مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده

درآمد های مالیاتی که از مالیات بر ارزش افزوده حاصل می شوند، یکی از مهم ترین منابع درآمد دولت ها هستند. در واقع دولت ها قادر به ارائه خدمات ضروری از طریق ثبات و برنامه ریزی در دریافت مالیات ها می باشند.

با توجه به برسی هایی که طی سال های اخیر در تدوین و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده کشور های متعدد صورت گرفته است، قابلیت اتکا به نظام مالیاتی برای دولت ها محرز گردیده است.

سادگی وصول و پرداخت این مالیات ها از مزیت هایی است که سبب اطلاق عنوان رایج ترین نوع مالیات به آن گردیده است. همچنین مالیات بر ارزش افزوده یکی از بهترین نظام های مالیاتی از نوع غیر مستقیم می باشد زیرا در آمد زایی زیاد و کاهش وابستگی در آمد دولت به نفت را سبب می گردد.

در محاسبه مالیات بر ارزش افزوده مالیات پرداختی توسط مودیان از مالیات گرفته شده از خریدار کم شده و باقی مانده به سازمان امور مالیاتی کشور تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می شود. در ادامه این نوشتار به برسی مفهوم دقیق مالیات بر ارزش افزوده و نحوه محاسبه آن خواهیم پرداخت.

مالیات بر ارزش افزوده

مفهوم ارزش افزوده

ارزش افزوده عنوان اطلاقی به ارزشی است که طی فرایند تولید یک محصول به کالای واسطه (مواد اولیه) اضافه می شود. ارزش افزوده به یک کالا اختصاص نداشته بلکه به فرایند تولید مربوط می شود.

ارزش افزوده به افزایش ارزش مالی یا پولی کالا طی مراحل تولید گفته می شود . همچنین عبور یک کالا از هر مرحله ی تولید سبب اضافه شدن  ارزش افزوده به کالا می شود. ارزش افزوده درواقع اختلاف بین ارزش محصول تولیدی نسبت به مجموع ارزش مواد اولیه یک محصول می باشد که سبب تشکیل گزارش ارزش افزوده می گردد.

مفهوم مالیات بر ارزش افزوده

مطابق ماده 3 قانون مالیات ارزش افزوده سازمان مالیاتی کشور، مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در یک دوره معین به صورت غیر مستقیم بر تفاوت های بین ارزش کالا و خدمات عرضه شده با ارزش کالا و خدمات تصحیل شده وضع می گردد .

این مفهوم مربوط به فرایند تولید است و نه به کالای خاص . این مالیات نوعی مالیات عام بوده که از اضافه ارزش کالای تولید شده و یا خدمات ارائه شده به صورت چند مرحله ای و طی مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می گردد .

این مالیات جهت مصرف طراحی شده و مصرف کنندگان هنگام خرید آن را می پردازند سپس فروشندگان این مالیات را جمع آوری کرده و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می دهند .

مالیات بر ارزش افزوده چند نوع است ؟

• مالیات بر ارزش افزوده تولیدی: در این نوع از مالیات بر ارزش افزوده، مالیات هم بر فروش کالاهای سرمایه ای و هم بر فروش کالاهای مصرفی اعمال می گردد. در واقع بنگاه اقتصادی هیچ اعتبار مالیاتی را از طریق خرید کالا کسب نمی کند.
• مالیات بر ارزش افزوده مصرفی: درمالیات بر ارزش افزوده مصرفی تمامی مخارج سرمایه گذاری ناخالص به دلیل مبنا و اساس بودن کالا و خدمات مصرفی، حذف می شود.
• مالیات ارزش افزوده در آمد: مالیاتی که بر فروش تولید خالص کالا ها اعمال می شود از مالیات بر ارزش افزوده در درآمد می باشد که پس از کسر هزینه استهلاک، به سرمایه گذاری خالص تعلق می گیرد.

پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به چه زمانی اختصاص دارد ؟

زمان پرداخت مالیات بر ارزش افزوده مطابق با قانون هر 90 روز یکبار بوده و یک فرجه 15 روزه بین هر 90 روز اعمال می گردد. در صورت عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده توسط مشمولین این مالیات در زمان ذکر شده اظهار نامه مالیاتی، جریمه دیر کرد به آن ها تعلق خواهد گرفت.

مجازات تخلف از قانون مالیات بر ارزش افزوده

در صورت امتناع موٌدیان از عضویت در سامانه موٌدیان، علاوه بر پرداخت جریمه مکلف به تسلیم اظهار نامه مختص هر دوره مالیاتی خود تا مدت حداکثر یک ماه از پایان هردوره آن به سازمان می باشند. همچنین می بایست عوارض فروش و مالیات خود را به حساب سازمان واریز نمایند.

مالیات بر ارزش افزوده به چه کالاهایی تعلق می گیرد ؟

تمامی خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش میرسد شامل مالیات بر ارزش افزوده می شوند. البته استثنائاتی در این زمینه وجود دارد که شامل سوخت هواپیما و سیگار می باشد که دو کالای خاص بوده همچنین 20 و 12 درصد مالیات به ترتیب به هرکدام  تعلق می گیرد.

محصولات کشاورزی فراوردی نشده، خدمات بهداشتی، کالای اساسی از جمله برنج، روغن، گوشت و … مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمی شوند.

کالاهای وارداتی و صادراتی

به کالا و خدماتی که دارای مجوز صادرات و خروج از کشور هستند، مالیات بر ارزش افزوده تعلق نمی گیرد. در مورد کالا هایی که مجوز ورود به کشور را دارا هستند ابتدا مالیات از ان ها کسر شده و سپس وارد کنندگان قادر به تحویل و خروج ان از گمرک هستند.