انواع قراردادهای مرتبط با تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیکی دسترسی به شبکه‌های اینترنتی را ایجاد میکند، بنابراین حضور فنی عرضه کننده و خریدار بر روی این شبکه‌ها اجتناب ناپذیر است. عرضه کننده باید بدین منظور قرارداد استقرار با یک سرور منعقد کند مگر اینکه خود او این کارکرد را به عهده بگیرد، خریدار هم باید قرارداد دسترسی منعقد کند.
نکات حقوقی مهم در تنظیم قراردادهای آنلاین
تجارت الکترونیکی، منشا قراردادهای کاملا خاص تجارت است که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند است:
- قرارداد تدوین سایت وب.
- قرارداد دروازه.
- قرارداد بازیابی.
- قرارداد انتقال نام دامنه.
- قرارداد ارائه گواهی.
قرارداد تدوین وب سایت
وبسایت به نوعی پنجره مجازی تجارت سایبری است. جستجوی یک رابط گرافیکی خاص برای ارائه تصویر بنگاه، ارزش گذاری یک علامت تجارتی، همچنین استقرار نرمافزاری که کارکردهای اساسی کاتالوگ را برآورده سازد، مسیر خرید، دریافت سفارش، پردازش پرداخت و پیگیری سفارش‌ها، از جمله عملیات مقدماتی برای انجام تجارت مجازی است. قرارداد تدوین وبسایت حاوی جنبههای فنی است که آن را به قرارداد توسعه نرم‌افزار نزدیک میکند و یک قرارداد پیمانکاری است. باید خاطر نشان سازیم که استقرار یک سرور متناسب ضرورت ندارد زیرا سایت تاجر میتواند خریداری شود. ولی برای هرگونه تجارت گسترده نیاز به سرور وجود دارد و در نتیجه انعقاد قرارداد استقرار سیستم هم ضروری است.
قرارداد دروازه
اشخاصی که بر روی اینترنت تجارت می‌کنند به قدری متعدد هستند که کاربران اینترنت علاقه مند به جستجوی تخصصی در گروهی از کالاها (مسافرت، اتومبیل، مواد غذایی و…) بیش از پیش به سایتهای تمرکز کننده که به نمایشگاه‌های تجاری یا ورودی‌ها شهرت دارند تمایل نشان می‌دهند. این سایتهای تمرکز کننده مشتریان را به سوی سایت‌هایی (سایتهای هدف) که در سایت اصلی عضو هستند جلب میکند. از این رو، قرارداد دروازه قرارداد عضویت است و به سایتی که از امکانات کافی برای تبلیغ مستقل برخوردار نیستند این امکان را میدهد که بر روی شبکه دیده شوند. عضویت در یک ورودی که زیاد مورد مراجعه است افزایش تعداد بازدیدکنندگان و در نتیجه افزایش خریداران بالقوه را برای سایت هدف تضمین میکند.
