حریم املاک و ماهیت قانونی آن

حریم املاک و ماهیت قانونی آن

حریم املاک و ماهیت قانونی آن


حریم املاک و ماهیت قانونی آن – حریم املاک

حریم املاک به طور عامیانه به همان محیط اطراف و پیرامون ملک گفته می شود که مالک از حق و حقوق خاصی نسبت به آن برخوردار می باشد. محیط پیرامون ملک بخشی از حریم شخصی محسوب می شود  و اثبات آن نیازمند طی مراحل قانونی است. برخی افراد تصور می کنند که فضای اطراف ملک اهمیت چندانی از منظر قانونی برای مالکین ندارد و صرفا خود ملک را دارای ارزش بالا می دانند. در واقع حریم املاک همانند خود ملک و به اندازه آن ارزش بالایی داشته و مالک قادر به بهره مندی از آن می باشد.

مطابق با ماده 136 قانون مدنی، حریم،مقداری از اراضی واقع در اطراف ملک و قنات و نهر و امثال آن می باشد  که وجود آن به منظور کمال انتفاع از آن ضرورت دارد. بر اساس این ماده حریم ملک حق قانونی مالک محسوب شده و او می تواند به بهترین نحو از آن استفاده کند. در واقع هر ملکی دارای حریم مشخصی جهت قابلیت تشخیص محدوده مالکیت می باشد.

 

حریم املاک و ماهیت قانونی آن

هدف از ایجاد حریم در املاک

هدف ایجاد حریم در املاک برای این است که اشخاص مختلف اجازه تجاوز به املاک دیگران را نداشته باشند . در واقع از ورود اشخاص بیگانه ای که امکان ضرر رساندن به پیرامون ملک در رابطه با آن ها وجود دارد، جلوگیری می شود . قانونگذار حریم املاک را برای دفاع از حقوق مالکین در نظر گرفته و در صورت اقدام  شخصی نسبت به بهره مندی از حریم املاک دیگران، امکان پیگیری قانونی برای مالکین پیش بینی شده است .

 

چگونگی تعیین مقدار حریم املاک

به طور کلی مقدار حریم املاک باتوجه به عوامل مختلفی  تعیین می شود از جمله  موقعیت زمین،عرف منطقه ی جغرافیایی و …. در واقع مشخص نمودن حریم املاک در همه مناطق یکسان نبوده و هر مکانی بر اساس شرایط طبیعی خود سنجیده می شود. اما تعیین حریم شخصی املاک به صورت قانونی در مواد 137 و 138 قانون مدنی ذکر گردیده است که ابتدا به برسی این دو ماده خواهیم پرداخت.

مطابق ماده 137 قانون مدنی چاه برای آب خوردن دارای 20 گز و برای زراعت دارای 30 گز حریم می باشد. بر اساس این ماده در صورتی که فردی مالک چاه آبی بوده و آب را تنها برای آشامیدن استفاده کند، حریم ملک  20 متر خواهد بود و حریم ملک برای چاه آبی که به کشاورزی اختصاص دارد، 30 متر می باشد.

ماده 138 قانون مدنی اینگونه مقرر می دارد که  حریم چشمه و قنات از هر سمت در زمین رخوه (۵۰۰) گز و در زمین سخت (۲۵۰) گز می باشد اما اگر مقادیر مذکور در این ماده و ماده ‌قبل جهت جلوگیری از ضرر کافی نباشد به اندازه‌ای که برای دفع ضرر کفایت می کند به آن افزوده می شود .

بر اساس این ماده  چشمه و قناتی که زمین آن سست است دارای 500 متر حریم و برای چشمه و قناتی که زمین آن سخت است 250 متر می باشد. اگر این میزان  حریم برای جلوگیری از ضرر و خسارت های احتمالی کافی نباشد، به مقدار حریم اضافه می شود. زمین رخوه، زمین نرم و حاصلخیزی است که زراعت و کشاورزی در آن به آسانی انجام می شود.

 

اثبات قانونی حریم املاک در مراجع قضایی به چه صورت است ؟

وجود یکسری مدارک لازم و ضروری برای ارائه درخواست اثبات حریم املاک به دادگاه نیاز است و درصورت فقدان هر کدام از این مدارک، مراجع قضایی معمولا رسیدگی به دعوا را تا تکمیل مستندات پرونده به تاخیر می اندازند. به عنوان مثال مدارکی از جمله سند رسمی ملک، شماره پرونده استنادی، درخواست استعلام از ملک و … باید به دادگاه ارائه شوند تا افراد قادر به دریافت حکم حریم ملکی خود باشند.

پس از ارائه دادخواست، دادگاه در مرحله اول اظهار نظر کارشناس رسمی حوزه ثبتی را مد نظر قرار داده و از پلاک های ثبتی نیز برای رسیدگی بهتر به پرونده استفاده می نماید. سپس به بررسی مدارک و اسناد ارائه شده توسط طرفین دعوا پرداخته تا حکم مقتضی صادر شود.

 

طرح دعوای اثبات حریم ملکی

طرح دعوا در موضوع اثبات حریم ملکی همانند سایر دعاوی نیازمند ارائه دادخواست به دادگاه می باشد تا مرجع قضایی بتواند به خواسته شما رسیدگی کند. پرونده های ملکی اصولا دارای پیچیدگی های خاص خود هستند و رسیدگی به آن ها نیازمند زمان بیشتری است. برای طرح چنین دعاوی بهتر است از وکلای مجرب و متخصص در امور ملکی بهره مند شوید تا روند رسیدگی به پرونده به بهترین شکل انجام شود.

 

نکات مهم در بحث حریم قانونی املاک

  1. بهره برداری از حریم املاک دیگران در صورتی که با رضایت مالک انجام شود، بلامانع است. اما در صورتی که تصرف در حریم ملک بدون اجازه و رضایت مالک انجام شود،صحیح نمی باشد. اگر متصرف، حکم قانونی تصرف در حریم ملک را داشته باشد تصرف او بلامانع است.
  2. مقدار حریم املاک مطابق قانون تعیین می شود و هیچ کس قادر به تعیین حریم خصوصی خلاف  قانون برای ملک خود نمی باشد.
امتیاز ما
برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس سریع و مشاوره
به کمک نیاز داری؟ با ما در تماس باشید!
شروع گفتگو
سلام! برای چت در WhatsApp روی یکی از اعضای زیر کلیک کنید
معمولا در عرض چند دقیقه پاسخ می دهیم