کمیسیون ماده 100 شهرداری
تمام شهرهای جهان، قوانین و ضوابطی را برای ساخت و ساز و احداث بنا دارند. به این ترتیب نهادی از سوی قانون گذار برای رسیدگی به نقض ضوابط شهروندان، تعیین شده است. کمیسیون ماده 100 یک نام آشنا برای افرادی است که درگیر خرید و فروش ملک و یا ساخت و ساز بودهاند. وظیفه این کمیسیون، رسیدگی به تخلفات ساختمانی است. بنابراین در صورت ساخته شدن بنایی بدون پروانه ساخت، عدم تطابق بنای ساخته شده با پروانه ساخت و اضافه شدن بخشهای دیگر به بنا، کمیسیون ماده 100 موظف به رسیدگی است.
آرای قابل صدور توسط کمیسیون
اعضای تشکیل دهنده کمیسیون ماده 100
- نمایندگان وزارت کشور.
- نمایندگان دادگستری.
- نماینده شورای اسلامی.
- نماینده شهرداری.
در این مجلس، حق رایی به نماینده شهرداری تعلق نمیگیرد و حضور او تنها به دلیل بیان توضیحات است. همچنین شهرداری قادر به جلوگیری از انجام عملیات ساختمانی بدون مجوز است. این کمیسیون از دادگاههای شبه قضایی بوده که توانایی صدور آرا کیفری را نداشته و میبایست مهلت قانونی اعتراض را در تمامی آراء ذکر کند.
روند اجرایی کمیسیون ماده 100
- رسیدگی در کمیسیون ماده 100 شهرداری با اعلام موارد تخلف و اخذ لایحه دفاعیه، بدون حضور ذینفع انجام میشود.
- حضور ذینفع تنها در صورتی که نیاز به توضیح باشد، بلامانع است.
- قابلیت اعتراض برای شهرداری، مالک و یا نماینده قانونی او در نظر گرفته شده که باید ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ رای صورت گیرد.
- کمیسیون دیگر ماده 100، مرجع رسیدگی به اعتراض خواهد بود.
- رای کمیسیون ماده 100 قطعی است.
مرجع صالح جهت رسیدگی به شکایت از آرا قطعی صادر شده توسط کمیسیون ماده 100
مطابق بند دوم از ماده 10 قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری، شکایت از رأی و تصمیمهای قطعی شده و همچنین رسیدگی به اعتراض و تخلفهای اداری و کمیسیونهایی از جمله هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیونهای مالیاتی، کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری تنها از منظر نقض قوانین و مقررات یا تعارض با آنها در صلاحیت دیوان عدالت اداری میباشد. مهلت در نظر گرفته شده برای تقدیم دادخواست به این مرجع برای افراد خارج از کشور شش ماه و برای افرادی که در کشور هستند سه ماه است.
چه زمانی رسیدگی به پرونده در صلاحیت کمیسیون ماده 100 خواهد بود؟
در صورت تخلف شخص در حوزه ساخت و ساز، شهرداری تنها قادر به ممانعت از انجام ادامه عملیات است و حق گرفتن جریمه یا تخریب را ندارد. شهرداری در صورت مواجهه با چنین مسائلی باید پرونده را بلافاصله به کمیسیون ماده 100 ارجاع دهد. تخلفاتی که در کمیسیون ماده 100 مورد رسیدگی قرار می گیرند عبارتاند از:
- احداث بنای بدون مجوز: اخذ مجوز برای مالکان املاک و زمینهای واقع در محدوده یا حریم شهر، قبل از هر گونه اقدام جهت ساخت و ساز، امری ضروری است. در غیر این صورت کمیسیون موظف به رسیدگی و صدور رای است. رای صادر شده توسط کمیسیون ممکن است به صورت حکم تخریب یا جریمه باشد.
- تخلف تراکم اضافی: یکی از مواردی که در پروانه ساخت هر ساختمان ذکر میشود، مساحت زیر بنای آن است. حال در صورتی که بنایی مازاد بر زیر بنای مندرج در پروانه ساختمان ساخته شود، شخص به تخلف تراکم اضافی مرتکب شده است. تخریب و جریمه، دو حکمی است که ممکن است توسط کمیسیون برای این تخلف صادر شود.
- تخلف مربوط به عدم احداث پارکینگ: ممکن است ضوابط شهرداری و همچنین مشخصات پرونده و نقشهها، احداث پارکینگ را برای بنایی ضروری بداند. در صورتی که سازنده بنا بدون در نظر گرفتن این ضوابط، بنا را بدون پارکینگ بسازد، مرتکب تخلف شده است. در صورتی که امکان اصلاح و ساخت پارکینگ وجود داشته باشد کمیسیون حکم به اصلاح آن صادر میکند. اما در صورتی که این امکان وجود نداشته باشد متخلف جریمه خواهد شد. و نیز در صورت عدم احداث اصولی پارکینگ، کمیسیون موظف به صدور حکم تخریب است.
- عدم استحکام بنا و عدم رعایت اصول شهرسازی: حکم کمیسیون در این مواقع برابر با تخریب بنا است.
- تغییر کاربری: شهرداری مکلف است که مطابق با نقشه جامع شهری، نوع استفاده از ساختمان را در پروانه آن ذکر کند. اگر مالک بر خلاف عنوان ذکر شده در پروانه، منطقه غیر تجاری را به محل تجارت و کسب و پیشه تبدیل کند، عمل او تخلف بوده و کمیسیون در رابطه با تعطیلی محل تصمیم خواهد گرفت.
اجرای مجازات کمیسیون ماده 100
اجرای مجازات، پس از قطعی شدن رای کمیسیون بر عهده شهرداری و مالک است. در صورت داشتن اعتراض و شکایت نسبت به تصمیمات و حکم قطعی کمیسیون، باید از طریق دیوان عدالت اداری اقدام کرد.