قرارداد بازاریابی
اغلب کاربران اینترنت برای رسیدن به دلخواه خود از موتورهای جستجو (گوگل، یاهو، آلتویستا و…) استفاده می‌کنند. این موتورهای گوناگون به طور مداوم در مورد سایت‌ها به ویژه سایت‌هایی که با آنها در پیوند هستند اطلاعات می‌دهند و بر پایه پرسش‌هایی که از این موتورها میشود، فهرست سایت‌هایی که به نیازهای آنان پاسخ میدهد بر روی صفحه ظاهر می‌کنند. برای سایتهای تجاری این نکته اهمیت اساسی دارد که این سایت‌ها در جایگاهی مناسب (یعنی در برگ‌های آغازین و در بالاترین بخش آنها) قرار داشته باشند (به همین دلیل به این قراردادگاه قرارداد جایابی هم گفته میشود). راه حل اول در این باره، انعقاد یک قرارداد بازیابی مستقیم است که در نتیجه آن، ابزار جستجو، زمانی که پرسش‌های چندی از او میشود، یک رابطه تجاری را بر روی اینترنت آشکار میکند که این روش بسیار گران است. بدیهی است تجار می‌توانند خود درباره تحلیل انجام شده توسط موتورهای جستجو مطالعه دقیق با هدف بهبود اندازه دیده شدنشان انجام دهند. ولی چنین فعالیتی به صرف وقت بسیار زیادی نیاز دارد و به علاوه اشخاص حرفه‌ای که در پشت سایتهای هدف قرار دارند الزاما کارشناس در این زمینه نیستند. از این رو مراجعه به یک شخص حرفه‌ای در زمینه بازاریابی سایت برای به دست آوردن نتایج بهتر، به ویژه با افزایش ویژگی‌هایی که موتورهای جستجو را به هدف نزدیک‌تر میکند ضرورت دارد. بنابراین موضوع قرارداد بازیابی تعیین شرایطی است که بر‌اساس آن بازیاب، بازیابی سایت مشتری توسط ابزارهای جستجو، سایتهای ورودی، یاسال نامه‌های الکترونیکی را تضمین میکند. در وهله‌ی اول برای اینکه سایت در فهرست سایتهای هدف قرار گیرد و در وهله دوم با این هدف که دیده شدن مناسب این سایت را تامین کند.
توافق‌های مرتبط با نام‌های دامنه
نام دامنه به تعبیری نوعی علامت مشخصه تاجر سایبری است. بنابراین، چنین قراردادی دارای ارزش اقتصادی است که باید مورد مذاکره قرار گیرد. در نتیجه اغلب با قراردادهای نازل بر خرید یا انتقال یک نامه دامنه معروف در بخش تجارت مورد نظر روبه رو هستیم.
قرارداد صدور گواهی
قرارداد گواهی، تاجر و واسطه دارای مجوز را برای صدور گواهی با یکدیگر مرتبط می‌سازد. با این قرارداد مخاطبان تجار اطمینان حاصل می‌کنند که کلید عمومی مخاطبان آنها به درستی ثبت شده است این امر میزان اعتماد آنها را افزایش میدهد. منظور از صدور گواهی، ارائه امضای الکترونیکی پیشرفته است. متون قانونی، به ویژه قانون مورخ 30 مارس 2001، شرایط متعدد و آمره برای اخذ مجوز به عنوان مرکز صدور گواهی مقرر کرده است. قراردادهایی که به این عنوان پیشنهاد میشود عمدتا قراردادهای الحاقی هستند. با این همه، این قراردادها مانع آزادی قراردادها در باب دلایل نخواهد بود.
سوالات متداول انواع قراردادهای مرتبط با تجارت الکترونیک
قرارداد تدوین وبسایت چیست و چه کاربردی دارد؟
این قرارداد برای طراحی و توسعه وبسایت تجاری تنظیم میشود و شامل جنبههای فنی مانند طراحی رابط گرافیکی، کاتالوگ محصولات، مسیر خرید، دریافت سفارش و پردازش پرداخت است. این قرارداد به نوعی پیمانکاری نرمافزاری محسوب میشود.
قرارداد دروازه یا Membership Contract چه نقشی در تجارت الکترونیک دارد؟
این قرارداد به سایتهای کوچک یا تازهکار امکان میدهد که در یک سایت تمرکز کننده یا ورودی پر بازدید عضو شوند و بازدیدکنندگان بیشتری جذب کنند. به این ترتیب، سایت هدف میتواند مشتریان بالقوه بیشتری پیدا کند.
قرارداد بازاریابی یا قرارداد بازیابی چیست؟
این قرارداد برای بهبود جایگاه سایت در موتورهای جستجو و دیده شدن آن در صفحات آغازین طراحی میشود. هدف آن افزایش دیده شدن سایت و جذب مخاطب از طریق موتورهای جستجو و سایر روش‌های بازاریابی دیجیتال است.
