قرارداد کار معین (مدت معین)
یکی از مهمترین موضوعات در بازار کار، آشنایی با قوانین و نکات حقوقی و قانونی این بازار است. یکی از روتینهای معمول و رایج در شروع هر کار، تنظیم یک قرارداد است. این قراردادها به دستههای مختلفی تقسیم شده و قرارداد کار (قرارداد کار معین) عنوانی است که به یکی از این دستهها اطلاق میگردد.
شرایط صحت قرارداد کار با مدت معین
مفهوم قرارداد کار معین
قرارداد کار معین، معمولا برای انجام عملی خاص و مشخص تنظیم شده و زمان دقیق پایان آن، پیش از شروع کار مشخص نمیباشد. مانند طراحی یک طرح، بافتن یک قالی، پروژه ساخت یک دیوار و…
در واقع کارفرما، قراردادی را به طور مشخص با فرد یا گروهی برای انجام کاری معین تنظیم میکند. بدیهی است که این نوع از قرارداد موقت بوده و با انجام پروژه یا کار و پایان آن، قرارداد نیز به اتمام میرسد. به این ترتیب نیروی کار، ضمن قرارداد کار معین، تعهد به انجام کار مدنظر کارفرما کرده و در قبال آن مزدی مشخص را تحت شرایط توافق شده دریافت مینماید. معمولا ابزار و یا مواد اولیه در این نوع قراردادها از سوی کارفرما تهیه شده و وظیفه فراهم کردن محل کار نیز به عهده کارفرما خواهد بود. البته امکان تغییر این موضوع در برخی شرایط وجود دارد که با توجه به توافق طرفین قرارداد تعیین میشود.
نکتهی مهم: عدم درج تاریخ اتمام قرارداد، اصلیترین قانون در قرارداد دائم است؛ اما از آنجا که در قرارداد کار معین، قرارداد برای انجام یک کار مشخص تنظیم شده، با وجود فقدان تاریخ اتمام، قرارداد از نوع دائم نبوده و مشمول قراردادهای موقت میگردد.
شرایط قرارداد کار معین
- این نوع از قراردادها باید همانند دیگر قراردادهای قانونی، دارای شرایط صحت قراردادها باشند. یعنی تنظیم این قرارداد باید مبتنی بر قصد و رضای طرفین قرارداد بوده و تمام شرایط لازم جهت اجرای آن در قرارداد ذکر شود. از جمله میزان دستمزد، تاریخ انعقاد، زمان کاری و محل انجام کار و…
- همچنین موضوع قرارداد باید مشروع بوده تا دارای اعتبار باشد.
- طرفین به تنهایی، حق فسخ قرارداد کار معین را ندارند و این قرارداد تنها با توافق طرفین، مبنی بر خاتمه قرارداد و یا انجام کار مد نظر به اتمام خواهد رسید.
- در صورتی که اختلافی میان کارگر و کارفرما در رابطه با موضوع مزبور ایجاد شود، باید به هیئتهای تشخیص و حل اختلاف کار مراجعه نمایند. زیرا رسیدگی به این قبیل شکایت، تنها در حوزه صلاحیت این مجموعهها است. حکم صادر شده لازم الاجرا بوده و طرفین این قرارداد ملزم به پذیرفتن آن هستند.
مزایا و معایب قرارداد کار معین
با توجه به 3 فاکتور اصلی قرارداد کار که شامل مشخص کردن زمان اتمام کار، تهیه تجهیزات و ابزار توسط کارفرما، اتمام قرارداد در صورت پایان کار و یا توافق طرفین است، میتوان مزایا و معایب این نوع از قراردادها را بیان کرد:
- مشخص کردن زمان اتمام کار: ممکن است این عدم قطعیت مسائل و اشکالات مختلفی را برای هر دو طرف قرارداد کار معین ایجاد کند. به عنوان مثال، آینده کاری نیروی کار در این گونه قراردادها، به زمان اتمام قرارداد وابسته است که زمان مشخصی برای اتمام آن وجود ندارد.
- تهیه تجهیزات و ابزار توسط کارفرما: این مورد از قرارداد کار معین علاوه بر بهره مندی از مزایای مختلف از جمله آسودگی نیروی کار جهت شروع کار و فعالیت، ممکن است نارضایتیهایی را نیز به همراه داشته باشد. به عنوان مثال کیفیت تجهیزات فراهم شده و مواد اولیه مورد رضایت نیروی کار واقع نگردد. یکی از دیگر مزیتهایی که این موضوع دارد، این است که اختلافی بر سر قیمت مواد اولیه حاصل نشده و مواد و تجهیزات توسط خود کارفرما تهیه میشود و هزینه جداگانهای بابت آن به نیروی کار تعلق نخواهد گرفت.
- اتمام قرارداد: یکی از مزیتهای موجود برای کارفرما این است که از انجام کار مد نظر خود تحت شرایطی که در قرارداد ذکر شده است اطمینان دارد. از سوی دیگر نیروی کار نیز از وجود امنیت شغلی و عدم توانایی کارفرما در اخراج او اطمینان دارد که این موارد جزو بهترین مزیتهای قرارداد کار معین محسوب میشوند. معایب این موضوع به عدم رضایت یکی از طرفین باز میگردد. در واقع در صورتی که نیروی کار به هر دلیلی تمایلی به همکاری با کارفرما نداشته باشد و یا اینکه کارفرما از عملکرد نیروی کار رضایت نداشته باشد، هیچ یک از آنها توانایی فسخ قرارداد را نداشته و باید تا پایان قرارداد صبر کنند.
