مفهوم laytime در حمل و نقل و تفاوت آن با laydays

مفهوم laytime در حمل و نقل و تفاوت آن با laydays

یکی از مهم‌ترین طرق جابه جایی کالا در دنیا مربوط به حمل و نقل دریایی است که دارای مفاهیم کاربردی متعددی است. laytime و laydays دو نمونه از این اصطلاحات مهم در حمل و نقل‌های تجاری هستند. اغلب افراد این دو اصطلاح را با هم اشتباه می‌گیرند. جلوگیری از چنین امری مستلزم آگاهی از مفهوم دقیق این اصطلاح و تفاوت و ارتباط آن با مفاهیم دیگر این حوزه است. هدف از این نوشتار آشنایی با مفهوم دقیق laytime برای جلوگیری از بروز اشتباهات است.

مفهوم laytime و تاریخچه پدید آمدن آن

از زمان سقوط مالی جهان در سال 2008‌ وضع مقررات جدید و مدیریت ریسک در زمینه‌های مرتبط با حمل و نقل و تجارت را شاهد بوده‌ایم‌. این امر تولید و حمل و نقل کالا را از جهات مختلفی تحت تاثیر قرار داده است. اصطلاح laytime نیز از معدود عناصر قراردادی است که از همان زمان، به صورت بین المللی مورد توجه واقع شده است. به طور کلی تعریفی که از این اصطلاح می‌توان ارائه کرد این است که مالک کشتی مدت زمانی را تحت عنوان laytime برای انجام عملیات بارگیری و تخلیه بار به یک شرکت حمل و نقل اعطا می‌کند.

کاربرد laytime

در واقع اصطلاح laytime ‌به زمان مورد نیاز برای بارگیری و تخلیه بار در طول سفر، اطلاق می‌گردد‌. کاربرد این اصطلاح بیش‌تر در کشتی‌های چارتری دیده می‌شود.

کشتی چارتری چیست‌؟

همان‌طور که می‌دانید، دریا یکی از اشکال متداول در حمل و نقل بین المللی بوده و انواع قایق و کشتی برای حمل و نقل مسافر و بار در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند‌. از آنجایی که امکان خرید این وسایل نقلیه برای همه وجود ندارد، اقداماتی از قبیل اجاره کشتی انجام می‌شود. این کشتی‌ها به کشتی‌های چارتری معروف هستند که قوانین و مفاد مختلفی ذیل قرارداد مربوط به این نوع اجاره قید می‌گردد. اصطلاح layday‌ و laytime دو مورد از مفاهیم فوق الذکر است. ذکر این اصطلاحات از جهت حمل بار، خسارات، هزینه‌ها و مواردی از این قبیل بوده تا کشتی بتواند در زمان مقرر شده‌ حمل و نقل را انجام دهد. مفهوم laytime در این مواقع بسیار پررنگتر دیده می‌شود چرا که ارتباط مستقیم با زمان حمل و نقل دارد. از دیگر مواردی که در قرارداد چارتر ذکر می‌شود، جریمه و پاداش پایبند بودن به این مفهوم است.

تفاوت مفهوم laytime و laydays

همانطور که گفته شد laytime اصطلاحی است که برای تخلیه بار و بارگیری یک کشتی در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که تخلیه بار و بارگیری در زمان مشخص شده انجام نشود (با کشتی) هزینه‌ای تحت عنوان دموراژ یا هزینه معطلی به آن تعلق خواهد گرفت. همچنین در صورت بارگیری و تخلیه بار زود هنگام، مبلغی به عنوان پاداش یا دیسپچ به طرف قرارداد تعلق خواهد گرفت. در مقابل واژه‌ی laydays قرار دارد که گاهی با laytime اشتباه گرفته شده و یا آن‌ها را یکسان می‌دانند. در واقع این دو با یکدیگر یکسان نمی‌باشد. اصطلاح laydays در حمل و نقل بین‌المللی، به مدت زمانی گفته می‌شود که کشتی خود را برای چارتر آماده می‌کند و این مدت زمان برای تخلیه بار و یا بارگیری نمی‌باشد. در صورت حاضر کردن کشتی چارتر، زودتر از زمان laydays، هیچ تعهدی برای بارگیری زودتر وجود ندارد. همچنین در صورت حاضر شدن کشتی پس زمان laydays، قرارداد لغو خواهد شد.

چه مواردی برای تعین مفهوم laytime در نظر گرفته می‌شود‌؟

با توجه به کاربرد این مفهوم در حمل و نقل بین المللی کالا، موارد متعددی برای مشخص کردن آن در نظر گرفته می‌شود که عبارت‌اند از:

• فاصله مکانی به مبدا و مقصد.
• نوع کالا و برآورد زمان مورد نیاز جهت بارگیری و تخلیه بار.

قواعد و قوانین مربوط به laytime

• زمان مشخص شده باید به صورت کتبی باشد مگر این‌که شفاهی بودن آن طبق قرارداد پذیرفته شده باشد. این زمان مشخص شده از زمان اعلام شدن اعلان NOR توسط کشتی، آغاز خواهد شد.
• اعلامیه ذکر شده می‌بایست از پیش توسط موجر به مستاجر داده شود. رعایت این قواعد و قوانین وجهه اجرایی و قانونی اصطلاح laytime‌ را سبب گردیده و قوانین مرتبط با جریمه و پاداش به آن تعلق خواهد گرفت.

موارد مجاز تخلف از laytime

موراد پیش بینی شده به عنوان تخلف از laytime ‌به شرح ذیل است:

در صورتی که تاخیر در تخلیه و یا بارگیری ناشی از تقصیر خدمه و یا نماینده موجر باشد. در صورت غیر قانونی بودن بارگیری و تخلیه بار و یا غیر قانونی بودن کالای بارگیری شده. در صورتی که تاخیر ایجاد شده در بارگیری و تخلیه بار ناشی از حوادث غیر مترقبه باشد، از محدوده قدرت مستاجر خارج بوده و مجازات و جریمه خاصی را نیز در پی ندارد چراکه عمل او تخلف محسوب نمی‌شود.

سوالات متداول درمورد مفهوم laytime در حمل و نقل و تفاوت آن با laydays