شرکت های تعاونی
تعاونی ها از اشکال همیاری در عصر جدید هستند که در اغلب کشورها با هدف های گوناگون، توسط اقشار مختلف فعالیت های خود را آغاز نموده اند. شرکت های تعاونی، یکی از هفت گانه شرکت های ذکر شده در قانون تجارت هستند و هدف از این نوشتار، برسی فعالیت های شرکت تعاونی و وجه تمایز آن با شرکت های دیگر می باشد. شرکت های تعاونی میان اعضای یک صنف و یا آشنایانی با منافع و اهداف مشترک تشکیل می شود. اولین شرکت تعاونی تاسیس شده در ایران به سال 1314 برمی گردد و تمامی این مجموعه ها هم اکنون تحت نظر وزارت تعاون، کار و رفاه فعالیت می کنند.
شرکت های تعاونی
مفهوم شرکت های تعاونی
شرکت تعاونی شرکتی است که به منظور اشتغال و فعالیت مربوط به تولید و توزیع، جهت بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی میان اشخاص حقیقی از طریق همکاری و تشریک مساعی آن ها تشکیل می شود.
نکات قابل توجهی که در این تعریف وجود دارد عبارت است از:
- تنها اشخاص حقیقی قادر به عضویت در شرکت های تعاونی هستند.
- فعالیت شرکت های تعاونی در محدوده ی تولید و توزیع می باشد.
- تشکیل و فعالیت های شرکت های تعاونی، تابع اهداف خاصی که در ماده 1 قانون بخش تعاون ذکر شده، می باشد.
- فعالیت در شرکت های تعاونی از طریق تولید، توزیع همکاری و تشریک مساعی امکان پذیر می باشد.
- لزوم رعایت مقررات قانونی در تشکیل و فعالیت شرکت های بخش تعاون.
شرکت های تعاونی چند نوع هستند ؟
شرکت های تعاونی به لحاظ نوع فعالیت به دودسته ی شرکت های تعاونی تولید و توزیع تقسیم می شوند.
- شرکت های تعاونی تولید: شرکتی است که هدف آن اشتغال اعضا در اموری مربوط به دامداری، کشاورزی، پرورش و صید ماهی، دامپروری، شیلات، صنعت، عمران شهری و روستایی و عشایری و معدن می باشد.
- شرکت های تعاونی توزیع: شرکتی است که فعالیت آن در زمینه امور مربوط به تهیه و توزیع مسکن، کالا، خدمات و سایر نیازمندی ها می باشد.
همچنین شرکت های تعاونی به لحاظ عضویت به دو دسته شرکت های تعاونی عام و شرکت های تعاونی خاص تقسیم بندی می شود:
- شرکت های تعاونی عام: در این نوع از شرکت ها عضویت بر همگان آزاد بوده و موسسین یا شرکت موظف به عرضه سهام آن ها به عموم جهت تامین قسمتی از سرمایه اولیه و یا افزایش سرمایه شرکت می باشند .
- شرکت های تعاونی خاص: عضویت در این نوع از شرکت های تعاونی منحصرا مختص گروهی خاص از جمله کارمندان، کارگران، کشاورزان، ایثارگران، دانشجویان، زنان، مشاغل خاص و نظایر این موارد می باشد. با توجه به مطالب ذکر شده بدیهی است که محدودیتی برای عضویت متقاضیان واجد شرایط وجود ندارد.
هدف از تشکیل شرکت های تعاونی در ایران چیست ؟
شرکت های تعاونی با اهداف متعددی در نظام اقتصادی کشور ما ایجاد می شوند که عوامل آن عبارتند از:
- تامین امکانات و شرایط لازم جهت رسیدن به اشتغال کامل برای همه
- قرار دادن امکانات و لوازم کار دراختیار افرادی که قادر به کار بوده اما لوازم کار ندارند.
- جلوگیری از تمرکز و تداول ثروت در دست افراد و گروه های خاص
- پیشگیری از مطلق شدن کارفرمایی دولت
- تشویق نیروی کار به بهره برداری مستقیم از محصول کار خود و قرار دادن مدیریت و سرمایه منافع حاصله در اختیارآن ها
- جلوگیری از اضرار به غیر و انحصار احتکار تورم
- توسعه و تحکیم تعاون عمومی و مشارکت میان تمامی مردم
قوانین و ویژگی های شرکت های تعاونی
- کمترین سرمایه اولیه جهت راه اندازی این شرکت ها طبق قوانین شرکت های تعاونی، صد میلیون تومان است.
- تعداد اعضا در زمان فعالیت یا ثبت شرکت نباید کمتر از هفت نفر باشد.
- تعداد اعضا در شرکت های تعاونی که به منظور ایجاد اشتغال خدماتی یا تولیدی تشکیل میشوند باید حداقل معادل با پنجاه درصد مشاغل دائمی طرح تعاون باشد.
- تعیین حداکثر تعداد اعضا، در تعاونی مسکن متناسب با اهلیت مدیران به وسیله اداره کل تعاون انجام می گردد.
- میزان سرمایه و ارزش سهام توسط هیئت موسس تعاونی تعیین شده و در اساسنامه ذکر خواهد شد.
- اعضای تعاونی مکلف به فراهم نمودن مبلغ تعهد شده سهم خود، ظرف مدت مقرر در اساسنامه می باشند. این زمان نباید از دوسال بیشتر باشد.
- سهم تمامی اعضا در تامین سرمایه با یکدیگر برابر است مگر اینه خریداری سهم بیشتری توسط برخی از اعضا به وسیله مجمع عمومی تصویب شده باشد.
تقسیم سود در شرکت های تعاونی
در شرکت های تعاونی، سود خالص در هر سال مالی محاسبه شده و میان اعضا تقسیم می گردد که حداقل پنج درصد از سود به عنوان ذخیره قانونی و حداکثر پنج درصد دیگر آن تحت عنوان اندوخته احتیاطی، به حساب تعاونی واریز می گردد. چهار درصد از این سود جهت آموزش و تحت عنوان حق تعاون به این مبالغ اضافه میشود.
به طور کلی سود سالانه شرکت های تعاونی نباید بیشتر از شش درصد باشد ومیتوان تنها درصدی از آن را با پیشنهاد هیئت مدیره و همچنین تصویب مجمع عمومی به پاداش اعضا اختصاص داد.
بدون دیدگاه