افزایش و کاهش سرمایه در شرکتهای سهامی

افزایش و کاهش سرمایه در شرکتهای سهامی

افزایش و کاهش سرمایه در شرکتهای سهامی


افزایش سرمایه در شرکت های سهامی

مطابق با ماده ۱۵۷ لایحه اصلاحیه قانون تجارت افزایش سرمایه در شرکت سهامی به دو شکل امکان پذیر می باشد:

  • افزایش سرمایه از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام و صدور سهام جدید
  • در افزایش سرمایه از طریق بالابردن مبلغ اسمی چه اکثریتی لازم است

 

افزایش و کاهش سرمایه در شرکتهای سهامی

باید بین دو مورد تمایز قائل شد:

مورد اول:

هرگاه افزایش سرمایه از طریق بالابردن مبلغ اسمی، موجب ایجاد تعهد برای سهامداران شود، در این حالت به موجب ماده ۱۵۹ لایحه اصلاحی قانون تجارت اتفاق آرا سهامداران شرط است.

موجب ایجاد تعهد شود یعنی اینکه در شرکت، سود تقسیم شده یا اندوخته اختیاری وجود ندارد و سهامداران باید این مبلغ افزایش یافته را از حساب خود پرداخت نمایند.

مورد دوم:

هرگاه افزایش سرمایه از طریق بالابردن مبلغ اسمی، موجب ایجاد تعهد برای سهامداران نشود. یعنی مبلغ افزایش یافته، از محل سود تقسیم نشده و یا اندوخته اختیاری شرکت، برداشت شود، در این حالت اکثریت لازم همان است که در مجمع عمومی فوق العاده در مواد ۸۴ و ۸۵ گفته شده است.

  • در افزایش سرمایه از طریق بالابردن مبلغ اسمی، مبلغ افزایش یافته باید نقداً پرداخت شود.
  • در افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید، وجه سهام جدید به ترتیب زیر پرداخت می شود.

نحوه پرداخت در ماده ۱۵۸ لایحه اصلاحی قانون تجارت بیان شده است:

  • پرداخت نقدی بابت سهام جدید
  • تبدیل مطالبات حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید که شامل سه قسمت است:
    • تبدیل سود تقسیم نشده به سرمایه
    • تبدیل اندوخته اختیاری و سرمایه
    • تبدیل عواید حاصل از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه
  • تبدیل اوراق قرضه به سهام جدید

هرگاه شرکت بخواهد سهام  جدیدی را به اشخاص ثالث بفروشد و به دلایلی حق تقدم سهامداران سابق را سلب نماید، سهام جدید به مبلغ واقعی فروخته میشود. مابه التفاوت مبلغ اسمی و مبلغ واقعی طبق ماده ۱۶۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت یا بین سهامداران تقسیم می شود یا بابت آن به سهامداران سابق، سهم داده میشود و یا به عنوان اندوخته ذخیره می شود.

در هنگام تشکیل شرکت (هم در سهامی عام و هم در سهامی خاص) گفته شد، که آورده سهامداران می تواند هم آورده نقدی باشد و هم آورده غیر نقدی مثل کالا و ملک.

 

حال در هنگام افزایش سرمایه نیز میتوان آورده غیر نقدی ارائه نمود ؟

پاسخ به این سوال در شرکت های سهامی عام و خاص تفاوت دارد:

  • در شرکت های سهامی خاص با توجه به منطق تبصره ۱ ماده ۱۵۸ لایحه اصلاحی قانون تجارت آورده می تواند ملک نیز باشد.
  • با توجه به مفهوم مخالف همین تبصره، در شرکت های سهامی عام به هنگام افزایش سرمایه، آورده فقط باید پول باشد.

 

حق تقدم سهامداران سابق در افزایش سرمایه

سهامداران سابق شرکت به نسبت سهامی که مالک هستند در خرید سهام جدید حق تقدم دارند . حق تقدم سهامداران، قابل نقل و انتقال است.

طبق ماده ۱۶۶ و ۱۶۷ لایحه اصلاحی قانون تجارت این حق نمی تواند کمتر از ۶۰ روز باشد و مبدا آن روزی است که برای پذیره نویسی تعیین شده است.

این حق، قابل سلب از سهامداران است مجمع صالح، مجمع عمومی فوق العاده بوده که اجازه افزایش سرمایه داده است.

شرکت هایی که در بورس پذیرفته شده اند، هم معامله سهام و هم نقل و انتقال حق تقدم در خرید سهام جدید آنها باید از طریق کارگزاران بورس باشد.

 

چه مرجعی می تواند اجازه افزایش سرمایه را به هیأت مدیره بدهد

برعکس صدور اوراق قرضه که هم مجمع عمومی فوق العاده و هم اساسنامه می تواند به هیأت مدیره اجازه صدور اوراق قرضه را بدهد، در باب افزایش سرمایه، طبق ماده ۱۶۲ لایحه اصلاحی قانون تجارت فقط مجمع عمومی فوق العاده می تواند به هیأت مدیره اجازه دهد که در مدت معین (که نباید از ۵ سال تجاوز کند) اقدام به افزایش سرمایه نماید. طبق ماده ۱۶۴ لایحه اصلاحی قانون تجارت، اساسنامه شرکت نمی تواند متضمن اختیاری برای هیأت مدیره در مورد افزایش سرمایه باشد.

 

کاهش سرمایه

کاهش اجباری سرمایه

کاهش اجباری سرمایه آن است که مستند به ماده ۱۴۱ لایحه اصلاحی قانون تجارت به دلیل زیان های وارده، حداقل نصف سرمایه شرکت از بین رفته باشد که در این صورت به درخواست هیأت مدیره مجمع عمومی فوق العاده یا باید در مورد انحلال شرکت، تصمیم گیری کند و یا در مورد کاهش سرمایه، در غیر این صورت هر ذی نفعی می تواند انحلال شرکت را از دادگاه صالح بخواهد.

 

کاهش اختیاری سرمایه

کاهش اختیاری سرمایه آن است که درخواست هیأت مدیره، مجمع عمومی فوق العاده در خصوص کاهش سرمایه اتخاذ تصمیم نماید.

 

 

در صورت نیاز به مشاوره در خصوص شرکت ها،کاهش و افزایش سرمایه و موضوعات مرتبط با آن،با وکیل متخصص در این امر با شماره ٠٢١٢٢٢٢٧۵۵١ تماس حاصل فرمایید.

سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگستری مرکز

امتیاز ما
برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس سریع و مشاوره
به کمک نیاز داری؟ با ما در تماس باشید!
شروع گفتگو
سلام! برای چت در WhatsApp روی یکی از اعضای زیر کلیک کنید
معمولا در عرض چند دقیقه پاسخ می دهیم