سوالات متداول قرارداد کار معین (مدت معین)
قرارداد کار معین چیست؟
قرارداد کار معین قراردادی موقت است که برای انجام کار یا پروژهای خاص میان کارگر و کارفرما منعقد میشود. با اتمام پروژه یا کار مورد توافق، قرارداد نیز پایان مییابد.
تفاوت قرارداد کار معین با قرارداد دائم چیست؟
در قرارداد دائم تاریخ پایان مشخص وجود ندارد، اما در قرارداد کار معین با وجود اینکه تاریخ پایان درج نمیشود، قرارداد به محض پایان یافتن کار یا توافق طرفین خاتمه پیدا میکند و جزو قراردادهای موقت محسوب میشود.
آیا کارفرما یا کارگر میتوانند قرارداد کار معین را یکطرفه فسخ کنند؟
خیر. قرارداد کار معین تنها با توافق طرفین یا پس از پایان یافتن کار موضوع قرارداد خاتمه مییابد. فسخ یکطرفه این قرارداد امکانپذیر نیست.
در صورت بروز اختلاف در قرارداد کار معین، چه مرجعی رسیدگی میکند؟
اختلافات ناشی از قرارداد کار معین در صلاحیت هیئتهای تشخیص و حل اختلاف اداره کار است و رأی صادره از این مراجع لازمالاجرا خواهد بود.
مزایای قرارداد کار معین برای کارگر و کارفرما چیست؟
برای کارگر: تضمین دریافت مزد تا پایان کار و عدم امکان اخراج توسط کارفرما. برای کارفرما: اطمینان از انجام کار طبق شرایط قرارداد. همچنین تجهیزات و ابزار کار معمولاً توسط کارفرما تأمین میشود.
معایب قرارداد کار معین چیست؟
برای کارگر، عدم قطعیت درباره آینده شغلی و زمان پایان کار یکی از معایب اصلی است. برای کارفرما نیز اگر از عملکرد نیروی کار رضایت نداشته باشد، امکان فسخ یکطرفه وجود ندارد و باید تا پایان قرارداد صبر کند.




من یه کارفرما هستم و میخوام با یکی قرارداد کار معین ببندم اما میترسم کارش خوب نباشه، اونوقت نمیتونم اخراجش کنم؟
قرارداد کار معین به صورت یکجانبه قابل فسخ نیست. در صورتی که از عملکرد کارگر ناراضی باشید، حق اخراج وی را پیش از اتمام کار مشخص شده در قرارداد، ندارید.
اگه قرارداد کار معین امضا کنیم، کارفرما میتونه بگه ساعت کارم بیشتر بشه؟
شرایط کار از جمله ساعات کاری، باید در قرارداد ذکر شود. هرگونه تغییر در شرایط، نیازمند توافق طرفین است.
شوهرم با یه قرارداد کار معین مشغول به کار شده، حالا کارفرماش بهش میگه چون این نوع قرارداد بیمه نداره، بیمه اش نمیکنه. آیا این قانونیه؟
قرارداد کار معین مشمول قانون کار است و کارفرما موظف به بیمه کردن کارگر خود است. عدم بیمه کارگر از تخلفات کارفرما محسوب میشود.
توی قرارداد کار معین، اگه کارفرما تجهیزاتی که میده مشکل داشته باشه، مسئولیتش با کیه؟
تهیه تجهیزات مناسب برای انجام کار بر عهده کارفرما است. در صورت وجود مشکل، کارگر باید موضوع را به کارفرما اطلاع دهد. مسئولیت حل مشکل یا جایگزینی با کارفرماست.
قرارداد کار معین، برای ما که یه تیم هستیم و کار رو به صورت گروهی انجام میدیم، مناسبه یا باید هر کدوممون یه قرارداد جداگونه داشته باشیم؟
قرارداد کار معین میتواند با یک فرد یا یک گروه منعقد شود. نوع قرارداد به توافق طرفین بستگی دارد و باید مشخصات و وظایف هر یک از اعضای گروه در آن قید شود.
اگه کارفرما بعد از بستن قرارداد کار معین، پروژه رو لغو کنه، من میتونم خسارت بگیرم؟
در صورت فسخ قرارداد به صورت یکجانبه توسط کارفرما، کارگر میتواند برای دریافت حقوق و مزایای خود و همچنین جبران خسارت به هیئتهای تشخیص و حل اختلاف مراجعه کند.
من برای یه کار معین استخدام شدم و الان دو ساله که دارم همون کار رو انجام میدم، قراردادم خود به خود دائم میشه؟
در صورتی که قرارداد کار معین پس از اتمام پروژه تمدید نشود، اما کارگر همچنان به کار خود ادامه دهد، قرارداد به صورت ضمنی تبدیل به قرارداد دائم خواهد شد.
اگه کارفرما بعد از بستن قرارداد به من بگه باید در محلی غیر از اون که توی قرارداد هست کار کنم، چی میشه؟
محل انجام کار از شرایط اساسی قرارداد است و تغییر آن باید با توافق طرفین صورت گیرد. کارگر میتواند تغییر یکجانبه محل کار را نپذیرد.
قرارداد کار معین برای یه کاری که پروژه اش مشخص نیست هم قابل اجراست؟
قرارداد کار معین برای انجام عملی خاص و مشخص تنظیم میشود. اگر موضوع قرارداد مشخص نباشد، اعتبار آن محل تردید خواهد بود.
اگه بین کارگر و کارفرما سر مبلغ قرارداد اختلاف پیش بیاد و نتونن به نتیجه برسن، کجا باید برن؟
در صورت بروز اختلاف در خصوص دستمزد یا هر موضوع دیگری، طرفین میبایست به هیئتهای تشخیص و حل اختلاف کار مراجعه نمایند.