عزل شدن وصی از وصایت

عزل شدن وصی از وصایت

قوانین جاری کشور حق نظارت بر اعمال وصی را برای هیچ یک از مقامات رسمی قرار نداده است بنابر این وصی موظف است هر عملی را که موصی به عهده  او قرار داده است را مطابق وصیت نامه انجام دهد و در غیر این صورت مسئول جبران خسارات های وارده بوده و برکنار خواهد شد.

عزل شدن وصی از وصایت

عنوان وصی به چه شخصی اطلاق می شود ؟

فردی را که موصی یا همان متوفی جهت اجرای وصایای خود تعیین می نماید را وصی می گویند. این وصایا ممکن است مربوط به سرپرستی کودکان، اداره اموال متوفی و تصفیه ترکه او و یا تملیک مالی معین، اجرا ی تشریفات مذهبی و کفن و دفن متوفی همچنین ادای واجبات بوده که توسط موصی بر عهده شخصی حقیقی یا حقوقی قرار داده می شود.

انواع وصایت

وصایت به ترتیب

موصی مختار است چند نفر را به ترتیب به عنوان وصی معین نماید. به عنوان مثال ذکر کند که شخصی به نام محمد اولین وصی می باشد و در صورتی که شخص اول (محمد) به هر نحوی از جمله خیانت در وصایت، دچار شدن به بیماری یا جنون و یا فوت، از سمتش برکنار شد، شخص دوم به نام رضا وصی باشد و در صورت پیش آمدن هر یک از اتفاقات مزبور برای رضا، سعید وصی باشد و همینطور سایر افراد.

وصایت به انتخاب وصی

موصی قادر به انتخاب فردی می باشد که اختیار انتخاب وصی پس از فوت او را داشته باشد تا اموری از جمله اداره اموال متوفی که توسط خود فرد انجام می شده، به عهده ی وصی انتخابی پس از او قرار بگیرد.

اختیارات و تکالیفی که بر عهده وصی می باشد

از آنجایی که حق نظارتی بر اعمال وصی توسط هیچ یک از قوانین جاری کشور قرار داده نشده است، بنابراین وصی باید هر عملی را که موصی به عهده او قرار داده است را مطابق وصیت نامه انجام دهد و در صورتی که وصی بر خلاف وصیت متوفی رفتار کند قاعدتا باید برکنار شده و کلیه خسارات وارده را نیز جبران نماید. در صورتی که وصی به هریک از دلایل ذکر شده، برکنار شود دادگاه مکلف به انتخاب و تعیین فرد دیگری به عنوان وصی می باشد. در صورتی که وصی توسط دادگاه تعیین شود، قابل تغییر و تبدیل نخواهد بود مگر در مواردی که خیانت او محرز و اثبات گردد.

تفویض وصیت توسط وصی به دیگری

با توجه به مطالب ذکر شده وصی می تواند در صورت داشتن اختیارات شخصی را به عنوان وصی بعدی مشخص و تعیین نماید. اما در این امر وصی جدید زمانی دارای اختیارات و حقوق و تکالیف وصی قبلی خواهد شد که وصی اول فوت نموده و یا بنابردلایلی نتواند امر مورد وصایت را انجام دهد.

در واقع وصی قادر به واگذاری حقوق و تکالیف خود به دیگری در زمان حیاتش نمی باشد به دلیل اینکه هدف اصلی متوفی علاوه بر انجام امور او، مد نظر قرار دادن ویژگی های شخصیت وصی نیز بوده است.

واگذاری حقوق و تکالیف به شخصی دیگر در امور مربوط به وصایت، در صورت اذن موصی به چنین موضوعی در وصیت نامه، فاقد اشکال و صحیح خواهد بود.

با توجه به تمام ممنوعیت های اشاره شده وصی قادر به انتخاب وکیل یا نماینده جهت انجام امور خود می باشد. در صورتی که موصی در وصیت نامه حق تعیین وکیل را از وصی سلب نموده باشد، وصی دیگر قادر به تعیین وکیل برای خود نخواهد بود.

امانت در تعهدات وصی

اموال متوفی که در دست وصی قرار دارد همانند امانت و ید وصی امانی است، با این اوصاف وصی امین بوده و در صورت بروز اتفاق و از بین رفتن یا معیوب گشتن مال موصی، اگر همه ی مراقبت های لازم را به عمل آورده باشد و مرتکب تقصیر نشده باشد، متضمن جبران خسارت نخواهد بود.

نکاتی در رابطه با عزل وصی

• در مثال پدری که همسر خود و مادر فرزندان را شایسته برای ولایت فرزندانش نمیداند، در صورتی که وصی از سوی پدر برای امور فرزندان تعیین شده باشد و پس از فوت پدر، مادر ادعای دارا بودن صلاحیت ولایت بر فرزندان را داشته باشد، در صورت تشخیص صلاحیت مادر توسط دادگاه، حکم به انعزال وصی تعیین شده خواهد نمود.
• در صورت زوال وصفی در وصی که وصایت مقید به آن بوده، وصی عزل می گردد. در صورت رفع مانع توسط وصی، میتواند مجددا به کار خود ادامه دهد.

دادگاه صالح جهت طرح دعوای عزل وصی

دعوای عزل وصی، با مطرح نمودن و پیگیری و همچنین پرداخت هزینه های دادرسی، در صلاحیت دادگاه های خانواده می باشد .

در واقع هر فرد ذینفع در وصیت و یا نماینده قانونی آن ها میتواند خواستار عزل وصی از دادگاه خانواده باشد .