چگونه قرارداد انتقال نام دامنه اهمیت اقتصادی دارد؟
نام دامنه نوعی علامت تجاری دیجیتال است و قرارداد خرید یا انتقال آن ارزش اقتصادی دارد. این قرارداد مشخص میکند که نام دامنه چگونه منتقل میشود و مالکیت آن به چه کسی تعلق می‌گیرد.
قرارداد صدور گواهی در تجارت الکترونیک چیست؟
این قرارداد به تاجر و واسطه مجاز اجازه میدهد که گواهی الکترونیکی برای مخاطبان صادر کنند. صدور گواهی شامل ارائه امضای الکترونیکی پیشرفته است و اعتماد کاربران به سایت را افزایش میدهد.
تشکر بابت مقالتون
موفق باشین
من یه وبسایت فروشگاهی دارم. اگه مشتری‌ها باهام به مشکل بخورن، چه قراردادی از من حمایت می‌کنه؟
در چنین شرایطی، شرایط و ضوابط استفاده از وبسایت و سیاست‌های فروش شما، که باید به صورت یک قرارداد الحاقی تنظیم شوند، از حقوق شما در برابر اختلافات احتمالی با مشتریان حمایت می‌کنند.
برای یه فروشگاه کوچیک اینترنتی، داشتن قرارداد دروازه واقعا ضروریه؟
قرارداد دروازه برای فروشگاه‌های کوچک ضروری نیست، اما میتواند در افزایش بازدید و جذب مشتریان بیشتر بسیار موثر باشد.
اگه نام دامنه کسب و کارم رو دزدیدن، چطور باید پیگیری کنم؟
در صورت دزدیده شدن نام دامنه، باید فورا از طریق مراجع قانونی و قضایی اقدام به پیگیری کنید و دعوای حقوقی مربوط به نقض حقوق مالکیت معنوی را مطرح کنید.
من برای سایتم از یه شرکت طراحی وب کمک گرفتم. اگه بعدا بخوام کدهاش رو تغییر بدم، مشکلی پیش نمیاد؟
این مسئله بستگی به قرارداد تدوین وبسایت شما دارد. در قرارداد باید مشخص شود که آیا مالکیت معنوی کدها و اجازه تغییر در آنها به شما منتقل شده است یا خیر.
قرارداد بازاریابی با قرارداد تبلیغات آنلاین چه فرقی داره؟
قرارداد بازاریابی شامل تعیین استراتژی‌های جامع برای دیده شدن وبسایت در موتورهای جستجو و سایر پلتفرم‌ها است، در حالی که قرارداد تبلیغات آنلاین ممکن است فقط به خرید فضا یا نمایش تبلیغ محدود شود.
من از یه پلتفرم برای راه اندازی فروشگاه استفاده کردم. آیا بازم باید قراردادهای جداگانه ببندم؟
بله، حتی در صورت استفاده از پلتفرم، برای برخی جنبههای کسب و کار مانند بازاریابی یا توسعه‌های سفارشی، ممکن است نیاز به انعقاد قراردادهای جداگانه داشته باشید.
این قرارداد صدور گواهی برای کسب و کارهای آنلاین چقدر امنیت رو بالا میبره؟
قرارداد صدور گواهی با ارائه امضای الکترونیکی پیشرفته، اعتماد مشتریان به امنیت تراکنش‌ها را افزایش میدهد و به اعتبار کسب و کار شما می‌افزاید.
اگه یه وبسایت رو با قرارداد تدوین سایت طراحی کنیم، مالکیت کاملش برای خودمونه؟
بله، در صورت انعقاد یک قرارداد تدوین سایت استاندارد و دقیق، تمامی حقوق مالکیت معنوی و فکری وبسایت به شما منتقل میشود.
چرا باید برای بازاریابی به یه شخص متخصص مراجعه کنیم؟
زیرا فعالیت‌های بازاریابی دیجیتال پیچیدگی‌های زیادی دارد و یک متخصص میتواند با تحلیل دقیق، بهترین استراتژی را برای افزایش دیده شدن و موفقیت سایت شما ارائه دهد.