الزام به تنظیم سند خودرو

الزام به تنظیم سند خودرو

مبایعه نامه‌های عادی و قولنامه‌های تنظیمی میان افراد از اعتبار اسناد رسمی بهره‌مند نمی‌باشند‌. بنابراین در مواقعی که نیاز به تنظیم سند رسمی است‌، مانند خرید خودرو یا اموال‌، در صورتی که فروشنده در تاریخ توافقی میان طرفین بنا به هر دلیلی در دفتر اسناد رسمی جهت تنظیم سند و یا برای دریافت برگ سبز به نام خریدار در مراکز تعویض پلاک حاضر نشود‌، خریدار می‌تواند الزام او را به این اقدام بخواهد‌. یکی از دعاوی شایع، الزام فروشنده به تنظیم سند خودرو است که هدف از این نوشتار پرداختن به این موضوع است.

شرایط قانونی الزام فروشنده به تنظیم سند خودرو

همانطور که اشاره گردید، خودرو از اموال منقولی است که طبق قانون ثبت نیاز به تنظیم سند رسمی دارد‌. هم‌چنین خرید و فروش آن در قالب مبایعه نامه و یا قولنامه ممکن است موجبات کلاهبرداری و سوء استفاده را فراهم نماید‌. در نتیجه تنظیم سند رسمی خودرو به نام مالک جدید امری ضروری بوده و در صورت خودداری فروشنده از حضور در دفاتر ثبت اسناد‌، این امکان برای خریدار پیش بینی شده تا بتواند با تقدیم دادخواست به دادگاه مربوطه الزام خوانده یا فروشنده را به تنظیم سند رسمی بخواهد‌.

قانون الزام به داشتن سند رسمی خودرو

قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب سال 1389 و نیز آئین نامه اجرایی آن مصوب 1391 این‌گونه تصریح کرده است که دارندگان وسایل نقلیه موتوری می‌بایست پس از هر تعویض پلاک نسبت به تنظیم سند رسمی نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی اقدام نمایند زیرا اسناد مرتبط با معاملات خودرو در دفتر اسناد رسمی صورت می‌پذیرد‌. بنابراین قانون گذار انتقالاتی که خارج از دفاتر اسناد رسمی صورت می‌گیرد را به رسمیت نمی‌شناسد و صدور سند مالکیت خودرو (شناسنامه خودرو‌) توسط نیروی انتظامی به هیچ وجه بیانگر بی نیاز بودن خریدار و فروشنده به تنظیم سند انتقال در دفتر خانه نمی‌باشد بلکه برگ سبز و شناسنامه خودرو از الزامات تعویض پلاک محسوب می‌شود‌.

قانون جدید رسمی خودرو

با توجه به اختلافات حاصل شده میان کانون سردفتران و نیروی انتظامی بر سر سند مالکیت بودن یا نبودن برگ سبز خودرو و همچنین سوال بر سر اینکه آیا تنظیم سند خودرو در دفاتر اسناد رسمی ضروری است یا خیر، دیوان عدالت اداری رای صادر کرده که در ادامه به آن می‌پردازیم‌. به موجب رای فوق الذکر تنظیم سند رسمی خودرو در دفاتر اسناد رسمی از حالت ضروری بودن به اختیار تبدیل شده است‌. بنابراین برگ سبز خودرو صادره توسط مراجع انتظامی جهت نقل و انتقال خودرو کافی است‌. شایان ذکر است که این موضوع در پی صدور بخش نامه توسط دادستان کل کشور در شهریور سال 1400 قطعی گردید و به موجب آن برگ سبز خودرو به منزله مالکیت آن شناخته شد و ثبت رسمی خودرو دیگر نیاز به ثبت در دفاتر اسناد رسمی ندارد. در نتیجه پس از شهریور ماه سال 1400 الزام به حضور فروشنده در مراکز تعویض پلاک به منزله تنظیم سند رسمی خودرو بوده و برگ سبز خوردو نیز در حکم سند مالکیت است.

مرجع صالح جهت رسیدگی به دادخواست الزام به تنظیم سند خودرو

رسیدگی به دعوای الزام به تنظیم سند در رابطه با خودرو و وسایل نقلیه تا سقف 20 میلیون تومان در صلاحیت شورای حل اختلاف است. همچنین مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوای الزام به تنظیم سند خودروهایی باارزشی بیش از 20 میلیون تومان‌، دادگاه محل اقامت خوانده یا فروشنده می‌باشد‌. لازم به ذکر است که دادگاه محلی که انتقال سند خودرو باید در آن صورت می‌گرفته و همچنین دادگاه محل انعقاد قرارداد خودرو نیز صلاحت رسیدگی به دعوی الزام به تنظیم سند خودرو را دارند‌.

سوالات متداول درمورد الزام به تنظیم سند خودرو