سوالات متداول درمورد کمیسیون ماده 100 شهرداری
کمیسیون ماده 100 شهرداری چیست؟
کمیسیون ماده 100 مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی است که در صورت احداث بنا بدون پروانه، تخلف تراکم، عدم احداث پارکینگ و تغییر کاربری، به پرونده رسیدگی میکند.
اعضای کمیسیون ماده 100 چه کسانی هستند؟
اعضای کمیسیون عبارتاند از نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، شورای اسلامی و شهرداری. نماینده شهرداری تنها برای ارائه توضیح حضور دارد و حق رأی ندارد.
روند رسیدگی در کمیسیون ماده 100 چگونه است؟
رسیدگی با اعلام تخلف و اخذ لایحه دفاعیه انجام میشود، حضور ذینفع اختیاری است و امکان اعتراض ظرف 10 روز به کمیسیون دیگر ماده 100 وجود دارد.
مرجع صالح برای شکایت از آرای قطعی کمیسیون ماده 100 چیست؟
دیوان عدالت اداری صلاحیت رسیدگی به شکایت از آرا و تصمیمات قطعی کمیسیون ماده 100 را دارد و مهلت تقدیم دادخواست سه ماه برای افراد داخل کشور و شش ماه برای افراد خارج از کشور است.
چه تخلفاتی در صلاحیت کمیسیون ماده 100 است؟
تخلفات شامل احداث بنای بدون مجوز، تراکم اضافی، عدم احداث پارکینگ، عدم استحکام بنا و تغییر کاربری میباشد.
اجرای مجازات کمیسیون ماده 100 چگونه است؟
پس از قطعی شدن رأی کمیسیون، اجرای مجازات بر عهده شهرداری و مالک است. اعتراض نسبت به رأی قطعی باید از طریق دیوان عدالت اداری انجام شود.
کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری دقیقا چه وظیفه ای داره؟
وظیفه اصلی کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری، رسیدگی به تخلفات ساختمانی است. اگر ساختمانی بدون پروانه ساخته بشه، یا با پروانه ساخت همخوانی نداشته باشه و همچنین اگر از کاربری غیرمجاز استفاده شده باشه، این کمیسیون به اون رسیدگی میکنه.
اگه ساختمانی بدون پروانه ساخته بشه، کمیسیون ماده ۱۰۰ چه حکمی میده؟
در مورد احداث بنای بدون مجوز، کمیسیون ماده ۱۰۰ میتونه دو حکم صادر کنه: حکم به تخریب بنا یا حکم به پرداخت جریمه توسط مالک.
من اگه ساختمونم رو بیشتر از اون چیزی که توی پروانه ساختم نوشته، بسازم، باز هم کمیسیون ماده ۱۰۰ باید بهش رسیدگی کنه؟
بله. این کار تخلف “تراکم اضافی” محسوب میشه و کمیسیون ماده ۱۰۰ موظف به رسیدگی به این تخلف و صدور حکم تخریب یا جریمه برای شماست.
اگه شهرداری ببینه یه ساختمون بدون مجوز داره ساخته میشه، خودش میتونه اون رو تخریب کنه؟
خیر. شهرداری تنها میتونه جلوی ادامه عملیات ساختمانی رو بگیره و حق تخریب یا جریمه رو نداره. در چنین مواردی، شهرداری باید پرونده رو فورا به کمیسیون ماده ۱۰۰ بفرسته تا اونها تصمیم بگیرن.
اگه من به رای کمیسیون ماده ۱۰۰ اعتراض داشته باشم، کجا میتونم شکایتم رو پیگیری کنم؟
اگر به رای قطعی کمیسیون ماده ۱۰۰ اعتراض دارید، میتونید ظرف ۳ ماه از تاریخ ابلاغ رای، دادخواست خودتون رو در دیوان عدالت اداری مطرح کنید.
اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری چه کسانی هستند؟
اعضای کمیسیون شامل نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، شورای اسلامی و شهرداری هستند. نماینده شهرداری در این کمیسیون حق رای ندارد و فقط برای ارائه توضیحات حضور پیدا میکند.
اگه ساختمون من پارکینگ نداشته باشه، کمیسیون ماده ۱۰۰ چیکار میکنه؟
اگر ساختمون شما پارکینگ نداشته باشه و امکان ساخت اون هم وجود داشته باشه، کمیسیون حکم به اصلاح میده. اما اگر امکان ساخت پارکینگ نباشه، شما جریمه میشید.
اگه من کاربری یک ساختمون رو تغییر بدم، مثلا یه خونه رو تبدیل به مغازه کنم، کمیسیون ماده ۱۰۰ چیکار میکنه؟
اگر کاربری یک ملک رو برخلاف پروانه ساخت تغییر بدید، این کار تخلف محسوب میشه و کمیسیون ماده ۱۰۰ در مورد تعطیلی محل تصمیم میگیره.
چه زمانی رسیدگی به پرونده در صلاحیت کمیسیون ماده ۱۰۰ قرار میگیره؟
زمانی که شخصی در حوزه ساخت و ساز تخلفاتی مانند احداث بنا بدون مجوز، تخلف تراکم اضافی، عدم احداث پارکینگ، عدم رعایت اصول شهرسازی یا تغییر کاربری مرتکب شده باشه، شهرداری پرونده رو به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع میده.
اگه کمیسیون حکم به تخریب ساختمون من بده، چه کسی این حکم رو اجرا میکنه؟
اجرای مجازاتهای صادر شده توسط کمیسیون ماده ۱۰۰، بعد از قطعی شدن رای، برعهده شهرداری و مالک است.