه به نکاتی که بیان شد، پیشنهاد می‌شود هرگاه نیازمند ایجاد تعهدی برای خود و یا دیگری بودید، قبل از انعقاد قرارداد و التزام به تعهدات آن، تفاوت تفاهم‌نامه، توافق‌نامه و قرارداد را کاملا درک کرده سپس مفاهیم کلی و توافقات اجرایی را از قبل مورد بررسی و تأیید و تأکید قرار دهید تا با انعقاد یک قرارداد شفاف، گویا و کارآمد به اهداف حقیقی خود نائل آیید.

 

در صورت نیاز به مشاوره در خصوص قراردادها و تنظیم انواع قراردادهای داخلی و بین المللی،با وکیل متخصص در این امر با شماره ٠٢١٢٢٢٢٧۵۵١ تماس حاصل فرمایید.

سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگستری مرکز

امتیاز ما
برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 1 میانگین: 5]

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس سریع و مشاوره
به کمک نیاز داری؟ با ما در تماس باشید!
شروع گفتگو
سلام! برای چت در WhatsApp روی یکی از اعضای زیر کلیک کنید
معمولا در عرض چند دقیقه پاسخ می دهیم