انواع طلاق

انواع طلاق

طلاق در واقع پایان زندگی مشترک و جدا شدن دو همسر به صورت قانونی را می‌گویند. ریشه‌ی واژه‌ی طلاق، کلمه‌ی طلق به معنای رها شدن و آزاد کردن است. قانون مدنی می‌گوید که طلاق از اختیارات مردان است. به همین سبب در ماده‌ی 1133 بیان کرده است که:« مرد می‌تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق بدهد.»

انواع طلاق را بشناسیم

مسئله طلاق بسته به این که به درخواست مرد باشد یا زن، قابلیت رجوع داشته باشد یا نه و به حکم دادگاه انجام شود یا به درخواست زوجین، انواع و اقسام مختلفی دارد. دو طلاق بائن و رجعی به عنوان دسته بندی‌های کلی طلاق در ماده‌ی 1143 قانون مدنی ذکر شده‌اند که البته این دو انواع دیگر طلاق‌ها را نیز در زیر مجموعه خود دارند.

طلاق رجعی چیست؟

طلاق رجعی یعنی اینکه اگر مرد از طلاق خود پشیمان شد می‌تواند با رعایت اصول و شرایط، در مدتی که زن عده نگه می‌دارد به او رجوع کند (تمام نشدن مدت زمان عده در این نوع طلاق حائز اهمیت است). پس از رجوع زن و مرد می‌توانند بدون هیچ تشریفات و مشکلی، مجددا به زندگی مشترکشان ادامه دهند.

کدام طلاق‌ها رجعیه هستند؟

• طلاق به درخواست مرد.
• طلاق خلع و مبارات.

با توجه به اینکه در قانون آمده است که طلاق باید به درخواست مرد صورت بگیرد؛ لذا این راه را هم برای او قرار داده است که اگر از تصمیم خود پشیمان شد و خواست که به زندگی مشترک باز گردد مانعی بر سر راهش نباشد و در این مورد حتی رضایت زن هم ملاک نخواهد بود. در این نوع طلاق زن حتما باید در زمان گذراندن عده باشد تا حق رجوع برای مرد موجود شود و بتواند بدون عقد مجدد به زندگی مشترک باز گردد. در قانون مدنی ماده 1151 آمده است که:«عده‌ی طلاق و فسخ نکاح سه طهر است، مگر آنکه زن به اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت عده‌ی او سه ماه است.»

طلاق خلع و مبارات از انواع طلاق بائن است ولی جهت شرایطی می‌تواند به طلاق رجعی تبدیل شود. معنای این جمله این است که: در صورتی که زن از مرد کراهت داشته باشد و یا هر دو به یکدیگر احساس کراهت داشته باشند، زن برای اینکه مرد به طلاق رضایت بدهد مقداری از مال خود را به وی می‌دهد ولی اگر زن از پرداخت آن وجه رجوع کند و مال را از شوهرش پس بگیرد طلاق بائن به رجعی تبدیل شده و زن و مرد می‌توانند بدون نیاز به عقد نکاح مجدد به زندگی مشترک خود باز گردند.

رجوع از طلاق چگونه است؟

در صورتی که مرد بخواهد از جدایی و طلاق رجوع کند و به همسر خود باز گردد یک لبخند، یک آغوش و یا حتی برداشتن حجاب زن نیز می‌تواند دلالیت بر تمایل مرد به رجوع باشد. با اینکه این نوع طلاق و رجوع بعد از آن نیاز به تشریفات خاصی ندارد ولی به جهت این که نظم اجتماعی رعایت شود و به خاطر حمایت بیش‌تر ازحقوق زنان لازم است که مرد رجوع خود را به اطلاع سازمان ثبت برساند چون در غیر این صورت مجازات خواهد شد.

آیا رجوع از طلاق آثاری دارد؟

بله، رجوع در واقع همان ازدواج دوباره است و تمام تکالیف و حقوقی که زن و مرد در ازدواج داشته‌اند، مجدد به آن‌ها باز می‌گردد. مرد نیز موظف است که تمامی حقوق زن را اعم از نفقه و اجرت المثل و… پرداخت بنماید. در اصل زمانی که رجوع انجام می‌شود، انگار اصلا جدایی صورت نگرفته بوده است.

مرد، در زمان عده‌ی زن چه تکالیفی دارد؟

حتی در زمان عده نیز مرد باید مانند سابق نفقه‌ی زن و فرزندان خود را پرداخت بنماید و در صورتی که از انجام دادن این کار امتناع کند، مرتکب جرم ترک انفاق شده است و مجازات آن نیز حبس و جزای نقدی خواهد بود. همچنین مرد باید امکاناتی را فراهم کند که زن بتواند مانند سابق در اقامتگاه قبلی خود ساکن شود.

طلاق بائن چیست؟

طلاق بائن مانند طلاق رجعی نیست که مرد هر زمان که بخواهد و اراده کند دوباره به زن برگردد؛ بلکه باید عقد نکاح جدیدی منعقد گردد و مهریه و شروط ضمن عقد نیز مجددا تعیین شوند.

کدام طلاق‌ها را طلاق بائن می‌گویند؟

1. طلاقی که قبل از رابطه‌ی زناشوی واقع شود: زن و شوهر اگر قبل از برقراری رابطه‌ی زناشویی به این نتیجه برسند که نمی‌توانند به زندگی با یکدیگر ادامه دهند و تصمیم به جدایی بگیرند، در این صورت طلاقشان از نوع بائن خواهد بود و زن مستحق نیمی از مهریه است.
2. طلاق زن یائسه: چنانچه زن دیگر به عادت ماهانه دچار نشود و قدرت باروری نداشته و به اصطلاح یائسه شده باشد، اگر تصمیم به جدایی گرفته شود طلاق بائن رخ خواهد داد و مرد دیگر حق رجوع نخواهد داشت.
3. سه طلاقه شدن زن: اگر زن و مرد سه بار با هم ازدواج کرده و طلاق گرفته باشند، به این حالت سه طلاقه گفته می‌شود و حالتی است که زن بر مرد حرام می‌شود و مرد حق رجوع ندارد و فقط در صورت وجود محلل که شخصی است که با زن ازدواج می‌کند و رابطه‌ی جنسی هم میان آن دو برقرار می‌شود و سپس از هم جدا می‌شوند این امکان فراهم می شود که زن دوباره به همسر اول خود باز گردد.
4. طلاق خلع و مبارات: دو نوع طلاق مختلف وجود هستند که هر دو از میزان زیاد نفرت و کراهت حادث می‌شوند، تا حدی که زن بخشی از مال یا مهریه خود را به مرد می‌بخشد تا مرد او را طلاق بدهد.

سوالات متداول از انواع طلاق